Zagadnienia biografii literackiej Marii Jasińskiej

• Authors: Lucyna Marzec

Title variants

EN

Maria Jasińska’s Zagadnienia biografii literackiej (Problems in Literary Biography)

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł omawia najważniejsze uwarunkowania przemian dwudziestowiecznej biografistyki, stawiając sobie za cel ukazanie ograniczeń i nowych ścieżek biografii, w odniesieniu do trzech obszarów: praktyki literackiej (na przykładzie Virginii Woolf i Juliana Barnesa), dydaktyki akademickiej (na przykładzie doświadczenia autorki tekstu) oraz jednej z klasycznych prac z zakresu biografistyki w literaturoznawstwie polskim: Zagadnień biografii literackiej Marii Jasińskiej z 1970 roku, która bliska jest refleksjom Philippe’a Lejeune’a na temat biograficznego paktu referencjalnego. Biografistyka, będąca od początku swojej historii dyskursem hybrydycznym, łączącym literackość, dokumentarność i (popularno)naukowość, w wieku dwudziestym z jednej strony rozwinęła się na skalę dotąd nieznaną (tendencja ta jest podtrzymana i w obiegu akademickim i popularnonaukowym; powstał też odrębny gatunek reportażu biograficznego), z drugiej strony stała się przedmiotem zainteresowania modernistycznych i postmodernistycznych twórców, traktujących konwencje i tradycje biografii jako asumpt do pytań o jej filozoficzne inklinacje.

EN

The article discusses the most important factors behind transformations in the twentieth-century study of biography, setting as its aim demonstrating the limits on and new paths for biography in relation to three areas: literary practice (working with the examples of Virginia Woolf and Julian Barnes), university pedagogical practice (using the example of the author’s experience), and one of the classic works in the area of the study of biography in Polish literary studies: Maria Jasińska’s 1970 book Zagadnienia biografii literackiej (Problems in Literary Biography), which touches on common ground with the work of Philipp Lejeuene on the biographical “referential pact.” Biography, having been since its inception a hybrid discourse, joining together literariness, a documentary aspect, and a (popular-) scholarly aspect developed in the twentieth century on an unprecedented scale (this tendency is sustained in academic and popular-scientific discourse; the separate genre of biographical reportage also emerged), while the topic also became a focus of interest among modern and postmodern writers who treated the conventions and traditions of biography as pretexts for questions about its philosophical direction.

Keywords

PL

naukowość biografii; reportaż; Flush Virginii Woolf; pakt referencjalny; pakt biograficzny; papuga Flauberta; dydaktyka akademicka; biografistyka

EN

biography studies; biographical reportage; Virginia Woolf's Flush; referential pact; biographism; Julian Barnes; Flaubert's Parrot; academic pedagogical practice; biographical scholarship; biography studies; biographical reportage; Virginia Woolf's Flush; referential pact; biographism; Julian Barnes; Flaubert's Parrot; academic pedagogical practice; biographical scholarship

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Forum Poetyki
• Year: 2017
• Issue: 7
• Pages: 86-97

Dates

published

2017-03-06

Contributors

author

Lucyna Marzec

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

• https://orcid.org/0000-0001-6478-3997

References

• Barnes, Julian, i Adam Szymanowski. Papuga Flauberta. Warszawa, 1992.
• Barthes, Roland. Światło obrazu. Uwagi o fotografii. Przetłumaczone przez Jacek Trznadel. Warszawa, 2008.
• Felski, Rita. Literatura w użyciu. Zredagowane przez Ewa Kraskowska i Ewa Rajewska. Przetłumaczone przez zespół tłumaczy ze specjalności przekładowej IFP UAM w Poznaniu. Poznań: Wydawnictwo „Poznańskie Studia Polonistyczne”, 2016.
• Jasińska, Maria. Zagadnienie biografii literackiej. Geneza i podstawowe gatunki dwudziestowiecznej beletrystyki biograficznej. Warszawa, 1970.
• Lejeune, Philippe. Wariacje na temat pewnego paktu: o autobiografii. Zredagowane przez Regina Lubas-Bartoszyńska. Kraków, 2001.
• Woolf, Virginia, Magdalena Heydel, i Roma Sendyka. „Jak czytać książki”. W Eseje wybrane. Kraków, 2015.
• Zia̜tek, Zygmunt. Wiek dokumentu. Inspiracje dokumentarne w polskiej prozie współczesnej. Warszawa, 1999

Identifiers

DOI

10.14746/fp.2017.7.26764