POLISEMIA W PRZEKŁADZIE PRAWNICZYM GRECKO-POLSKIM I POLSKO-GRECKIM

• Authors: Karolina GORTYCH-MICHALAK

Title variants

EN

POLYSEMY IN GREEK-POLISH AND POLISH-GREEK LEGAL TRANSLATION

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Wieloznaczność terminologiczna stanowi relatywnie istotny problem w procesie przekładu, który wymaga zastosowania rozwiązania translatorskiego adekwatnego do kontekstu. Zjawisko wieloznaczności zdaje się być również nieco problematyczne do zdefiniowania przez językoznawców, którzy rozważają polisemię w kontekście homonimii i odwrotnie. Mimo dążności języka prawnego do precyzyjnego wyrażania myśli legislatora, wirtualnego autora tekstu prawnego, również i w tekstach prawnych, np. w konstytucjach i ustawach znajdują się wyrazy polisemiczne. Celem niniejszego artykułu jest opracowanie metodologii znajdowania i aplikacji adekwatnych rozwiązań translatorskich do przekładu terminów wieloznacznych polskiego i greckiego języka prawnego. Przedmiotem opracowania są terminy (wyrazy i frazy) zbudowane w oparciu o morfem rdzeniowy «πολιτ» [polit] pochodzące z prawa konstytucyjnego, administracyjnego, cywilnego obecne w greckim i polskim języku prawnym i prawniczym. W wielu opracowaniach wskazuje się na konieczność powiązania terminologii z kontekstem jako podstawy do zapewnienia właściwego ekwiwalentu translacyjnego w obrębie metodologii pragmatycznego przekładu prawniczego. Przeprowadzone badania stanowią przyczynek do rozwoju dalszych opracowań leksykograficznych w obrębie tzw. mniej popularnych języków, jakimi są język grecki i język polski. Wyniki badań mogą być aplikowane w obrębie translatoryki, glottodydaktyki oraz komparatystyki prawniczej.

EN

Polysemy is a relatively important problem in translation and it requires a translation solution which is adequate to the context. The phenomenon of polysemy seems to be slightly difficult to be defined precisely in linguistics as lingusts analyze polysemy in reference with homonymy. Even if legal language aims at expressing accurately meanings, there are many examples of polysemous terms in statutory instruments including constitutions or statutes which are produced by a virtual author – the legislator. The purpose of the paper is to provide methodological means for finding and to applying adequate translational strategies of dealing with polysemous terms occurring in Greek and Polish legal languages. Some legal terms (words and phrases) derived from the morpheme «πολιτ» [polit] of constitutional, administrative and civil Greek and Polish legal language are investigated. The author of the paper emphasises the connection between the terms and the context in which they occur and points out that context analysis is the only way to find successful translational equivalents meeting the requirements of the pragmatic methodology of legal translation. The research might be prolegomena to further lexicographic studies of the so-called lesser spoken languages including for example Greek and Polish languages. The obtained results of the research might be used in translation studies and practice, language teaching and comparative law.

Keywords

PL

przekład prawniczy; polisemia; język prawniczy; przekład prawniczy; polisemia; język prawniczy

EN

legal translation; polysemy; legal language

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Comparative Legilinguistics
• Year: 2013
• Volume: 13
• Pages: 175-183

