MIĘDZY PRECYZJĄ A NIEOSTROŚCIĄ – O PROBLEMATYCE PRZEKŁADU NIEMIECKICH I POLSKICH TERMINÓW NIEOKREŚLONYCH

• Authors: Karolina KĘSICKA

Title variants

EN

BETWEEN PRECISION AND VAGUENESS – THE PROBLEMS OF TRANSLATION OF GERMAN AND POLISH LEGAL VAGUE TERMS

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem artykułu jest przedstawienie problemów towarzyszących tłumaczeniu terminów prawnych odnoszących się do pojęć nieostrych w prawie takich jak klauzule generalne i zwroty szacunkowe oraz ocena stopnia osiągnięcia ekwiwalencji semantycznej w przekładzie tychżeterminów. W artykule wskazuje się na źródła i możliwe formy nieokreśloności semantycznej w terminologii specjalistycznej, ze szczególnym uwzględnieniem terminologii prawnej. Prezentację i omówienie przykładów klauzul generalnych i zwrotów szacunkowych poprzedza teoretyczna refleksja nad specyfiką pojęć nieostrych. Przedmiot analizy stanowią klauzule generalne i zwroty szacunkowe szczególnie relewantne dla polskiego i niemieckiego porządkuprawnego. Badanie przeprowadzane jest przy użyciu modelu odwołującego się do zasad praktykowanych w modelach analizy prawno-porównawczej i obejmuje trzy etapy: analizę znaczenia danego pojęcia w porządku prawnym języka A, analizę prawno-porównawcza pojęcia pod kątem podobieństw/różnic między interpretacją pojęcia przez doktrynę w porządku prawnym języka A i B, a następnie analizę ekwiwalentu terminologicznego zaproponowanego w języku B.

EN

The paper tries to outline the characteristics of vague legal terms and the problem oftheir translation. At the beginning of the article, the author points out some reasons for semanticindeterminacy in technical terminology, with particular focus on the language of the law. Thediscussion of examples is followed by the presentation of some theoretical issues related to vaguelegal terms. On that basis, the author presents examples of vague legal concepts and terms in theGerman and Polish civil law and analyses ways to handle translation problems with the assistanceof legal interpretation and comparative law which were proposed in the translated legal texts andbilingual legal dictionaries. The applied analysis model based on the rules of comparative legalanalysis will be made on the basis of the following steps: semantic analysis of the legal conceptsdefined in the source legal system, comparative legal analysis with a view tosimilarities/differences concerning the interpretation of the legal concepts in both legal systemsand the analysis of terminological equivalence of translation into the target language.

Keywords

PL

pojęcia nieostre; klauzule generalne; zwroty szacunkowe; przekład prawniczy; komparatystyka prawnicza; pojęcia nieostre; klauzule generalne; zwroty szacunkowe; przekład prawniczy; komparatystyka prawnicza

EN

vague legal concepts and terms; general clauses; legal translation; comparative law

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Comparative Legilinguistics
• Year: 2014
• Volume: 17
• Pages: 77-94

Dates

published

2014-01-19

Contributors

author

Karolina KĘSICKA

• Instytut Filologii Germańskiej, Wydział Neofilologii Uniwersytet im. A. Mickiewicza Al. Niepodległości 4, 61-874 Poznań

