Rola „mądrej” maszyny w stosowaniu prawa przez organy administracji publicznej

• Authors: Jarosław Dobkowski

Title variants

EN

The role of the “smart” machine in application of the law by public administration authorities

Abstracts

PL

Celem artykułu jest wskazanie miejsca i roli systemów sztucznej inteligencji w administracyjnym stosowaniu prawa na tle uwarunkowań normatywnych występujących w Polsce. Przedstawiona została geneza i kształtowanie się poglądów naukowych co do możliwości wykorzystania komputerów w załatwianiu spraw indywidualnych oraz ewolucja legislacyjna w tym zakresie. Uznano, że ich szerokie wykorzystanie jest ograniczane przez wzmożoną ochronę praw podmiotowych. Wyraża się ona w proceduralizacji działań administracji publicznej i judycjalizacji procedur administracyjnych, wprowadzeniu mechanizmów partycypacyjnych i uspołecznieniu interesów prawnych. Ponadto postępująca w tym zakresie specjalizacja wymusza konieczność posiadania fachowej wiedzy. Stwierdzono, że człowiek nie może być zupełnie zastąpiony przez komputer. Wskazano na polskie i zagraniczne doświadczenia z wydawaniem decyzji w formie niepodpisanych wydruków komputerowych i przyjęto, że jest to właściwa droga do unowocześnienia postępowania administracyjnego i załatwiania spraw w drodze czynności materialno-technicznych.

EN

The purpose of this paper is to indicate the place and role of artificial intelligence systems in administrative law enforcement against the background of normative conditions existing in Poland. The genesis and formation of scholarly views on the possibility of using computers in the handling of individual cases and the legislative evolution in this area are presented. It was recognized that their wide use is limited by increased protection of subjective rights. It is expressed in the proceduralisation of public administration actions and the judicialisation of administrative procedures, the introduction of participatory mechanisms and the socialisation of legal interests. Moreover, the increasing specialization in this field necessitates the need for expert knowledge. It was stated that a human being cannot be completely replaced by a computer. Polish and foreign experiences with issuing decisions in the form of unsigned computer printouts were pointed out and it was assumed that this is the right way to modernize administrative proceedings and settling cases by means of material and technical activities.

Keywords

EN

intelligence system; administrative law enforcement; decision; modernize administrative proceeding; material and technical activities

PL

sztuczna inteligencja; administracyjne stosowanie prawa; decyzja; unowocześnienie postępowania administracyjnego; czynności materialno-techniczne

• Publisher: Wyższa Szkoła Gospodarki Euroregionalnej im. Alcide De Gasperi w Józefowie
• Journal: Journal of Modern Science
• Year: 2022
• Volume: 48
• Issue: 1
• Pages: 29-42

Dates

published

2022

Contributors

author

Jarosław Dobkowski

• University of Warmia and Mazury in Olsztyn

References

• Borkowski, J. (1982)N.ormy prawa materialne i formalne a pojęcie procedury administracyjnej. „Studia Prawno-Ekonomiczne”, t. XXVIII.
• Całkiewicz, D. (2011)I.nteres prawny jako podstawa legitymacji procesowej strony w postępowaniu administracyjnym, „Studia Prawnoustrojowe”, t. 13.
• Geburczyk, F. (2019)Z.jawisko proceduralizacji w prawie administracyjnym a kierunki ewolucji procedury administracyjnej. Warszawa. C. H. Beck.
• Gontarz, I. (2022)A.utomatyczny akt administracyjny - postulaty de lege ferenda w zakresie ogólnych ram prawnych. W: Cz. Martysz (red.S)k,uteczność w prawie administracyjnym. Warszawa 2022W.olters Kluwer Pol.ska
• Habuda, A., Habuda, L. (2000)T.eorie decyzji w odniesieniu do administracji publicznej. W: L. Habuda (red.)A,dministracja i polityka. Proces decyzyjny w administracji publicznej. Wrocław. Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
• Kerkau, H.J. (1970). Automatische Datenverarbeitung ADV. Kybernetik in Rechtswissenschaft und Praxis . Berlin. J. Schweitzer Verlag.
• Kmieciak, Z. (2017).Problemy i wyzwania partycypacji w postępowaniu administracyjnym. W: Z. Kmieciak (red.)P,artycypacja w postępowaniu administracyjnym. W kierunku uspołecznienia interesu prawnego. WarszawaW.olters Kluwer Pol.ska
• Knosala, E. (2010)Z. arys nauki administracji. Warszawa 2010W.olters Kluwer Pol.ska
• Knosala, E. (2011)Z. arys teorii decyzji w nauce administracji. Warszawa 2011W.olters Kluwer Polsk.a
• Leszczyński, L. (2001)Z.agadnienia teorii stosowania prawa. Doktryna i tezy orzecznictwa. Kraków. Zakamycze.
• Leszczyński, L. (2015)S.tosowanie prawa. Pojęcie i  podstawowe właściwości. W: L. Leszczyński, B. Wojciechowski, M. Zirk-SadowSsykstie.m prawa administracyjnego, t. 4. Warszawa. C. H. Beck.
• Łętowski, J. (1990).Prawo administracyjne. Zagadnienia podstawowe. Warszawa. Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Mrózek, A. (1972).Teoretyczne przesłanki automatyzacji niektórych czynności stosowania prawa. „Zeszyty Naukowe UMK”, nr 12.
• Mrózek, A. (1974)P.ostulat automatyzacji procesów stosowania prawa w świetle zasady praworządności. „Zeszyty Naukowe UMK”, nr 6.
• Rybicki Z. (red.) (1974)A.dministracja 1999. Zbiór szkiców. Warszawa. Państwowe Wydawnictwo „Wiedza Powszechna”.
• Rybicki, Z., Piątek, S. (1985)Z.arys prawa administracyjnego i nauki administracji. Warszawa 1985. Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Sobczak, K. (1974).Postęp techniczny a aparat państwowy. W: Z. Rybicki (red.). Administracja 1999. Zbiór szkiców. Warszawa. Państwowe Wydawnictwo „Wiedza Powszechna”.
• Starościak, J. (1974)A. dministracja. Zagadnienia teorii i  praktyki. Warszawa. Wydawnictwo Prawnicze.
• Studnicki, F. (1973a). RecenzjFar:itjof Ha:ft Elektronische Datenverarbeitung im Recht. Berlin 1970, J. Schweitzer Verlag, s. XXVII + 209, „Państwo i Prawo”, z. 8-9.
• Studnicki, F. (1973b)B.awarski projekt komputeryzacji ksiąg gruntowych, „Nowe Prawo”,nr 9.
• Suwaj, R. (2009).Judycjalizacja postępowania administracyjnego. Warszawa 2009. Wolters Kluwer Pol.ska
• Szczypiński, Z.A. (1973)P.roces decyzyjny. „Europejski Program Badawczy Diebolda”, z. 28, Warszawa: Działowy Ośrodek Informacji.
• Wilbrandt-Gotowicz, M. (2021). Art. 61 W: M. Wilbrandt-GotowicDzo(rręecdz.e)n,ia elektroniczne. Komentarz, Warszawa 2021W.olters Kluwer Pol.ska
• ehT Application of Information Processing in Public Administration. 15th International Congress of Administrative Sciences, Rome, 6-11 September 1971. Final Version of the General Report. Brussels: International Institute of Administrative Sciences.

Identifiers

DOI

10.13166/jms/149203

Biblioteka Nauki

2096815