Powtórne stworzenie świata. Koncepcja ludzkiego domu w pismach Stanisława Vincenza

• Authors: Sylwia IWANEK

Title variants

EN

A Second Creation of the World: The Concept of Home, as reconstructed on the basis of Stanisław Vincenz’s Literary Output

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Autorka omawia koncepcję ludzkiego domu przedstawioną w pismach Stanisława Vincenza, szczególnie zaś w pierwszym tomie tetralogii Na wysokiej połoninie zatytułowanym Prawda starowieku. Celem artykułu jest ukazanie, w jaki sposób obraz domu wpisany jest w koncepcję ludzkiego świata jako rodziny, gdzie człowiek nie jest wyalienowany, lecz przeciwnie – z całym uniwersum łączą go głębokie więzy. Refleksja o domu staje się zatem punktem wyjścia rozważań o miejscu człowieka w świecie. Bohater prozy Vincenza nigdy nie czuje się podmiotem niezależnym i nieuwarunkowanym, lecz wie, że jego życie i działania wpisują się w historię całego świata i ludzkości. Ma też świadomość, że to, co naturalne, wpisane jest w nadnaturalny porządek kosmosu będącego dziełem Stwórcy. Obraz domu ukazany przez Vincenza staje się również swego rodzaju lustrem, w którym mogą przejrzeć się współczesne społeczeństwa stechnicyzowane.

EN

The author addresses the idea of home, as it is expressed in the writings of Stanisław Vincenz, in particular in the first volume of his tetralogy Na wysokiej połoninie [On the High Uplands: Sagas, Songs, Tales and Legends of the Carpathians]. The aim of the article is to show how the image of the house (and, at the same time, of home) is part of the idea of the world conceived of as a family, where the human being is not alienated but rather deeply connected to the whole universe. The reflection on home provides the basis for a discussion of the place of the human being in the world. The protagonists of Vincenz’s prose never consider themselves as independent and unconditioned subjects but realize that their lives are part of the history of the world and of humankind; they are also aware that the natural order belongs to the supernatural order of the Cosmos, which is seen as the work of the Creator. The images of ‘house’ and ‘home’ created by Vincenz may be considered also as a mirror for the contemporary technological society.

Keywords

PL

dom, rodzina, transcendencja, Platon, sacrum, mit, naturalny, nadnaturalny, Nietzsche

EN

house, home, family, transcendence, Plato, the Holy, myth, the natural, the supernatural, Nietzsche

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
• Journal: Ethos. Kwartalnik Instytutu Jana Pawła II KUL
• Year: 2020
• Volume: 33
• Issue: 2 (130)

Dates

published

2021-01-03

Contributors

author

Sylwia IWANEK

Identifiers

DOI

10.12887/33-2020-2-130-12