Miniaturowe perspektywy urbanistyczno-krajoznawcze Karela Čapka

• Authors: Anna Maria Skibska

Title variants

EN

Miniature urban-touristic perspectives of Karel Čapek

Abstracts

EN

Miniature urban-tourist perspectives of Karel Čapek – in the essay, I make an attempt to cast some light on the Czech writer’s affection for detail of which poetics wields a description of space discovered by the author of Hordubal during his European voyages. Derived from a concept of “small nation”, interpreted – on the contrary to Milan Kundera – in the spirit of affirmation, this affection is expressed by a specific rhetorical dialectics of litotes and hyperbole which generates a narrative about small and often one-time “memorials” to the places visited by Čapek.

PL

Miniaturowe perspektywy urbanistyczno-krajoznawcze Karela Čapka – w eseju próbuję rzucić nieco światła na umiłowanie detalu władającego opisem przestrzeni odkrywanej przez twórcę Hordubala w czasie jego europejskich wojaży. Wywiedzione z koncepcji „małego narodu”, interpretowanej – w przeciwieństwie do Milana Kundery – w duchu afirmacji, umiłowanie to wyrażane jest poprzez szczególną retoryczną dialektykę litoty oraz hiperboli, która wytwarza narrację o małych, często jednorazowych „pomnikach” miejsc przez Čapka odwiedzanych.

Keywords

EN

detail; litotes; hyperbole; phenomenology of travel; miniature

PL

detal; litota; hiperbola; fenomenologia podróży; miniatura

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Bohemistyka
• Year: 2018
• Issue: 2
• Pages: 105-136

Dates

published

2018

Contributors

author

Anna Maria Skibska

• Poznań

References

• Bataille Georges, 2002, Część przeklęta oraz Ekonomia na miarę wszechświata. Granica użytecznego, przeł. K. Jarosz, Warszawa: Wydawnictwo KR.
• Buczyńska-Garewicz Hanna, 2005, Język przestrzeni u Heideggera (cz. 1), „Teksty Drugie”, nr 4, s. 9–28.
• Burzyńska Anna, 2013, Dekonstrukcja, polityka i performatyka, Kraków: TAiWPN Universitas.
• Caroll Jerome, 2006, Art at the Limits of Perception. The Aetsthetic Theory of Wolfgang Welsch, Bern: Peter Lang AG, International Publisher.
• Čapek Karel, 2011, Listy z podróży, przeł. Piotr Godlewski, posłowie Leszek Engelking, Warszawa: Wydawnictwo W.A.B..
• Domańska Ewa, 2007, »Zwrot performatywny« we współczesnej humanistyce, „Teksty Drugie”, nr 5, s. 48–61.
• Fischer-Lichte Erika, 2008, Estetyka performatywności, przeł. M. Borowski, M. Sugiera, Księgarnia Akademicka, Kraków.
• Gurczyńska Katarzyna, 2018, Samopoznanie na gruncie bycia i czasu, „Nowa Krytyka”. Online: www.nowakrytyka.pl/spisphp?article380, s. 245–250.
• Harman Graham, 2013, Traktat o przedmiotach, przeł., posłowie M. Rychter, przedm. Sz. Wróbel, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Heidegger Martin, 2008, Bycie i czas, przeł., przyp. i przedm. opatrz. B. Baran, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Heidegger Martin, 2007, W drodze do języka, przeł. J. Mizera, Warszawa: Wydawnictwo Aletheia.
• Hendrykowski Marek, 2013, Adaptacja jako przekład intersemiotyczny, „Przestrzenie Teorii”, nr 20, s. 175–184.
• Huyssen Andreas, 2015, Miniature Metropolis: Literature in an Age of Photography and Film, Harvard: Harward College Press.
• Janiec-Nyitrai Agnieszka, 2011, Svět mezi řádky: kapitoly o cestapisech Čapka, Nitra: Univerzita Konštantina Filozofa v Nitre.
• Janiec-Nyitrai Agnieszka, 2012, Sztuka błądzenia. Karla Čapka i Sándora Máraiego podróże literackie, „Porównania”, nr 11, s. 265–276.
• Kundera Milan, 2004, Sztuka powieści. Esej, wyd. drugie zmienione, przeł. M. Bieńczyk, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
• Kundera Milan, 1996, Zdradzone testamenty. Esej, z franc. przeł. M. Bieńczyk, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy,.
• Łaguna Piotr, 1984, Ironia jako postawa i jako wyraz. Z zagadnień teoretycznych ironii, Kraków: Wydawnictwo Literackie.
• Momro Jakub, 2014, Echa dekonstrukcji, [w:] Ph. Lacoue-Labarthe, Typografie, wybór, oprac. i wstęp J. Momro, Kraków: TAiWPN Universitas, s. 5–65.
• Muecke Douglas Colin, 1986, Ironia: podstawowe klasyfikacje, przeł. G. Cendrowska, „Pamiętnik Literacki” 77, nr 1, s. 243–263.
• Mukařovský Jan, 1966, O języku poetyckim, [w:] Praska szkoła strukturalna w latach 1926-1948. Wybór materiałów, red. M. R. Mayenowa, przeł., komentarz W. Górny, przekład przejrzał, oprac. T. Brajerski, Warszawa: Polskie Wydawnictwo Naukowe, s. 125 142.
• Schechner Richard, 2006, Performatyka: wstęp, przeł. T. Kubikowski, red. przekładu M. Rochowski, Wrocław: Ośrodek Badań Twórczości Jerzego Grotowskiego i Poszukiwań Teatralno-Kulturowych.
• Schmid Wolf, 2010, Narratology: An Introduction, trans. A. Starrit, Berlin–New York: Walter de Gryuter GmbH&Co. KG.
• Shklovsky Viktor, 2007, Energy of Delusion. A Book on Plot, trans. Sh. Avagyan, Champaign–Illinois: Dalkey Archive Press.
• Starobinsky Jean, 2006, Wynalezienie wolności 1700–1789, przeł. M. Ochab, Gdańsk: słowo/obraz terytoria.
• Szkłowski Wiktor B., 2006, Sztuka jako chwyt, przeł. Ryszard Łużny, [w:] Teorie literatury XX wieku. Antologia, red. A. Burzyńska, M. P. Markowski Kraków: Wydawnictwo Znak, s. 95–111.
• Szturc Włodzimierz, 1992, Ironia romantyczna: pojęcie, granice i poetyka, Wydawnictwo Warszawa: Naukowe PWN.
• Ta dziwna instytucja zwana literaturą. Z Jacques’em Derridą rozmawia Derek Attridge, 1988, przeł. M. P. Markowski, „Literatura na Świecie”, nr 11/12.
• Towards the Radical Center: A Karel Čapek Reader, 1990, ed. and with an introduction by P. Kussi, foreword by A. Miller, North Haven: Catbird Press, CT.
• Wiertlewska-Bielarz Jadwiga, 2010, Specyfika pojęcia narzędzia w koncepcji Wittgensteina i Heideggera, „Słupskie Studia Filozoficzne”, nr 9, s. 17–31.
• www.meriam-webster.com/dictionary/vignette [data dostępu: 2017-04-05].

Identifiers

DOI

10.14746/bo.2018.2.1

Biblioteka Nauki

908774