Moralne aspekty władzy hierarchicznej Kościoła katolickiego wobec zjawiska izolacji społecznej. Socjologiczna perspektywa budowania wspólnoty religijnej

• Authors: Jordan Klimek

Title variants

EN

Moral aspects of the hierarchical authority of the Catholic Church in the face of the phenomenon of social isolation. A sociological perspective on building a religious community

Abstracts

EN

The aim of this article is to indicate the moral aspects of the exercise of power by the Church hierarchy in the context of social isolation caused by the coronavirus pandemic. The text presents the specificity of exercising power in the Catholic Church and its relation to moral and social responsibility. It analyses the situation of decision-making in the conditions of the pandemic through the prism of the moral responsibility of the decision-maker. The conclusions of the analysis indicate numerous negligence in the way power has been exercised in the community of the Church so far, pointing to the model of shared power.

PL

Celem artykułu jest wskazanie moralnych aspektów sprawowania władzy przez hierarchię kościelną w czasie pandemii koronawirusa. W tekście przedstawiono specyfikę sprawowania władzy w Kościele katolickim oraz jej związek z odpowiedzialnością moralną i społeczną. Dokonano analizy sytuacji podejmowania decyzji w warunkach pandemii przez pryzmat moralnej odpowiedzialności decydenta. Wnioski z analizy wskazują na liczne zaniedbania w dotychczasowym sposobie sprawowania władzy we wspólnocie Kościoła ze wskazaniem na model władzy współdzielonej.

Keywords

EN

moral and social responsibility; power; religious community; social anomie; social isolation

PL

anomia społeczna; izolacja społeczna; odpowiedzialność moralna i społeczna; władza; wspólnota religijna

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Teologia i Moralność
• Year: 2022
• Volume: 17
• Issue: 1(31)
• Pages: 105-117

