Upokorzenie w pracy – koncepcje teoretyczne oraz znaczenie dla zdrowia pracowników i funkcjonowania organizacji

• Authors: Aleksandra Żenda , Barbara Kożusznik , Mateusz Paliga

Title variants

EN

Humiliation at work – theoretical concepts and importance for the health of workers and the functioning of the organisation

Abstracts

EN

Humiliation at work is a dangerous and, at the same time, poorly understood phenomenon. It is associated with an asymmetry of power, which induces in the humiliated person a feeling of having a lesser value and being inferior. It manifests itself as an internal event (judgment and emotions), an external event (an act of violence) or systemic social conditions (poverty and discrimination). Experiencing humiliation has negative consequences both when an individual becomes a subject and a witness of a humiliating event. These consequences concern many areas of an individual’s life and functioning within an organization. The article discusses the relationship between humiliation at the organizational level and work pathologies such as mobbing, intimidation, bullying, or harassment. Their purpose and effect is to humiliate an individual or a group of people, and since humiliation is associated with a sense of injustice and a desire for revenge, it often permanently disrupts the relationship between the parties and observers of such behaviors. Despite its individual and social significance, the phenomenon of humiliation is still a gap in the consideration of a healthy working environment and the relationship between people employed in the organization. Unlike in foreign literature, the phenomenon of humiliation is not a frequent subject of consideration in Polish studies, although interest has increased in recent years. The article proposes definitions of this phenomenon from 3 research perspectives, along with presenting selected concepts concerning the nature of this phenomenon and reports from research on the consequences of humiliating behavior at work, from the point of view of both an individual and an organization.

PL

Upokorzenie w pracy to zjawisko niebezpieczne, ale słabo poznane. Wiąże się z asymetrią władzy. U osoby upokorzonej skutkuje poczuciem mniejszej wartości i bycia gorszym. Przejawia się jako zdarzenie wewnętrzne (sądy i emocje), zewnętrzne (akt przemocy) lub systemowe warunki społeczne (bieda i dyskryminacja). Doświadczanie upokorzenia niesie negatywne konsekwencje, gdy jednostka staje się zarówno podmiotem upokarzającego zdarzenia, jak i jego świadkiem. Konsekwencje te dotyczą wielu obszarów życia jednostki i funkcjonowania w organizacji. Artykuł ten omawia związek upokorzenia na poziomie organizacyjnym z patologiami pracy, takimi jak mobbing, zastraszanie, znęcanie się czy molestowanie. Ich celem oraz skutkiem jest upokorzenie jednostki lub grupy osób, a ponieważ upokorzenie wiąże się z poczuciem niesprawiedliwości i chęcią zemsty, często trwale zaburza relacje pomiędzy stronami i obserwatorami takich zachowań. Zjawisko upokorzenia – mimo swej jednostkowej i społecznej istotności – nadal rzadko pojawia się w rozważaniach o zdrowym środowisku pracy i relacjach między osobami zatrudnionymi w organizacji. W literaturze polskiej, w przeciwieństwie do literatury zagranicznej, zjawisko upokorzenia nie jest opisywane często, choć zainteresowanie nim w ostatnich latach wzrosło. Autorzy artykułu proponują definicję tego zjawiska z 3 perspektyw badawczych, przedstawiają wybrane koncepcje dotyczące jego natury oraz doniesienia z badań nad konsekwencjami zachowań upokarzających w pracy z punktu widzenia jednostki i organizacji.

Keywords

PL

mobbing; upokorzenie; nadużycie władzy; patologie pracy; zaburzenia relacji; emocje w pracy

EN

mobbing; humiliation; abuse of power; work pathologies; relationship disorders; emotions at work

• Publisher: Instytut Medycyny Pracy im. prof. dra Jerzego Nofera w Łodzi
• Journal: Medycyna Pracy
• Year: 2021
• Volume: 72
• Issue: 1
• Pages: 61-68

Dates

published

2021

Contributors

author

Aleksandra Żenda

• Uniwersytet Śląski w Katowicach / University of Silesia in Katowice, Katowice, Polska (Instytut Psychologii, Wydział Nauk Społecznych / Institute of Psychology, Faculty of Social Sciences)

author

Barbara Kożusznik

• Uniwersytet Śląski w Katowicach / University of Silesia in Katowice, Katowice, Polska (Instytut Psychologii, Wydział Nauk Społecznych / Institute of Psychology, Faculty of Social Sciences)
• Uniwersytet Śląski w Katowicach / University of Silesia in Katowice, Katowice, Polska (Interdyscyplinarne Centrum Rozwoju Kadr Uniwersytetu Śląskiego / Interdisciplinary Centre for Staff Development of the University of Silesia)

author

Mateusz Paliga

• Uniwersytet Śląski w Katowicach / University of Silesia in Katowice, Katowice, Polska (Instytut Psychologii, Wydział Nauk Społecznych / Institute of Psychology, Faculty of Social Sciences)

Identifiers

DOI

10.13075/mp.5893.01038

Biblioteka Nauki

2082617