Słuchanie jako modus myślenia. Perspektywa melomana, wykonawcy i krytyka

• Authors: Anna CHĘĆKA

Title variants

EN

Listening as a Modus of Thinking: The Perspective of a Music Lover, Performer, and Critic

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł jest próbą interdyscyplinarnej refleksji nad słuchaniem muzyki. W najczystszej formie słuchanie ujawnia się w podążaniu za muzycznym dyskursem, który wymyka się werbalizacji. Niekiedy jednak − na przykład wykonując zawód krytyka − słuchacz zmuszony jest relacjonować innym swoje doznania, a także poddawać muzykę wartościowaniu. Słuchanie powiązane z wartościowaniem nieuchronnie wiąże się również z odpowiedzialnością (jak ujmuje to George Steiner, z zaangażowaną „odpowiedzią” na dzieło). Interesujące może być także poszukiwanie neurobiologicznych uwarunkowań naszych fascynacji słuchowych. Takie badanie wpływu muzyki na mózg wymaga przyjęcia postawy poznawczej pokory.

EN

The article offers an interdisciplinary reflection on the act of listening, in particular on the act of listening to music. In its purest form, listening consists in following a musical discourse that escapes verbalization. However, listeners are occasionally (e.g. when acting as professional critics) expected not only to describe, but also to value music and musical performances. In such instances, an act of listening entails passing a judgement of the value of a particular musical piece, as well as of the performance in question, and thus involves responsibility (or answerability, as George Steiner put it). Another interesting theme related to the main focus of the article is that of the neurobiological conditions of our auditory fascinations. However, addressing this issue properly requires, on the one hand, specialist research of the influence of music on the human brain and, on the other, cognitive humility.

Keywords

PL

słuchanie, muzyka, umysł, doświadczenie, wykonanie, krytyka, poznanie

EN

listening, music, mind, experience, performance, criticism, cognition

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
• Journal: Ethos. Kwartalnik Instytutu Jana Pawła II KUL
• Year: 2019
• Volume: 32
• Issue: 2 (126)

Dates

published

2020-01-10

Contributors

author

Anna CHĘĆKA

Identifiers

DOI

10.12887/32-2019-2-126-06