Żydowska metoda hermeneutyczna na podstawie egzegezy Pieśni nad Pieśniami Abrahama Ibn Ezra i brata Luisa de León

• Authors: Jadwiga Clea Moreno-Szypowska

Title variants

EN

Jewish hermeneutic method based on exegesis of Songs of Songs by Abraham Ibn Ezra and Luis de León

Abstracts

EN

The aim of these article is to present the more important rules of Jewish exegesis developed mainly by Hillel on the example of a commentary on the Song of the Songsof Abraham Ibn Ezra and Luis de León. The text tries to show how traditional Jewishhermeneutics is used in the innovative commentaries of a scholar from Tudela from the XIth century and a theologian from Belmonte from the XVIth century and how the first infl uenced the second. Interpretative methods developed in the most important centers of Judaic thought of the beginning of our era have been used for centuries to explain biblical texts, especially such as Song of Songs, which is recognized by both Old Testament and New Testament commentators as one of the most diffi cult and most mystical Scriptures.

Keywords

PL

Pieśń nad pieśniami; Ibn Ezra; Luis de León; egzegeza; znaczenie

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Filozofia Chrześcijańska
• Year: 2020
• Volume: 17
• Pages: 115-133

Dates

published

2020

Contributors

author

Jadwiga Clea Moreno-Szypowska

• Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk

References

• Biblia, tłum. J. Wujka, Warszawa 2000.
• Biblia, tłum. I. Cylkow, http://bibliepolskie.pl/ [dostęp: 28.08.2019].
• Księgi Pięciu Megilot, tłum. I. Cylkow, Kraków 2017.
• Septuaginta, tłum. R. Popowski, Warszawa 2013.
• Asencio Albeza J.D., Las reglas de exégesis rabínicas y su uso en el midrás «Cantar de los Cantares Rabbá», Navarra 2014.
• León L. de, «Cantar de los Cantares» Interpretaciones: literal, espiritual, profética. Texto bilingüe, traducción, introducción, notas: J.M. Becerra Hiraldo, Salamanca 1992.
• León L. de, Obras completas castellanas, t. 1, Madrid 1991.
• Scholem G., Autorytet religii a mistyka, w: G. Scholem, Kabała i jej symbolika, tłum. R. Wojnakowski, Warszawa 2014.
• Tábet M.Á., Introducción general a la Biblia, Madrid 2015.
• Biale D., Exegesis and Philosophy in the Writings of Abraham Ibn Ezra, „Comitatus: A Journal of Medieval and Renaissance Studies” vol. 5, 1974, https://www.academia.edu/35615230/David_Biale_Philosophy_and_Exegesis_in_the_Writings_of_Abraham_Ibn_Ezra_Comitatus_A_Journal_of_Medieval_and_Renaissance_Studies_vol._5_Fall_1974_43-62 [dostęp: 26.08.2019].
• Caminero J., Fray Luis de León comentarista, o la razón fi lológica, w: Actas del X Congreso de la Asociación Internacional de Hispanistas: Barcelona 1989, http://www.cervantesvirtual.com/ obra/fray-luis-de-leon-comentarista-o-la-razon-fi lologica/ [dostęp: 24.08.2019].
• Ezra Ibn, Commentary on the Canticles, trans. H.J. Mathews, London 1874, https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=uc1.l0068781483&view=2up&seq=1 [dostęp: 26.08.2019].
• Ezra Ibn, El Segundo Comentario de Abraham Ibn Ezra al. libro del Cantar de los Cantares. Edición crítica, traducción, notas y estudio introductorio – tesis doctoral, trans. Fernando Sáncheza-Rubio García, UCM, Madrid 2015, https://eprints.ucm.es/40123/1/T38020.pdf [dostęp: 12.08.2019].
• Friedlānder M., Essays on the Writings of Ibn Ezra, Trübner, London 1877, https://archive.org/details/essaysonwritings04frieuoft/page/n5 [dostęp: 26.08.2019].
• Grześkowiak A., System hermeneutyczny rabbiego Hillela, https://www.academia.edu/30812565/A.Grze%C5%9Bkowiak_System_hermeneutyczny_rabbiego_Hillela [dostęp: 25.08.2019].
• Harris R.A., Medieval Jewish Biblical Exegesis, https://www.academia.edu/1830452/Medieval_Jewish_Biblical_Exegesis [dostęp: 25.08.2019].
• Jankowski S., Judaizm poświątynny wobec chrześcijaństwa, „Collectanea Theologica”, 2002, http://bazhum.muzhp.pl/media//fi les/Collectanea_Theologica/Collectanea_Theologica-r2002-t72-n2/Collectanea_Theologica-r2002-t72-n2-s63-83/Collectanea_Theologica-r2002-t72-n2-s63-83.pdf [dostęp: 25.08.2019].
• Perednik G.D., Notables pensadores judíos en la civilización occidental, https://www3.ort.edu.uy/sobreort/pdf/libroperednik2.pdf [dostęp: 25.08.2019].
• Pérez Fernández M., Aportación de la hermeneútica judaíca a la exégesis bíblica, https://www.scribd.com/document/338210830/MIGUEL-PEREZ-FERNANDEZ-Aportacion-de-La-Hermeneutica-Judaica-a-La-Exegesis-Biblica [dostęp: 25.08.2019].
• Polski słownik judaistyczny, https://www.jhi.pl/ [dostęp: 25.08.2019].
• Tábet Balady M.Á., Los comentarios de Abraham Ibn Ezra, Moseh Ben Nahman i Yishaq Abrabanel a las bendiciones de Jacob (Gn 49, 1/28), praca doktorska Uniwersytetu Pontyfikalnego Salamanki, Salamanca 1989, https://summa.upsa.es/viewer.vm?id=0000008061 [dostęp: 27.08.2019].

Identifiers

DOI

10.14746/fc.2020.17.6

Biblioteka Nauki

1402410