References

• Bocquet, Claude, 1994. Pour une méthode de traduction juridique. Prilly: CB Service SA.
• Borowiecka, Urszula, 2011. Rażące niedbalstwo i niedochowanie należytej staranności na tle orzecznictwa Sądu Najwyższego, sądów powszechnych i skarg wpływających do Rzecznika Ubezpieczonych. Monitor Ubezpieczeniowy, Zeszyt 45, 47-51.
• Constantinesco, Léontin-Jean, 1972. Rechtsvergleichung. Bd II. Die
• rechtsvergleichende Methode. Köln, Berlin, Bonn, München: Carl Heymann Verlag.
• Engisch, Karl, 2010. Einführung in das juristische Denken. Stuttgart, Berlin, Köln: Kohlhammer.
• Gajda, Stanisław, 1976. Specyfika terminologii naukowo-technicznej
• z językoznawczego punktu widzenia. W Problemy badawcze terminologii
• naukowo-technicznej, red. Tadeusz Frankiewicz, 15-27, Wrocław:
• Wydawnictwo Politechniki Wrocławskiej.
• Heidenhain, Stephan, 2000. Das Verbraucherschutzrecht in Polen und der Europäischen Union. Eine Untersuchung anhand der Problematik der
• Allgemeinen Geschäftsbedingungen (AGB). Berlin, Heidelberg, New York:Springer.
• Kötz, Hein / Zweigert, Konrad, 1996. Einführung in die Rechtsvergleichung auf dem Gebiete des Privatrechts. Tübingen: C.B.Mohr Verlag.
• Müller-Tochtermann, Helmut, 1959. Struktur der deutschen Rechtssprache.Beobachtungen und Gedanken zum Thema Fachsprache und Gemeinsprache.Muttersprache 59, 84-92.
• Pajor, Tomasz, 2009. Kilka uwag o roli ocen etycznych w prawie cywilnym. Annales. Etyka w życiu gospodarczym, Zeszyt 12, nr 2, 135-140.
• Pinkal, Manfred, 1980. Semantische Vagheit: Phänomene und Theorien. Teil I.Linguistische Berichte 70, 1-26.
• Pinkal, Manfred, 1985. Logik und Lexikon. Die Semantik des Unbestimmten. Berlin, New York: de Gruyter.
• Piszko, Robert, 2001. Klauzule generalne, odesłania, luzy decyzyjne. Ruch prawniczy, ekonomiczny i socjologiczny, Zeszyt 1-2, 221-232.
• Šarčević, Susan, 1997. New Approach to Legal Translation. The Hague: Kluwer Law International.
• Zieliński, Maciej, 2012. Wykładnia prawa. Zasady, reguły, wskazówki. Warszawa:LexisNexis.
• Zieliński, Tadeusz, 1988. Klauzule generalne w prawie pracy. Warszawa: PWN.
• Banaszak, Bogusław, 2005. Rechts- und Wirtschaftswörterbuch. Deutsch-Polnisch. Warszawa: C.H. Beck.
• Bürgerliches Gesetzbuch, 2002. 52. Auflage. München: Deutscher Taschenbuch Verlag. Handelsgesetzbuch. http://www.gesetze-im-internet.de/hgb (data dostępu 04.09.213).
• Kodeks cywilny, 2000. 11. wydanie. Warszawa: C.H. Beck.
• Kodeks Cywilny obowiązujący na Ziemiach Zachodnich Rzeczypospolitej Polskiej (przekład urzędowy), T. X, 1923. Warszawa Poznań: Wydawnictwo Departamentu Sprawiedliwości Ministerstwa byłej dzielnicy pruskiej.
• http://www.pwsz.legnica.edu.pl/~siejam/ustawy/bgb.doc (data dostępu 04.09.213).
• Kilian, Alina, 1996. Słownik języka prawniczego i ekonomicznego. Niemiecko-Polski. Warszawa: C.H. Beck.
• Kilian, Alina, 2009. Słownik języka prawniczego i ekonomicznego. Niemiecko-Polski. Warszawa: C.H. Beck.
• Kozieja-Dachterska, Agnieszka, 2006. Großwörterbuch der Wirtschafts- und Rechtssprache. Deutsch-Polnisch Band I. Warszawa: C.H. Beck.
• Skibicki, Wacław, 1990. Słownik terminologii prawniczej i ekonomicznej: niemieckopolski. Warszawa: Wiedza Powszechna.
• Zivilgesetzbuch, 2005. W Polnische Wirtschaftsgesetze, übersetzt von Dr. Alexander Lane, 1-227, Warszawa: C.H. Beck

Identifiers

DOI

10.14746/cl.2014.17.5