Posłannictwo i zadania dziejowe rodziny. Transkrypcja myśli pedagogicznej Stanisława Wawrzyńca Staszica

• Authors: Alicja Żywczok

Title variants

EN

The mission and historical tasks of the family. A transcript of the educational doctrine of Stanisław Wawrzyniec Staszic

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

In view of the fact that issues related to the family in the literary works of Stanisław Wawrzyniec Staszic are far less known than his socio-political views or his opinions about education, the author of this paper decided to creatively explore this treasure of Polish culture. The results of this study may significantly enhance the educational resources of sub-disciplines of teaching like familial teaching, the history of upbringing, the theory of upbringing and general teaching. Quoting from Stanisław Staszic, the author provides answers to several research issues, namely how Staszic perceived the family and what tasks (and missions) he assigned to family members, the parents and the offspring; the types of primeval families he identified (using the criterion of the law of nature); the role that he assigned to families with respect to the integration of mankind, the integration of a nation, and Poland regaining independence; the factors which, in his opinion, were the main obstacles to families undertaking historical tasks (including Polish families). In order to define these issues, the author of this paper used hermeneutic methods to interpret the literary output of Stanisław Staszic, revealing in the process the philosopher’s views on the family, its tasks, functions and the roles of its members, with special emphasis placed on the mother, father and the offspring. An analysis of the types of families in the initial phases of the existence of mankind was another effort worth making together with considering the obstacles that families encounter when carrying out their historical tasks

Keywords

PL

family; father; mother; offspring; lineage; transcript; reception; message

EN

family; father; mother; offspring; lineage; transcript; reception; message; family; father; mother; offspring; lineage; transcript; reception; message

• Publisher: Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
• Journal: Biuletyn Historii Wychowania
• Year: 2020
• Issue: 43
• Pages: 7-25

Dates

published

2020-09-15

Contributors

author

Alicja Żywczok

• Uniwersytet Śląski, Instytut Pedagogiki

• https://orcid.org/0000-0003-3994-9558

References

• Bartnicka K., Rozprawy o historii, uniwersytetach, edukacji i wychowaniu. Wybór studiów z okazji jubileuszu 80. urodzin i 55-lecia pracy naukowej, Wrocław 2018, s. 235–258.
• Chyra-Rolicz Z., Stanisław Staszic, Warszawa 1980.
• Dziecko w rodzinie i społeczeństwie, red. K. Jakubiak, W. Jamrożek, t. 2: Dzieje nowożytne, Bydgoszcz 2002.
• Fajęcki J., Od wydawcy, w: S. Staszic, Być narodowi użytecznym, wybór B. Suchodolski, Katowice 1985, s. 5–7.
• Grondin J., Wprowadzenie do hermeneutyki filozoficznej, tłum. L. Łysień, Kraków 2007.
• Inny słownik języka polskiego PWN. P–Ż, red. M. Bańko, Warszawa 2017, s. 200, 422, 844.
• Jadacki J., Z życia nauki i życia Towarzystwa. O poglądach filozoficznych Stanisława Staszica, „Rocznik Towarzystwa Naukowego Warszawskiego”, 2005 (68), s. 28–38, s. 37.
• Kabacińska K., Obraz rodziny w pismach Stanisława Staszica, „Kwartalnik Pedagogiczny” 2006 (2), s. 65–74.
• Kolarzowski J., Prawo natury, w: Słownik pojęć filozoficznych, red. W. Krajewski, Warszawa 1996, s. 160–161.
• Mężczyzna w rodzinie i społeczeństwie. Ewolucja ról w kulturze polskiej i europejskiej, t. 1: Od średniowiecza do początku XX wieku, red. K. Kabacińska, K. Ratajczak, Poznań 2010.
• Milerski B., Hermeneutyka pedagogiczna. Perspektywy pedagogiki religii, Warszawa 2011.
• Molik W., Stanisław Staszic (1755–1826), Poznań 1980.
• Nowacki T., Wstęp, w: S. Staszic, Pisma i wypowiedzi pedagogiczne, Wrocław 1956, s. 5–64.
• Okoń W., Rodzina, w: idem, Nowy słownik pedagogiczny, Warszawa 2001, s. 337.
• Panasiewicz J.T., Człowiek i dzieło. Stanisław Staszic i Towarzystwo Rolnicze Hrubieszowskie, Kraków 2015.
• Reber A.S., Reber E.S., Rodzina, w: idem, eadem, Słownik psychologii, Warszawa 2008, s. 659–660.
• Rodzina na przestrzeni wieków, red. S. Walasek, L. Albański, Jelenia Góra 2011.
• Skodlarski J., Nowe spojrzenie na poglądy i działalność Stanisława Staszica, Łódź 2010.
• Staszic S., Autobiografia. Testament, red. J. Olejniczak, Piła 2005.
• Staszic S., Być narodowi użytecznym, wybór B. Suchodolski, Katowice 1985.
• Staszic S., Geologia, górnictwo, hutnictwo, red. A.S. Kleczkowski, Warszawa 1979.
• Staszic S., Edukacja, w: idem, Pisma i wypowiedzi pedagogiczne, oprac. T. Nowacki, Wrocław 1956, s. 5–26.
• Staszic S., Pochwała Stanisława Potockiego czytana na publicznym posiedzeniu Towarzystwa Królewskiego Warszawskiego Przyjaciół Nauk dnia 7 maja 1824 roku, w: idem, Pisma i wypowiedzi pedagogiczne, oprac. T. Nowacki, Wrocław 1956, s. 234–261.
• Staszic S., Przestrogi dla Polski, oprac. S. Czarnowski, Wrocław 2003.
• Staszic S., Przemowa na egzaminie szkoły departamentowej warszawskiej, w: idem, Pisma i wypowiedzi pedagogiczne, oprac. T. Nowacki, Wrocław 1956, s. 222–233.
• Staszic S.: Ród ludzki, http://www.powrotdonatury.net.pl/...Ród%20ludzki%20...%20Staszic.pdf/download.html [dostęp: 18.05.2019].
• Szacka B., Stanisław Staszic, Warszawa 1966.
• Szacka B., Teoria i utopia Stanisława Staszica, Warszawa 1965.
• Wartość i sens. Aksjologiczne aspekty teorii interpretacji, red. A. Tyszczyk, E. Fiała, R. Zajączkowski, Lublin 2003.

Identifiers

DOI

10.14746/bhw.2020.43.1