Dates

published

2022

Contributors

author

Jordan Klimek

• Uniwersytet Szczeciński, Wydział Ekonomii, Finansów i Zarządzania, Polska

• https://orcid.org/000000029824143X

References

• Adu, Theresa L. i Thomas B. van der Walt. 2021. Effects of awareness of user rights on compliance with copyright laws and policies in academic libraries. The Journal of Academic Librarianship, 47(4), 1-9. DOI: 10.1016/j.acalib.2021.102359.
• Banajski, Ryszard. 2006. Decyzje w sytuacjach konfliktów moralnych. Prakseologia, 146, 113-122.
• Biblia pierwszego Kościoła. 2017. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Vocatio.
• Boguszewski, Rafał. 2018. Religijność Polaków i ocena sytuacji Kościoła katolickiego. Komunikat z badań. Warszawa: CBOS.
• Bożewicz, Marta. 2020. Religijność Polaków w warunkach pandemii. Raport z badań. Warszawa: CBOS.
• Brzezinka, Zdzisław. 2020. Szukanie nowych dróg w przygotowaniu do pierwszej spowiedzi i Komunii św. W: Zeszyt specjalny do programu duszpasterskiego Kościoła katolickiego w Polsce na rok 2020/2021. Duszpasterstwo w czasie pandemii, red. Jan Bartoszek, Roman Chromy i Krystian Piechacz, 165-173. Katowice: Instytut Gość Media.
• Buchta, Roman, Robert Kaczmarek i Sebastian Mandrysz. 2020. Szkolne nauczanie religii i katecheza wobec COVID-19. W: Zeszyt specjalny do programu duszpasterskiego Kościoła katolickiego w Polsce na rok 2020/2021. Duszpasterstwo w czasie pandemii, red. Jan Bartoszek, Roman Chromy i Krystian Piechacz, 133-163. Katowice: Instytut Gość Media.
• Cavazotte, Flavia, Juliana Mansur i Valter Moreno. 2021. Authentic leadership and sustainable operations: How leader morality and selflessness can foster frontline safety performance. Journal of Cleaner Production, 313. DOI: 10.1016/j.jclepro.2021.127819.
• Celmer, Bartosz. 2013. Dewiacja i anomia w ujęciu systemowym. Kultura i Społeczeństwo, 2, 133-154. DOI: 10.2478/kultura-2013-0016.
• Corvellec, Hervé i Nikos Macheridis. 2010. The moral responsibility of project selectors. International Journal of Project Management, 28(3), 212-219. DOI: 10.1016/j.ijproman.2009.05.004.
• Dąbek, Tomasz Maria. 2000. Boże synostwo a ludzkie braterstwo. Teologia wezwania Ojcze nasz. Ruch Biblijny i Liturgiczny, 53(3-4), 189-198. DOI:10.21906/rbl.506.
• Donnarumma, Francesco i Giovanni Pezzulo. 2021. Moral decisions in the age of COVID-19: Your choices really matter. Social Sciences & Humanities Open, 4(1), 1-6. DOI: 10.1016/j.ssaho.2021.100149.
• Duszyński, Jerzy et al. 2020. Zrozumieć COVID-19. Opracowanie Zespołu ds. COVID-19 przy Prezesie Polskiej Akademii Nauk. Warszawa: Polska Akademia Nauk.
• Echegaray, Fabián. 2021. What POST-COVID-19 lifestyles may look like? Identifying scenarios and their implications for sustainability. Sustainable Production and Consumption, 27, 567-574. DOI: 10.1016/j.spc.2021.01.025.
• Episkopat.pl. 2020. Stanowisko dotyczące szczepionek. Dostęp: 22.04.2022. https://episkopat.pl/zespol-ekspertow-ds-bioetycznych-kep-ws-szczepionek-przeciwko-covid-19/.
• Filipowicz, Artur. 2019. Moralność według papieża Franciszka. Studia Bobolanum, 3, 27-58. DOI:10.30439/SB.2019.3.2.
• Górniak, Lech. 2021. Kultura organizacyjna jako moderator związków pomiędzy zaufaniem organizacyjnym a jego determinantami i następstwami. Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy/Social Inequalities and Economic Growth, 65(1), 169-196. DOI: 10.15584/nsawg.2021.1.10.
• Haromszeki, Łukasz i Dorota Molek-Winiarska. 2018. Wartości moralne przywódcy organizacyjnego. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 512, 57-74. DOI: 10.15611/pn.2018.512.05.
• Holska, Agata. 2016. Teorie podejmowania decyzji. W: Zarządzanie, organizacje i organizowanie – przegląd perspektyw teoretycznych, red. Krzysztof Klincewicz, 239-252. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego.
• Jan Paweł II. 2003. Adhortacja apostolska „Pastores Gregis”.
• Jan Paweł II. 1996. Adhortacja apostolska „Vita Consecrata”.
• Kamiński, Krzysztof. 2020. Władza w Kościele. Ujęcie teologiczno-prawne. Biuletyn Stowarzyszenia Kanonistów Polskich, 33, 91-112. DOI: 10.32077/skp.2020.33.1-6.
• Kępski, Piotr. 2016. Wpływ władzy pastoralnej na kształtowanie się indywidualizmu w społeczeństwach zachodnich w świetle genealogii Michela Foucaulta. Studia Socjologiczne, 4(223), 229-252.
• Kloch, Józef. 2021. Parafie online w Polsce w dobie pandemii COVID-19. Studium przypadku. Colloquia Theologica Ottoniana, 37, 95-113. DOI: 10.18276/cto.2021.37-06.
