Religijność społeczeństwa ukraińskiego w perspektywie wyzwań dla Kościoła w Polsce

• Authors: Mateusz Jakub Tutak

Title variants

EN

Religiousness of Ukrainian society in the perspective of challenges for the Church in Poland

Abstracts

EN

The outbreak of the war in Ukraine and the resulting refugee exodus caused an avalanche of changes that affected first the Ukrainians themselves and then the societies that hosted them. The new situation required and still requires a response from the pastoral ministry of the Catholic Church in Poland. The purpose of this study is to search for indications useful for building a pastoral model of pastoral work among Ukrainians. The subject of the research is the religiosity of the Ukrainian society observed in 2020 as part of the seventh wave of the European Values Study, whose databases are publicly available. Access to raw data made it possible to carry out statistical tests showing the significance, strength and direction of correlation between religiosity parameters and the main socio-demographic characteristics. The results of these analyzes were sociologically interpreted and conclusions and pastoral postulates were drawn from them. It turns out that the majority of Ukrainian society declares belonging to the Eastern rite or non-denominationalism. 8 out of 10 Ukrainians describe themselves as religious and believers in God, which does not translate into religious practices or the professed doctrine. It is also worth noting that a signifi cant proportion of war refugees are women, who, according to research, present a higher level of religiosity than the general population of Ukraine. Besides, the attitude towards faith in a statistically significant way depends on the place of residence in Ukraine. All these circumstances and the awareness of the dynamics of changes conditioned by the current situation open up new perspectives for pastoral care in Poland. It is an opportunity not only to engage in charity, but also to deepen religious awareness, especially towards Orthodox and Greek Catholic people, and a missionary attitude towards people who do not belong to any religion. Such an approach to the issue is possible within pastoral sociology, which is to be a space for dialogue between pastoral theology and sociological knowledge and empirical research.

PL

Wybuch wojny na Ukrainie i związany z nią uchodźczy exodus wywołały lawinę zmian, które dotknęły najpierw samych Ukraińców, a następnie przyjmujące ich społeczeństwa. Nowa sytuacja wymagała i wciąż wymaga reakcji ze strony duszpasterstwa Kościoła katolickiego w Polsce. Celem niniejszego opracowania jest poszukiwanie wskazań przydatnych do budowania modelu pastoralnego pracy duszpasterskiej wśród Ukraińców. Przedmiotem badań jest religijność społeczeństwa ukraińskiego obserwowana w 2020 roku w ramach siódmej fali badań European Values Study, którego bazy danych są ogólnodostępne. Dostęp do danych surowych pozwolił na przeprowadzenie testów statystycznych pokazujących istotność, siłę i kierunek korelacji parametrów religijności z głównymi cechami społeczno-demografi cznymi. Wyniki tych analiz zostały zinterpretowane socjologicznie, po czym wyciągnięto z nich wnioski i postulaty pastoralne. Okazuje się, że społeczeństwo ukraińskie w większości deklaruje przynależność do obrządku wschodniego bądź bezwyznaniowość. Religijnymi oraz wierzącymi w Boga określa się 8 na 10 Ukraińców, co nie ma przełożenia na praktyki religijne czy wyznawaną doktrynę. Na uwagę zasługuje także, że znaczną część uchodźców wojennych stanowią kobiety, które według badań prezentują wyższy poziom religijności niż ogół społeczeństwa ukraińskiego. Poza tym, stosunek do wiary w isototny statystycznie sposób zależy od miejsca zamieszkania na Ukrainie. Te wszystkie okoliczności oraz świadomość dynamiki zmian uwarunkowanych obecną sytuacją otwiera nowe perspektywy dla duszpasterstwa w Polsce. Jest bowiem okazją nie tylko do zaangażowania charytatywnego, ale także pogłębienia świadomości religijnej zwłaszcza wobec osób prawosławnych i grekokatolików oraz postawy misyjnej wobec nienależących do żadnego wyznania. Takie ujęcie zagadnienia jest możliwe w ramach socjologii pastoralnej, która ma być przestrzenią dialogu teologii pastoralnej z wiedzą socjologiczną i badaniami  empirycznymi.

Keywords

EN

religiosity; correlation; Ukraine; pastoral sociology; migration; Church in Poland

PL

religijność; współzależność; Ukraina; socjologia pastoralna; migracja; Kościół w Polsce

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Teologia i Moralność
• Year: 2023
• Volume: 18
• Issue: 1(33)
• Pages: 185-211

Dates

published

2023

Contributors

author

Mateusz Jakub Tutak

• Cardinal Stefan Wyszyński University in Warsaw

• https://orcid.org/0000000165170068

References

• Berger, Peter Ludwig. 2005. Święty baldachim. Kraków: Nomos.
• Davie, Grace. 2010. Socjologia religii. Kraków: Nomos.
• European Values Study, https://europeanvaluesstudy.eu.
• Franciszek. 2013. Encyklika „Evangelii gaudium”.
• Hervieu-Léger, Daniel. 1999. Religia jako pamięć. Kraków: Nomos.
• Kutyło, Łukasz. 2012. Teorie socjologiczne a religia. Między sekularyzacją a desekularyzacją. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Luckmann, Thomas. 2006. Niewidzialna religia. Problem religii we współczesnym społeczeństwie. Kraków: Nomos.
• Luhmann, Niklas. 2007. Funkcja religii. Kraków: Nomos.
• Łuczak, Marek. 2005. Socjologia religii jako ancilla theologiae pastoralis. Studia Pastoralne, 35-44.
• McGuire, Meredith. 2012. Religia w kontekście społecznym. Kraków: Nomos.
• Norris, Pippa i Inglehart Roland. 2006. Sacrum i profanum. Religia i polityka na świecie. Kraków: Nomos.
• Ostrowski, Maciej. 2021. Parafi a wspólnotą otwartą na migrantów. Studia Pastoralne, 17, 200-212.
• Stark, Rodney i William Sims Bainbridge. 2000. Teoria religii. Kraków: Nomos.
• Tutak, Mateusz Jakub. 2020. W stronę socjologii pastoralnej, czyli o relacjach socjologii z teologią pastoralną. Studia Gdańskie, 46, 103-118.

Identifiers

DOI

10.14746/TIM.2023.33.1.12

Biblioteka Nauki

31339466