PRZYIMKI W WYROKACH UNIJNYCH I KRAJOWYCH – ANALIZA KORPUSOWA DYSTRYBUCJI I FUNKCJI PRZYIMKÓW PROSTYCH, ZŁOŻONYCH I WTÓRNYCH

• Authors: Dariusz KOŹBIAŁ

Title variants

EN

PREPOSITIONS IN EU AND DOMESTIC JUDGMENTS – A CORPUS ANALYSIS OF THE DISTRIBUTION AND FUNCTIONS OF SIMPLE, COMPLEX AND SECONDARY PREPOSITIONS

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł ma na celu zbadanie dystrybucji przyimków prostych, złożonych i wtórnych w wyrokach unijnych (na podstawie korpusu wyroków Trybunału Sprawiedliwości i Sądu) i krajowych (na podstawie korpusu wyroków Sądu Najwyższego) na tle ogólnego języka polskiego (zrównoważona wersja Narodowego Korpusu Języka Polskiego), a także analizę funkcji przyimków złożonych i wtórnych. Uzyskane wyniki potwierdziły hipotezę, iż wysoka częstość występowania przyimków w  wyrokach na tle reprezentatywnej próby ogólnego języka polskiego stanowi ich swoistą cechę gatunkową. Ponadto stwierdzono, że profil frazeologiczny wyroków unijnych w zakresie dystrybucji przyimków i ich poszczególnych funkcji różni się od profilu wyroków krajowych. Może to  być wynikiem wpływu procesu tłumaczenia na kształt tekstów docelowych, a także zakresu kompetencji sądów unijnych i sądu krajowego, które wpływają na tematykę wydawanych wyroków.

EN

The article aims to examine the distribution of simple, complex and secondary prepositions in EU judgments (based on a corpus of judgments of the Court of Justice and the General Court) and domestic judgments (based on a corpus of judgments of the Polish Supreme Court) against general Polish (based on a balanced version of the Polish National Corpus), and to analyze the functions of complex and secondary prepositions. The results confirmed the hypothesis that the high distribution of prepositions in judgments against a representative sample of general Polish is a generic feature of judgments. In addition, it was established that the phraseological profile of EU judgments differs from the profile of national judgments in terms of the distribution of prepositions and their specific functions. This may be the result of the impact of the translation process on target language texts and the scope of jurisdiction of the EU courts and the national court, both of which affect the subject matter of judgments.

Keywords

PL

przyimki proste; przyimki złożone; przyimki wtórne; orzecznictwo; wyroki; Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej; Sąd Najwyższy; przyimki proste; przyimki złożone; przyimki wtórne; orzecznictwo; wyroki; Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej; Sąd Najwyższy

EN

simple prepositions; complex prepositions; secondary prepositions; case law; judgments; Court of Justice of the European Union; Polish Supreme Court

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Comparative Legilinguistics
• Year: 2018
• Volume: 35
• Pages: 89-119