• Krawczyk, Roman. 2018. Nakaz miłości bliźniego w świetle Biblii. Zarys problematyki. Studia Elbląskie, 19, 277-290.
• Królikowski, Janusz. 2014. Wolność, władza i wspólnota w świetle nauczania II Soboru Watykańskiego. Studia Socialia Cracoviensia, 2(11), 149-161. DOI: 10.15633/ssc.781.
• Kruszyński, Rafał Jerzy. 2015. Odpowiedzialność naturalna człowieka. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica, 74, 9-19.
• LeVasseur, Abby L. 2021. Effects of social isolation on a long-term care resident with dementia and depression during the COVID-19 pandemic. Geriatric Nursing, 42(3), 780-781. DOI: 10.1016/j.gerinurse.2021.04.007.
• Marek, Agnieszka i Sylwia Kostrzewa. 2020. Egzystencjalno-religijny model przywództwa biznesowego. Perspektywa holistyczna. Annales. Ethics in Economic Life, 23(2), 39-54. DOI:10.18778/1899-2226.23.2.03.
• Mariański, Janusz. 2014. Moralność w kontekście społecznym. Kraków: Nomos.
• Mazur, Barbara. 2006. Rozwój moralny a metody podejmowania decyzji – analiza porównawcza kultur. Prakseologia, 146, 53-64.
• Mączyńska, Elżbieta. 2014. Anomia – jej przyczyny i ekonomiczne następstwa. W: Oblicza mądrości. Z czego wyrastamy, ku czemu zmierzamy, red. Szymon Drzyżdżyk i Marek Gilski, 77-106. Kraków: Wydawnictwo Scriptum.
• Merton, Robert King. 1938. Social Structure and Anomie. American Sociological Review, 3, 672-682.
• Ozorowski, Mieczysław. 2017. Wartość życia ludzkiego w nauczaniu papieży Jana Pawła II, Benedykta XVI i Franciszka. Teologia i Moralność, 12(2), 35-52. DOI: 10.14746/tim.2017.22.2.2.
• Paleczny, Tadeusz. 2008. Socjologia tożsamości. Kraków: Krakowskie Towarzystwo Edukacyjne sp. z o.o. – Oficyna Wydawnicza AFM.
• Rykiel, Zbigniew. 2018. Władza ideologiczna w parafiach: Rzeszów vs Dublin. Acta Universitatis Lodziensis Folia Sociologica, 64, 21-33. DOI: 10.18778/0208-600X.64.02.
• Sadura, Przemysław. 2020. Liberalizacja i sekularyzacja społeczeństwa polskiego 1989-2020. Analiza socjologiczna. Warszawa: Friedrich-Ebert-Stiftung.
• Serafin, Krystyna. 2015. Kultura organizacyjna jako element wspierający realizację strategii przedsiębiorstwa. Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, 222, 87-100.
• Servidio, Rocco et al. 2021. Fear of COVID-19, depression, anxiety, and their association with Internet addiction disorder in a sample of Italian students. Journal of Affective Disorders Reports, 4, 1-7. DOI: 10.1016/j.jadr.2021.100097.
• Sygulska, Katarzyna i Marta Krupska. 2019. Kryzys w życiu człowieka. Praca Socjalna, 6(34), 93-108.
• Szlachta, Bogdan. 2020. O prawie naturalnym jako ewentualnym normatywnym punkcie odniesienia w procesach prawodawczych. Chrześcijaństwo-Świat-Polityka, 24, 15-27. DOI: 10.21697/CSP.2020.24.1.17.
• Vatican.va. 2020. Vaccine for all. 20 points for a fairer and healthier world. Vatican Covid-19 Commission in collaboration with the Pontifical Academy for Life. Dostęp: 22.04.2022. https://www.vatican.va/roman_curia/pontifical_academies/acdlife/documents/rc_pont-acd_life_doc_20201229_covid19-vaccinopertuttti_en.html.
• Wojewoda, Mariusz. 2021. Odpowiedzialność moralna. W: Etyka polityczna, red. Piotr Świercz, 169-185. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Ignatianum.
• Wojnicz, Piotr. 2019. Pozycja prawna oraz apostolstwo wiernych świeckich w Kościele rzymskokatolickim. Studia Ełckie, 3, 385-401.
• Wrzesień, Witold. 2017. Współczesne oblicza anomii. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, 4, 285-304.
• Zaborowski, Marek. 2013. Dyspensa w prawodawstwie kościelnym. Prawo Kanoniczne, 56(1), 31-45.
• Zamelski, Piotr. 2015. Świadomość prawna w Kościele czy świadomość Kościoła?. Kościół i Prawo, 4(1), 21-36.
• Zaręba, Sławomir Henryk i Janusz Mariański. 2021. Religion as a value during the pandemic. Sociological analysis. Journal of Modern Science, 46(1), 13-40. DOI: 10.13166/jms/136018.
• Zarzycki, Roland. 2015. Kapitał moralny w polu gry: konwersja i akumulacja. Zoon Politikon, 6, 89-108. DOI: 10.19247/ZOON201511.
• Zduniak, Agnieszka. 2019. Kryzys Kościoła jako kryzys wartości w niemieckim dyskursie teologiczno-socjologicznym. Zeszyty Naukowe KUL, 4(248), 53-70. DOI: 10.31743/zn.2019.62.4.03.
• Żukiewicz, Przemysław. 2011. Przywództwo polityczne. Teoria i praktyka. Warszawa: Difin.

Identifiers

DOI

10.14746/TIM.2022.31.1.8

Biblioteka Nauki

2137641