Recepcja poglądów Johna Ruskina na wychowanie w Polsce przełomu XIX i XX wieku

• Authors: Alicja Lisiecka

Title variants

EN

Reception of John Ruskin’s educational views in Poland at the turn of the 19th and 20th century

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The purpose of this article is to show the reception of the educational views of John Ruskin (1819–1900) presented in Polish scientific literature at the turn of the XIX and XX century. John Ruskin was an great English writer, poet, painter and critic of art and social reality. Ruskin’s oeuvre, contained in numerous writings, is the result of admiration for the world, reflection on landscapes, art and timeless values: truth, goodness and beauty; he’s works are characterized by individualism, momentum, normativity, and literary style full digression. For Ruskin, there is no clear definition of education and the educational system. Educational process itself is described in general terms. Ruskin’s beliefs about art and society are connected with the issue of children’s raising. The article contains numerous quotes – from the publications of Polish authors, translations and original Ruskin’s works – enriching the exemplification of the problem outlined in the subject of this article. Ruskin’s thoughts can be found in the foundations of progressive pedagogy and active pedagogy. For this reason, it is worth to consider the issue of the reception of educational views of Ruskin presented in Poland in years 1897–1936.

Keywords

PL

John Ruskin; educational views; Polish scientific literature; 1897–1936

EN

John Ruskin; educational views; Polish scientific literature; 1897–1936; John Ruskin; educational views; Polish scientific literature; 1897–1936

• Publisher: Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
• Journal: Biuletyn Historii Wychowania
• Year: 2020
• Issue: 42
• Pages: 145-158

Dates

published

2020-03-15

Contributors

author

Alicja Lisiecka

• Wydział Pedagogiki i Psychologii, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej

• https://orcid.org/0000-0003-0080-6314

References

• Boguszewska A., Zamierzenia wychowania estetycznego w zakresie plastyki wobec dziecka w Polsce lat dwudziestych XX wieku, „Annales UMCS, sectio L” 2004, vol. II, s. 227–240.
• Bujno M., John Ruskin i jego poglądy, Warszawa 1901.
• Daniłowicz-Strzelbicki K., John Ruskin, „Wędrowiec” 1900, nr 5, 6.
• Dawidowicz A., Zygmunt Balicki o wychowaniu narodowym, „Annales UMCS, sectio K” 2003, vol. X, s. 159–172.
• Dormus K., Rozwój form wychowania estetycznego i nauczania rysunku w Krakowie w latach 1850–1914, Warszawa 1998.
• E.N.T., Piśmiennictwo angielskie w roku 1891, „Ateneum” 1892, t. 1, z. 2.
• Feldman W., J. Ruskin, ,,Kraj” 1899, nr 19.
• Gromkowska-Melosik A., Ciało, moda i tożsamość kobiety epoki wiktoriańskiej – dyskursy piękna i przemocy, „Kultura − Społeczeństwo – Edukacja” 2012, nr 2.
• Jabłonowski W., J. Ruskin i estetyka uwielbienia, „Głos” 1899, nr 32–33.
• Jabłonowski W., Wśród obcych, Lwów 1905.
• Jackson K., The worlds of John Ruskin, London 2018.
• Kosiński K., Szermierze sztuki uspołecznionej (Tołstoj, Morris, Ruskin), Warszawa 1928.
• Krzywicki L., Dwa prądy etyczne: Nietzsche i Ruskin, „Tygodnik Ilustrowany” 1898, nr 35–36.
• Krzywicki L., Estetyka społeczna i Ruskin, „Gazeta Polska” 1899, nr 86.
• Krzywicki L., Nowocześni humaniści angielscy, „Prawda” 1892, nr 19.
• Lange A., Studya i wrażenia, Warszawa 1900.
• Lisiecka A., Założenia realizacji przedmiotów artystycznych w polskim szkolnictwie powszechnym w latach 1918–1939, Lublin 2020.
• Marchlewski J.B., Sztuka stosowana, „Prawda” 1901, nr 26, 27.
• Matuszewski I., Estetyka jako czynnik wychowawczo-społeczny, w: Pisma, red. J. Muszkowski, t. I, Warszawa 1925.
• Matuszewski I., J.R. Królowa powietrza, „Tygodnik Ilustrowany” 1901, nr 29.
• Mortkowiczowa J., O wychowaniu estetycznem, Warszawa 1903.
• Nałęcz J., O J. Ruskinie, „Głos” 1901, nr 13.
• Nekanda-Trepka M.E., Kronika londyńska, „Biblioteka Warszawska” 1900, t. 2.
• Okolski A., Ruskin jako ekonomista, „Biblioteka Warszawska” 1894, t. 1, z. 2.
• Pankowska K., Rozwój polskiej teorii wychowania estetycznego – prekursorzy i twórcy, „Kwartalnik Pedagogiczny” 2017, nr 4(246), s. 41–55.
• Posner S., John Ruskin, „Prawda” 1900, nr 4.
• Posner S., John Ruskin, „Prawda” 1900, nr 5.
• Posner S., John Ruskin, „Prawda” 1900, nr 6.
• Potocki A., Portret i krajobraz angielski, Lwów 1907.
• Rubczyński W., Aksjologia Ruskina, „Kwartalnik Filozoficzny” 1937, t. VIII.
• Rubczyński W., John Ruskin. Studia nad powiązaniem i uzasadnieniem jego głównych pomysłów, cz.1, Kraków 1905.
• Ruskin J., Droga do sztuki, tłum. S. Koszutski, Warszawa 1900.
• Ruskin J., Gałązka dzikiej oliwy. Cztery odczyty: o pracy, handlu, wojnie i przyszłości Anglii, tłum. W. Szukiewicz, Warszawa 1900.
• Ruskin J., Morning in Florence and Time and Tide, New York 1889.
• Ruskin J., O prawdziwej kobiecie (Lilie ogrodu królowej), tłum. J. Jankowski, Warszawa 1900.
• Ruskin J., Sceny z podróży. Widoki natury. Wybór pism, tłum. M. Chwalibóg, Warszawa 1900.
• Ruskin J., Sztuka. Społeczeństwo. Wychowanie. Wybór pism, Wrocław 1977.
• Ruskin J., Wybór pism. Malarstwo i poezja, tłum. A. Lange, Warszawa 1900.
• Saenger S., John Ruskin, jego życie i działalność, Warszawa 1901.
• Sizeranne R., Ruskin i kult piękna, t. II, tłum. A. Potocki, Lwów–Warszawa 1908.
• Stanisławski K.M., Tak mówił Ruskin, „Strumień” 1900, nr 6.
• Szukiewicz W., Apostoł piękna, „Biblioteka Warszawska” 1900, t. 2.
• Szukiewicz W., John Ruskin (1819–1900), „Tygodnik Ilustrowany” 1900, nr 5.
• Trepka M.E., Prerafaelici angielscy, „Ateneum” 1895, t. 3.
• Ulita M., John Ruskin, myśliciel zapomniany?, „Wschodni Rocznik Humanistyczny” 2008, t. 5, s. 143–158.
• Winiarski L., John Ruskin, „Strumień” 1900, nr 6, 7.
• Wojnar I., Wstęp, w: Ruskin J., Sztuka. Społeczeństwo. Wychowanie. Wybór pism, Wrocław 1977.
• Wojnowska B., Ruskinizm w Młodej Polsce, w: Porównania. Studia o kulturze modernizmu, red. R. Zimand, Warszawa 1983.
• Zalewska-Pawlak M., Rola sztuki w wychowaniu. Polska tradycja pedagogiczna, Łódź 2001.

Identifiers

DOI

10.14746/bhw.2020.42.9