Kulturowo, lokalnie. Kilka uwag o badaniu literatury polskiej po II wojnie światowej

• Authors: Jan Galant

Title variants

EN

Culturally, Locally. A Few Remarks on the Study of Postwar Polish Literature

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem artykułu jest prezentacja dwu przykładowych sposobów pisania o literaturze okresu PRL i, w szerszym kontekście, dwu form uprawiania historii literatury jako takiej. Wskazując na podstawowe przesłanki istnienia współczesnej historii literatury (utrata neutralności języka badawczego, nieostrość granic przedmiotu badań literaturoznawczych, zmieniona sytuacja nauk humanistycznych), autor artykułu prezentuje formę studium jednego roku (a single year study) oraz badania inspirowane koncepcjami nowego regionalizmu. Dają one możliwość prześledzenia tematyki dotąd słabo obecnej w badaniach nad kulturą PRL (kultura lokalna, relacje między kulturą oficjalną i lokalną, trwałość podziałów porozbiorowych w kulturze powojennej) oraz przybliżenia powojennego doświadczenia poprzez wieloaspektową prezentację pojedynczego momentu w czasie (studium jednego roku).

EN

The aim of this article is to put forth two exemplary methods for writing about literature from the PRL period and, in a broader context, two forms of constructing a history of literature by this model. Enumerating the basic premises for a contemporary history of literature (the loss of neutrality for critical languages, the blurring of borders that define the object of literary studies, and the the altered state of the human sciences), this article’s author proposes the form of the single year study as well as studies inspired by the conceptual apparatus of new regionalism. These approaches offer a chance to investigate thematics that have thus far been ignored in scholarship on PRL-era culture (local culture, the relationship between official and local culture, and the persistence of the internal borders of partitioned Poland in postwar culture) as well as an intimate approach to postwar experience through the multifaceted representation of an isolated moment in time (the single year study).

Keywords

PL

regionalizm; literatura prl; kultura lokalna; historia literatury; studium jednego roku

EN

regionalism; literature of the prl; local culture; history of literature; single year study; regionalism; literature of the prl; local culture; history of literature; single year study

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Forum Poetyki
• Year: 2017
• Issue: 10
• Pages: 54-65

Dates

published

2017-12-19

Contributors

author

Jan Galant

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

• https://orcid.org/0000-0002-1314-5431

References

• Bolecki, Włodzimierz. „Literackie historie kultury”. W Kulturowa historia literatury, zredagowane przez Anna Łebkowska i Włodzimierz Bolecki. Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN, 2015.
• Budnik, Magdalena, Kamila Budrowska, Elżbieta Dąbrowicz, i Katarzyna Kościewicz, red. Kariera pisarza w PRL-u. Warszawa: Wydawnictwo IBL, 2014.
• Czapliński, Przemysław. Polska do wymiany. Późna nowoczesność i nasze wielkie narracje. Warszawa: Wydawnictwo W.A.B., 2009.
• Gumbrecht, Hans Ulrich. In 1926: living at the edge of time. London: Harvard University Press, 1997.
• Kłosiński, Krzysztof. „«O roku ów». Rokowania historii literatury”. W Kulturowa historia literatury, zredagowane przez Anna Łebkowska i Włodzimierz Bolecki. Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN, 2015.
• Kozubek, Małgorzata. „Jeden film z PRL-u. Maciej Drygas jako historyk kultury?” Dyskurs. Pismo Naukowo-Artystyczne ASP we Wrocławiu, nr 16 (2013).
• Łebkowska, Anna. „Przyszłość literatury wpisana w jej historię (wiek XX i czasy współczesne)”. W Kulturowa historia literatury, zredagowane przez Anna Łebkowska i Włodzimierz Bolecki. Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN, 2015.
• Łukasiewicz, Jacek. „Jeden dzień w socrealizmie”. Teksty Drugie : teoria literatury, krytyka, interpretacja. 1/2 (2000).
• Mikołajczak, Małgorzata. „Nie-miejsca pod arkadyjskim szyldem”. Teksty Drugie : teoria literatury, krytyka, interpretacja, nr 3 (2013).
• Mikołajczak, Małgorzata. „Wstęp: Regionalizm w polskiej refleksji o literaturze (zarys problematyki i historia idei)”. W Regionalizm literacki w Polsce: zarys historyczny i wybór źródeł, zredagowane przez Zbigniew Chojnowski i Małgorzata Mikołajczak. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas, 2016.
• Nowacki, Dariusz. „Widokówki z tamtego świata”. Znak 7 (2000).
• Nycz, Ryszard. „Możliwa historia literatury”. W Na pograniczach literatury, zredagowane przez Jarosław Fazan. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych UNIVERSITAS, 2012.
• Nycz, Ryszard. „PRL: pamięć podzielona, społeczeństwo przesiedlone”. Teksty Drugie : teoria literatury, krytyka, interpretacja, nr 3 (2013).
• Udostępniono 14 lipiec 2017. http://www.hup.harvard.edu/catalog.php?isbn=9780674000551

Identifiers

DOI

10.14746/fp.2017.10.26793