Dates

published

2019-01-03

Contributors

author

Dariusz KOŹBIAŁ

• Institute of Applied Linguistics, University of Warsaw

• https://orcid.org/0000-0003-4395-3138

References

• Biel, Łucja, Dariusz Koźbiał i Katarzyna Wasilewska. 2018. Zbitki wielowyrazowe w polskim eurolekcie - analiza gatunkowa formuliczności dyskursu administracyjnego. Badanie pilotażowe. W Tom pamiątkowy ku pamięci Prof. Anny Duszak (1950–2015). Język w Interakcji Społecznej, red. Urszula Okulska, Agnieszka Kulczyńska i Tomasz Konik. Warszawa: Instytut Lingwistyki Stosowanej (w druku).
• Biel, Łucja. 2014. Lost in the Eurofog. Frankfurt am Main: Peter Lang.
• Biel, Łucja. 2016a, Wyrażenia przyimkowe w krajowych i unijnych aktach prawnych – analiza korpusowa funkcji przyimków w polskim języku prawnym. W Język polskiego prawa: nowe wyzwania, red. Dorota Kondratczyk-Przybylska, Adam Niewiadomski i Ewa Walewska, 9–35. Warszawa: Międzywydziałowe Koło Naukowe Kultury Języka Prawnego i Prawniczego Lingua Iuris.
• Biel, Łucja. 2016b. Mixed corpus design for researching the Eurolect: A genre-based comparable-parallel corpus in the PL EUROLECT project. W Polskojęzyczne korpusy równoległe. Polish-language Parallel Corpora, red. Ewa Gruszczyńska i Agnieszka Leńko-Szymańska, 197–208. Warszawa: Instytut Lingwistyki Stosowanej.
• Jadacka, Hanna. 2005. Kultura języka polskiego: fleksja, słowotwórstwo, składnia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Klemensiewicz, Zenon. 1952. Podstawowe wiadomości z gramatyki języka polskiego. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Lesz-Duk, Maria. 2011. Przyimki wtórne w języku polskim: stan współczesny i ewolucja. Częstochowa: Wydawnictwo Akademii im. Jana Długosza.
• Łapa, Romana. 2006. Przyimki wtórne w tekstach prawnych. Język Polski 86: ss. 358–366.
• Łapa, Romana. 2013. Konstrukcje z przyimkami w ustawach prawnych. Znaczenia gramatyczne. Roczniki Humanistyczne LXI z. 6, Językoznawstwo: ss. 77–91.
• McEnery, Tony, i Andrew Hardie. 2012. Corpus Linguistics – Method, Theory and Practice. Cambridge: Cambridge University Press.
• Milewska, Beata. 2003a. Przyimki wtórne we współczesnej polszczyźnie. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
• Milewska, Beata. 2003b. Słownik polskich przyimków wtórnych. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
• Pęzik, Piotr. 2012, Wyszukiwarka PELCRA dla danych NKJP. W Narodowy Korpus Języka Polskiego, red. Adam Przepiórkowski, Mirosław Bańko, Rafał Górski, Barbara Lewandowska-Tomaszczyk, 253–273. Warszawa: Wydawnictwo PWN.
• Scott, Mike. 2017. WordSmith Tools version 7, Stroud: Lexical Analysis Software.
• Źródła internetowe
• Baza orzeczeń Sądu Najwyższego RP. http://www.sn.pl/orzecznictwo/SitePages/Baza_orzeczen.aspx (data dostępu 6 października 2018 r.).
• Baza orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości UE. http://curia.europa.eu/juris/recherche.jsf?language=pl (data dostępu 6 października 2018 r.).
• Strona internetowa projektu badawczego „Eurolekt – unijna odmiana języka polskiego i jej wpływ na polszczyznę urzędową”. https://eurolekt.ils.uw.edu.pl/ (data dostępu 6 października 2018 r.).
• Role of legal translation in proceedings before the Court of Justice. https://curia.europa.eu/jcms/jcms/Jo2_10813/en/ (data dostępu 6 października 2018 r.).
• Wyszukiwarka PELCRA dla NKJP. http://nkjp.uni.lodz.pl/ (data dostępu 6 października 2018 r.).
• Wykaz cytowanych wyroków Sądu Najwyższego
• Wyrok SN z dnia 28 stycznia 2011 r. – Sygn. akt I CSK 315/10
• Wyrok SN z dnia 21 lutego 2013 r. – Sygn. akt I CSK 408/12
• Wyrok SN z dnia 16 lutego 2011 r. – Sygn. akt II CSK 399/10
• Wyrok SN z dnia 19 maja 2011 r. – Sygn. akt I CNP 55/10
• Wyrok SN z dnia 11 lutego 2011 r. – Sygn. akt I CSK 252/10
• Wyrok SN z dnia 3 czerwca 2011 r. – Sygn. akt III CSK 285/10
• Wyrok SN z dnia 11 sierpnia 2011 r. – Sygn. akt I CSK 607/10
• Wyrok SN z dnia 27 stycznia 2012 r. – Sygn. akt I CSK 211/11
• Wyrok SN z dnia 3 lutego 2011 r. – Sygn. akt I CNP 36/10
• Wyrok SN z dnia 19 maja 2011 r. – Sygn. akt I CNP 55/10
• Wyrok SN z dnia 3 lutego 2011 r. – Sygn. akt I CSK 261/10
• Wyrok SN z dnia 20 kwietnia 2011 r. – Sygn. akt I CSK 478/10
• Wyrok SN z dnia 16 lutego 2011 r. – Sygn. akt II CSK 399/10
• Wyrok SN z dnia 27 czerwca 2014 r. – Sygn. akt I CSK 493/13
• Wyrok SN z dnia 9 sierpnia 2012 r. – Sygn. akt V CSK 488/11
• Wyrok SN z dnia 28 stycznia 2011 r. – Sygn. akt I CSK 184/10
• Wyrok SN z dnia 1 grudnia 2011 r. – Sygn. akt I CSK 120/11
• Wyrok SN z dnia 19 maja 2011 r. – Sygn. akt I CNP 55/10
• Wyrok SN z dnia 18 lutego 2011 r. – Sygn. akt I CSK 275/10
• Wyrok SN z dnia 3 lutego 2011 r. – Sygn. akt I CSK 348/10
• Wyrok SN z dnia 3 lutego 2011 r. – Sygn. akt I CSK 282/10

Identifiers

DOI

10.14746/cl.2018.35.4