TECHNIKA KOMUNIKOWANIA PRAWA W DECYZJACH I ZARZĄDZENIACH ADMINISTRACYJNYCH

• Authors: Maria Teresa LIZISOWA

Title variants

EN

TECHNIQUES OF LAW COMMUNICATION IN ADMINISTRATIVE DECISIONS AND ORDERS

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł jest wykładem językoznawczym na temat wzajemnych związków między językiem prawnym a językiem prawniczym na płaszczyźnie semantycznej, syntaktycznej, pragmatycznej i stylistycznej. Autorka dokonała analizy decyzji i zarządzeń administracyjnych ze względu na status języka i lingwistyczne rozumienie komunikacji. Stwierdziła, że decyzyjny akt urzędowy jest świadectwem twórczego odczytania macierzystego tekstu ustawy przez urzędnika pełniącego rolę interpretatora i decydenta w stosowaniu prawa. Urzędnik wypełnia obowiązek narzucony mu przez normę kompetencyjną wysłowioną przepisami w aktach prawnych. Posiłkuje się regułami języka według wyuczonych i ustawowo zalecanych reguł wykładni prawa. Poprzez ewokację w odbiorze treści artykułów ustawy w dokumentach administracyjnych znaczenia i konteksty prawne ulegają swoistemu przyswojeniu przez urzędnika-interpretatora. Następnie podlegają adaptacji do odnośnych sytuacji prawnych, a w konsekwencji następuje proces uniwersalizacji wiedzy o prawie stanowionym, ponieważ urzędnik-decydent wpisuje indywidualną znajomość treści ustawodawczych w konkretną rzeczywistość prawną własnej wspólnoty komunikacyjnej.

EN

The article is a linguistic lecture on mutual relations between legal language and legislative language on the semantic, syntactic, pragmatic and stylistic planes. The author analysed decisions and official regulations with regard to the status of language as well as the linguistic understanding of communication. A decisive official act is a testimony of the primary reading of the text of a legislative act by an official, fulfilling the role of an interpreter and a decision maker in applying law. He fulfils a duty imposed on him by the norm of competence, verbalised in principles of legal acts. In the process of organizing a legal text, he makes use of the rules of language, according to both the studied and the statutorily recommended rules of the interpretations of law. Through evoking the content of legal articles in official documents, therefore through concretization of legal norms in the process of reception, the legal meanings and contexts undergo a certain kind of assimilation by an official-interpreter. Later, they become adapted in corresponding legal situations, and finally, as a consequence, a process of universalization of knowledge about the established law takes place, because an official-decision maker inscribes his personal knowledge of the legislative content into a specific legal reality of his own community.

Keywords

PL

język prawny; język prawniczy; tekst ustawodawczy; tekst urzędowy; komunikacja instytucjonalna; stanowienie prawa; odbiór i dekodowanie tekstu ustawy; wykładnia decyzyjna prawa; język prawny; język prawniczy; tekst ustawodawczy; tekst urzędowy; komunikacja instytucjonalna; stanowienie prawa; odbiór i dekodowanie tekstu ustawy; wykładnia decyzyjna prawa

EN

legal language; legislative language; text of a legislative act; official text; institutional communication; establishment of law; reception and decoding the text of a legislative act; decisive interpretation of law

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Comparative Legilinguistics
• Year: 2017
• Volume: 31
• Pages: 27-54

Dates

published

2018-02-15

Contributors

author

Maria Teresa LIZISOWA

• Uniwersytet Pedagogiczny KEN w Krakowie 31-416 Kraków, ul Dobrego Pasterza 29/24

References

• Austin, John Langshaw. 1993. Jak działać słowami. W Mówienie i poznawanie. Rozprawy i wykłady filozoficzne, przeł. Bohdan Chwedeńczuk. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 560 [How to Do Things with Words, 1975].
• de Beaugrande, Robert-Alain i Wolfgang Urlich Dressler. 1990. Wstęp do lingwistyki tekstu, przekł. Aleksander Szwedek. Warszawa: PWN.
• Duszak, Anna. 1998. Tekst, dyskurs, komunikacja międzykulturowa. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Grabias, Stanisław. 1993. Środowiskowe i zawodowe odmiany języka – socjolekty. W Encyklopedia Kultury Polskiej XX Wieku, t. 2, Współczesny język polski, red. J. Bartmiński. Wrocław: Wiedza o Kulturze..
• Lizisowa, Maria Teresa. 2006. Tekst – kontekst – interpretacja. W poszukiwaniu semiotyczno-dyskursywnych wzorców konkretyzacji języka. Część pierwsza. Wybrane zagadnienia dyskursu prawnego. Kraków: Collegium Columbinum.
• Lizisowa, Maria Teresa. 2009. Performatywne wypowiedzi prawne w aspekcie lingwistyki tekstu. W Prawo i język, red. Anna Mróz, Adam Niewiadomski, Monika Pawelec, 19-36. Warszawa: Uniwersytet Warszawski.
• Lizisowa, Maria Teresa. 2012. O formie i treści znaków języka prawnego. W Język współczesnego prawa, red. Adam Niewiadomski, Ewa Szmytelska, 15-41. Warszawa: Uniwersytet Warszawski.
• Lizisowa, Maria Teresa. 2016. Komunikacyjna teoria języka prawnego. Poznań: Wydawnictwo Naukowe CONTACT.
• Malinowska Ewa. 2001. Wypowiedź administracyjne – struktura i pragmatyka. Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
• Malinowski, Andrzej. 2006. Polski język prawny. Wybrane zagadnienia. Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis.
• Marczyk, Krzysztof. 2004. Formalizacja języka prawniczego praktyki orzeczniczej (na przykładzie tekstu wyroku sądowego wraz z uzasadnieniem. W Język. Prawo. Społeczeństwo, red. nauk. Ewa Malinowska, 157-166. Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
• Redelbach, Andrzej, Sławomira Wronkowska i Zygmunt
• Ziembiński. 1993. Zarys teorii państwa i prawa. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Spyra, Tomasz. 2006. Granice wykładni prawa. Kraków. Kantor Wydawniczy ZAKAMYCZE.
• Studnicki, Franciszek. 1969. Cybernetyka i prawo. Warszawa: Wiedza Powszechna.
• Wojtak, Maria. 1993. Styl urzędowy. W Encyklopedia kultury polskiej XX wieku, t. 2, Współczesny język polski, red. Jerzy Bartmiński. Wiedza o kulturze, 147-162. Wrocław.
• Zieliński, Maciej. 2002. Wykładnia prawa. Zasady. Reguły. Wskazówki. Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis.
• Akty ustawodawcze
• Kodeks postępowania administracyjnego, Dz.U. 1960 nr 30 poz. 168 z późn. zm. [Dz. U. 2017, poz. 1257].
• Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane, Dz.U. 1994 Nr 89 poz. 414 z późn. zm. [Dz.U. z 2017 r., poz. 1332].
• Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, Dz. U. 1997 Nr 115 poz. 741 [Dz. U. 2016, poz. 2147].

Identifiers

DOI

10.14746/cl.2017.31.2