Dates

published

2013-04-15

Contributors

author

Karolina GORTYCH-MICHALAK

• Institute of Linguistics, Adam Mickiewicz Univeristy in Poznan

References

• Bednarczuk, Leszek. 1986. Język nowogrecki. w: Języki indoeuropejskie. T.1. red. Leszek Bednarczuk. s. 399-450. Warszawa: PWN.
• Biel Łucja. 2008. Legal terminology in translation practice: dictionaries, googling or discussion forums? SKASE Journal of Translation and Interpretation, Vol. 3:1, s. 22-38. http://www.skase.sk/Volumes/JTI03/pdf_doc/BielLucja.pdf (dostęp 15.02.13).
• Biniewicz, Jęrzy, Starzec Anna. 1995 Styl naukowy. W Przewodnik po stylistyce polskiej, red. S. Gajda, s. 397-430. Opole: Uniwersytet Opolski.
• Cruse, David A. 1986. Lexical Semantics. Cambridge: Cambridge University Press.
• Crystal David, 2008, A Dictionary of Linguistics and Phonetics. Sixth Edition, Malden USA: Blackwell Publishing.
• Dębski, Antoni. 2006. Translatologia. Podstawowe problemy, stan i perspektywa badań, zainteresowania badaczy. Rocznik Przekładoznawczy. Studia nad teorią, praktyką i dydaktyką przekładu 2. Red. Zieliński L., Pławski M. s. 11-40. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
• Finch, Geofrey. 2000. Linguistic Terms and Concepts. London: Macmillan Press Ltd.
• Gołąb, Zbigniew, Heinz, Adam, Polański Kazimierz. 1968. Słownik terminologii językoznawczej. Warszawa: PWN.
• Gortych, Karolina. 2007. Retoryka polityczna XX-wiecznej Grecji. Historyczne i lingwistyczne aspekty wybranych tekstów. Niepublikowana rozprawa doktorska. Poznań.
• Grzybek, Joanna, 2009. Polysemy, Homonymy, and Other Sources of ambiguity in the Language of Chinese Contracts. Comparative Legilinguistics. International Journal for Legal Communication 1/2009. s. 207-216. Poznań: UAM.
• Jurewicz, Oktawiusz. 1999, Gramatyka historyczna języka nowogreckiego. Warszawa: PWN.
• Jopek-Bosiacka, Anna, 2006. Przekład prawny i sądowy. Warszawa: PWN.
• Kierzkowska, Danuta. 2008. Tłumaczenie prawnicze, Warszawa: Translegis.
• Kovacs, Eva. 2011. Polysemy in Traditional vs. Cognitive Linguistics. Eger Journal of English Studies XI (2011). s. 3–19. http://anglisztika.ektf.hu/new/english/content/tudomany/ejes/ejesdokumentumok/2005/Kovacs_2005.pdf (dostęp 20.01.13).
• Kubacki, Artur. 2013. Teksty paralelne jako narzędzie pomocnicze przy sporządzaniu tłumaczeń specjalistycznych. Comparative Legilinguistics. International Journal for Legal Communication 13/2013. W druku. Poznań: UAM.
• Löbner, Sebastian. 2002. Understanding Semantics. Oxford: Oxford University Press.
• Lyons, John. 1975. Wstęp do językoznawstwa. Warszawa: PWN.
• Lyons, John. 1987. Language and Linguistics. Cambridge: Cambridge University Press.
• Matulewska Aleksandra, 2007, Lingua Legis in Translation, Amsterdam: Peter Lang Publishing House.
• Nida, Eugene A., Taber, Charles R. 1969. The Theory and Practice of Translation. Leiden: E. J. Brill.
• Palmer, Frank, Robert. 1981. Semantics: a New Outline. Cambridge: Cambridge University Press.
• Pytel, Waldemar A. 2004. Słownictwo fachowe jako identyfikator LSP. w: Języki specjalistyczne 4. red. Jerzy Lukszyn. s. 101-110. Warszawa: 2004.
• Tseronis, Assimakis. 2002. Diglossical past and present lexicographical practise: the case of the Greek dictionaries. CLSL, Working Paper No. 119. s. 1-39. Lancaster. http://www.ling.lancs.ac.uk/pubs/clsl/clsl119.pdf (dostęp 20.02.2013)
• Ullman, Stephen. 1962. Semantics: An Introduction to the Science of Meaning. Oxford: Basil Blackwell.
• van Vaerenbergh, Leona, 2009. Polysemy and synonymy: Their managemet in Translation Studies Dictionaries and in Translator Training. A case study. w The Metalanguage of Translation. s. 45-64. Amsterdaam: John Bejamins.
• Weinsberg, Adam. 1983. Językoznawstwo ogólne. Warszawa: PWN.
• Weinsberg Adam. 1986. Gramatyka porównawcza języków indoeuropejskich. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
• Wojnicki, Stanisław. 1991. Subjęzyki specjalistyczne. w Teoretyczne podstawy terminologii red. Franciszek Grucza. s. 61–77. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Wydawnictwo.
• Wróblewski, Bronisław. 1948. Język prawny i prawniczy, Polska Akademia Umiejętności. Prace Komisji Prawniczej Nr 3. Kraków.
• Yule, George. 2010. The Study of Language. Cambridge: Cambridge University Press.
• Źrałka, Edyta. 2007. Teaching specialised translation through official documents. The Journal of Specialised Translation (Issue 07). s. 74-91. http://www.jostrans.org.
• issue07/issue07_toc.php (dostęp 01.02.13).
• Χριστίδης, Αναστάσιος-Φοίβος. 2001. Ιστορία της Ελληνικής Γλώσσας. Από τις αρχές έως την ύστερη Αρχαιότητα. Θεσσαλονίκη: Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών [Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη].

Identifiers

DOI

10.14746/cl.2013.13.11