PL
W XVIII wieku Środa Wielkopolska była znaczącym miasteczkiem w Wielkopolsce. Przynależała do archidiakonatu poznańskiego w diecezji poznańskiej i była siedzibą dekanatu. Kościół parafialny pw. Najświętszej Maryi Panny Wniebowziętej, wybudowany w XV wieku, posiadał rangę kolegiaty. Ponadto w mieście istniał konwent dominikanów, a na przedmieściach cztery niewielkie kościółki (oratoria). Akta wizytacji generalnej przeprowadzonej przez Franciszka Ksawerego Rydzyńskiego ukazują stan kolegiaty i innych świątyń w 1777 roku. Liczne ołtarze i dwie kaplice kolegiaty miały własne uposażenie, istniało kilka bractw, a duchowieństwo ze względu na istniejącą kapitułę i fundacje altaryjne było liczniejsze niż w wielu innych kościołach diecezji. Do artykułu został dołączony aneks, który zawiera akta wspomnianej wizytacji kościołów w Środzie w przekładzie na język polski.
EN
In the 18th century, Środa Wielkopolska was a significant town in Wielkopolska province. It belonged to the Archdiocese of Poznań in the diocese of Poznań and was the seat of the deanery. The parish church of the Blessed Virgin Mary Assumpted , built in the fifteenth century, possessed the rank of a collegiate church. In addition, there was a Dominican convent in the town, and four small churches (oratorios) in the suburbs. Acts of the general visitation carried out by Franciszek Ksawery Rydzyński show the state of the collegiate and other temples in 1777. Numerous altars and two collegiate chapels had their own payoff. There were several brotherhoods, and the clergy, due to the existing chapter and the altar foundations, were more numerous than in many other churches of the diocese. An annex was attached to the article, which contains the acts of the aforementioned church visits in Środa translated into Polish.