„Witajcie koledzy” – poznańska „Książka wpisów wędrujących czeladników introligatorskich”

• Authors: Andrzej Nowakowski , Leonard Rosadziński

Title variants

EN

”Welcome friends and colleagues” Poznań register book of journeymen bookbinders

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Od najdawniejszych czasów introligatorstwo było związane z nauką i sztuką, ściśle powiązane z książką – zarówno rękopiśmienną, jak i drukowaną. Na przestrzeni dziejów, dzięki korzystnej koniunkturze spowodowanej ciągłym zwiększaniem się liczby różnorodnych publikacji, introligatorzy zaczęli organizować się w cechy. Zrzeszały one między innymi mistrzów, czeladników oraz adeptów sztuki oprawiania książek. Uczniowie podczas 3-, 4-letniej nauki zdobywali potrzebną wiedzę i umiejętności zawodowe. Po jej zakończeniu stawali się czeladnikami. Jednym z etapów stanu czeladniczego był zwyczajowy obowiązek wędrowania zawodowego, mającego na celu wymianę doświadczeń, co miało prowadzić do podnoszenia kunsztu introligatorskiego w kraju. Poznańska „Książka wpisów wędrujących czeladników introligatorskich” jest dokumentem unikatowym i rejestruje działalność Stowarzyszenia Introligatorów w Poznaniu w drugiej połowie XIX wieku. Zawiera wiele wpisów niemieckich i polskich wędrujących czeladników, szukających w mieście zatrudnienia. „Książka” jest cennym i ważnym dowodem na istnienie bogatego życia rzemieślniczego z zakresu introligatorstwa w XIX-wiecznym Poznaniu.

EN

From its inception bookbinding has been inseparably linked to science and arts, and closely connected with books, both hand-written and printed. Throughout centuries, thanks to favourable social and historical circumstances triggered by a constant growth in the number of various publications, bookbinders organized themselves in guilds. The guilds included master book binders, journeymen and young apprentices in the craft. During their 3-4 year long traineeship, apprentices learnt their trade and professional tricks of trade. On finishing the apprentice period they became journeymen. One of the stages in the development of their professional career involved, according to custom, traveling and offering their services. This, besides maintaining craft standards, was in intention to provide them with an exchange of experiences, which was to improve the level of craftsmanship in the country. Poznań “Register of the entries in the book of journeymen bookbinders” is a unique document and records the activity of the Association of Bookbinders in Poznań in the latter half of the nineteenth century. It includes many entries made by German and Polish journeymen looking for employment in the town. The “Book” is a valuable and important proof for the existence of a rich professional life of the then bookbinders in the town.

Keywords

PL

Wielkopolska; Poznań; XIX wiek; Rzemiosło; Introligatorstwo; Kształcenie zawodowe; Wędrowanie zawodowe

EN

Wielkopolska region; Poznań; Nineteenth century; Craftsmanship; Bookbinding; Professional training and education; Traveling journeymen; Wielkopolska region; Poznań; Nineteenth century; Craftsmanship; Bookbinding; Professional training and education; Traveling journeymen

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Biblioteka
• Year: 2010
• Issue: 14(23)
• Pages: 21-31

Dates

published

2010-01-01

Contributors

author

Andrzej Nowakowski

• mgr, Biblioteka Uniwersytecka w Poznaniu

author

Leonard Rosadziński

• bibliofil, kolekcjoner, Poznań

References

• Bugajski K., Źródła rewolucji przemysłowej w Anglii, Portal:elstudento.org.
• Hałaciński K., O krakowskich introligatorach ubiegłego wieku, Kraków 1926.
• Książka Wędrowna – Wander-buch, Kraków 1829.
• Pachoński J., Zmierzch sławetnych. Z życia mieszczan w Krakowie w XVII i XVIII wieku, Kraków 1956.
• Rosadziński L., Śladami poznańskich introligatorów. Ich sztuka i wyroby, Poznań 2009.

Identifiers

DOI

10.14746/b.2010.14.2