Prawda jako fundament nauczania misyjnego w Protreptikos Klemensa Aleksandryjskiego

• Authors: Jerzy Duda

Title variants

EN

The Truth as the foundation of the missionary preaching in Protreptikos of Clement of Alexandria

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Klemens Aleksandryjski (†253), jeden z najwybitniejszych pisarzy wczesnochrześcijańskich, w Protreptikosie przedstawił tematykę prawdy jako fundamentalną w przepowiadaniu kerygmatycznym. Prawda była bowiem częstym i ważnym tematem podejmowanym przez starożytną myśl grecką. Klemens uczynił z niej płaszczyznę dialogu między światem pogańskim, a chrześcijaństwem. Na bazie tej problematyki stworzył swoistą koncepcję poznania prawdy. Według niego ma ona swoje źródło w Bogu i ostatecznie do Niego prowadzi. Nie jest ona zastrzeżona jedynie dla wybranych, lecz objawia się tym, którzy jej czystym sercem szukają. W Bogu zawarta jest tajemnica prawdy o wszechświecie. To z Jego woli Logos przeobraził i zharmonizował makro- i mikrokosmos. Poznając zatem prawdę Bożą człowiek ma szansę lepiej poznać świat natury, swoje w nim miejsce oraz powołanie. Prawda ujawnia fałsz kultów pogańskich oraz błędne poglądy filozoficzne. Najpełniejszym jej objawieniem było wcielenie Jezusa Chrystusa. To dzięki Niemu Bóg ukazał swoją łaskę i „potomków nieba” na nowo wezwał do świata chwały. Prawda pomaga zwyciężyć zło, zmienić dotychczasowe życie oraz ukazuje pokutującym drogę zbawienia. Odkrycie jej związane jest zwykle z procesem nawrócenia, a więc oświeceniem, umocnieniem przez święte misteria oraz opieczętowaniem znamieniem dziecka Bożego. Przez Słowo objawiające prawdę człowiek staje się na nowo obrazem Boga oraz Jego przyjacielem na wieki.

EN

Clement of Alexandria (†253), one of the most eminent early Christian writers, is the pioneer of a very interesting theological conception of the truth. According to his teaching contained in the work Protreptikos the question of the truth should be the foundation of the preaching mission. The issue of the truth is a platform for dialogue between Christianity and the pagan world. The truth has its source in God and ultimately leads back to Him. In the mystery of God is contained the truth about the universe. By getting to know the truth of God man has a chance to get to know the world of nature, his place in it, and his vocation. The truth reveals the falsity of pagan cults and exposes false philosophical views. Its fullest revelation was the incarnation of Jesus Christ. It is thanks to him, that God showed His grace and again called the "descendants of heaven" to eternal glory.

Keywords

PL

Klemens z Aleksandrii; teologia patrystyczna; prawda; poznanie; wczesny Kościół

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Annales Missiologici Posnanienses
• Year: 2015
• Issue: 20
• Pages: 137-149

Dates

published

2015-06-15

Contributors

author

Jerzy Duda

References

• Campenhausen, Hans. Ojcowie Kościoła. Tłum. Kazimierz Wierszyłowski. Warszawa: Cykady, 1998.
• Clemens Alexandrinus. Protrepticus. Tłum. Claude Mondésert (Sources Chrétiennes 41). Paris: Les Éditions du Cerf, 1949.
• Chadwick, Henry. Kościół w epoce wczesnego chrześcijaństwa. Tłum. Andrzej Wypustek. Warszawa: PIW, 2004.
• Drączkowski, Franciszek. Kościół-Agape według Klemensa Aleksandryjskiego, Lublin: RW KUL, 1996.
• Eusebius Caesariensis. Historia ecclesiastica. Tłum. Gustave Bardy. Vol. 2 (Sources Chrétiennes 41). Paris: Les Éditions du Cerf, 1955.
• Judycki, Stanisław. „O klasycznym pojęciu prawdy.” Roczniki Filozoficzne 49.1 (2001): 25-62.
• Klemens Aleksandryjski. Zachęta Greków. Tłum. Jan Sołowianiuk (PSP 44). Warszawa: ATK, 1988. 116-201.
• Sołowianiuk, Jan. „Klemens Aleksandryjski. Zachęta Greków (Wstęp).” Apologie. Red. Emil Stanula. Pisma Starochrześcijańskich Pisarzy 44. Warszawa: Akademia Teologii Katolickiej, 1988. 99-106.
• Wyrwa, Dietmar. „Clemens von Aleksandrien.” Lexikon der antiken christlichen Literatur. Red. Siegmar Döpp i Wilhelm Geerlings. Freiburg: Herder, 2002. 152-154.
• Wytzes, Jelle. „Paideia and Pronoia in the Works of Clemens Alexandrinus.” Vigiliae christianae 9 (1955): 146-158.
• Żurek, Antoni. Wprowadzenie do Ojców Kościoła. Tarnów: Biblos, 2001.

Identifiers

DOI

10.14746/amp.2015.20.9