Przed-teksty a relacje intertekstualne (w kontekście krytyki genetycznej)*

• Authors: Adam Dziadek

Title variants

EN

Avant-texts and Intertextual Relations (In the Context of Genetic Criticism)*

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

* Jest to fragment przygotowywanej w tej chwili przez autora książki z zakresu krytyki genetycznej, a zatytułowanej Semiografia rękopisu. Artykuł poświęcony przed-tekstom i ich wpływowi na re-lacje intertekstualne. Badanie przed-tekstów umożliwia odsłonięcie re lacji intertekstualnych, które w znaczący sposób uzupełniają dotychczasowe interpretacje poszcze-gólnych utworów. Uświadamiają też f akt, ż e tekst raz j uż wydrukowany pozostaje otwarty, nieskrępowany i nieograniczony – dzięki badaniom jego przed-tekstów perspekty-wy lektury ulegają znaczącemu rozszerzeniu i pozwalają postawić wiele znaczących pytań ściśle związanych z ge-nezą tekstu. Przestrzeń intertekstualna nie ogranicza się jedynie do ś wiadomych, teleologicznych referencji, ponie-waż otwiera się na pole nieświadomego.

EN

* The present paper is a part of work in progress – a book on genetic criticism entitled Semiografia rękopisu. This text is devoted to avant-texts and their influence on intertextual relations. The avant-text research makes it possible to reveal intertextual relations that significantly complement the previous interpretations of indicidual works. They also help realize the fact that any text once printed remains open, uninhibited and unbound – thanks to the research into its avant-texts, reading perspectives are significantly expanded and allow to pose a lot of significant questions related to the genesis of the text. Intertextual space is not limited only to con-scious, teleological references, because it opens to the field of the unconscious.

Keywords

PL

intertekstualność; przed-tekst; ZBIGNIEW HERBERT; Aleksander Wa; krytyka genetyczna

EN

INTERTEXTUALITY; avant-tex; genetic criticism; Zbigniew Herbert; Aleksander Wat; INTERTEXTUALITY; avant-tex; genetic criticism; Zbigniew Herbert; Aleksander Wat

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Forum Poetyki
• Year: 2019
• Issue: 17
• Pages: 6-27

Dates

published

2019-12-29

Contributors

author

Adam Dziadek

• Uniwersytet Śląski

• https://orcid.org/0000-0003-4584-5704

References

• Antoniuk, Mateusz. „Jak czytać stronę brulionu: krytyka genetyczna i materialność tekstu”. Wielogłos, nr 1 (2017): 39–66.
• Słowo raz obudzone. Poezja Czesława Miłosza: próby czytania. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2015.
• Balbus, Stanisław. Między stylami. Kraków: Universitas, 1993.
• Bellemin-Noël, Jean. Le texte et l’avant-texte: Les brouillons d’un poème de Milosz. Paris: Libr. Larousse, 1972.
• „Psychoanalytic Reading and the Avant-Texte”. W Genetic Criticism: Texts and Avant-Textes, zredagowane przez Jed Deppman, Daniel Ferrer, i Michael Groden. Philadelphia: University of Pennsylvania Press, 2004.
• Biasi, Pierre-Marc de. Genetyka tekstów. Przetłumaczone przez Maria Prussak i Filip Kwiatek. Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN, 2015.
• Brandt, Per Aage. „La Pensée du texte (de la littéralité de la littéralité)”. W Essais de la théorie du texte, zredagowane przez D’Arco Silvio Avalle, Jens F Ihwe, Teun A. van Dijk, Peter Madsen, Charles Bouazis, i Per Aage Brandt. Paris: Éditions Galilée, 1973.
• Cieślikowska, Teresa. W kręgu genologii, intertekstualności, teorii sugestii. Warszawa: Wydawn. Naukowe PWN, 1995.
• Dällenbach, Lucien. „Intertexte et autotexte”. Poétique, nr 27 (1976): 282–96.
• Dziadek, Adam. „Aleksander Wat w Beinecke Library w Yale”. Teksty Drugie, nr 6 (2009): 251–58.
• „Przed-teksty w «Notatnikach» Aleksandra Wata”. W Archiwa i bruliony pisarzy odkrywanie, zredagowane przez Maria Prussak, 123–55. Warszawa: Wydawnictwo IBL, 2017.
• „Stereotypy intertekstualności”. W Stereotypy w literaturze: (i tuż obok), zredagowane przez Włodzimierz Bolecki i Grzegorz Gazda. Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN, 2003.
• Genette, Gérard. Palimpsestes: la littérature au second degré. Paris: Éd. du Seuil, 1982.
• „Palimpsesty. Literatura drugiego stopnia”. W Współczesna teoria badań literackich za granicą: antologia. T. 4 cz. 2, zredagowane przez Henryk Markiewicz, przetłumaczone przez Aleksander Milecki. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1992.
• Kasperski, Edward, i Eugeniusz Czaplejewicz, red. Bachtin: Dialog, Jezyk, Literatura. Warszawa: Panstwowe Wydawnictwo Naukowe, 1983.
• Kłosiński, Krzysztof. Mimesis w chłopskich powieściach Orzeszkowej. Katowice: Wyd. Uniwersytetu Śląskiego, 1990.
• Kristeva, Julia. „Le mot, le dialogue et le roman”. W Sēmeiotikē: recherches pour une sémanalyse, 143–73. Paris: Seuil, 1969.
• „Mémoire”. L’Infini (Périodique), nr 1 (1983): 39–54.
• „Słowo, dialog i powieść”. W Séméiotikè: studia z zakresu semanalizy, przetłumaczone przez Tomasz Stróżyński, 59–83. Gdańsk: Wydawnictwo Słowo/Obraz Terytoria, 2017.
• Lachmann, Renate. „Płaszczyzny pojęcia intertekstualności”. Przetłumaczone przez Małgorzata Łukasiewicz. Pamiętnik Literacki 82, nr 4 (1991): 209–15.
• Markiewicz, Henryk. „Odmiany intertekstualności”. W Literaturoznawstwo i jego sa̜siedztwa, 198–228. Warszawa: Państwowe Wydawn. Nauk., 1989.
• Markiewicz, Henryk, i Janusz Sławiński, red. Nowe problemy metodologiczne literaturoznawstwa. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1992.
• Michał Głowiński. „O intertekstualności”. Pamiętnik Literacki, nr 4 (1986).
• Nycz, Ryszard. Tekstowy świat: poststrukturalizm a wiedza o literaturze. Warszawa: Wydawnictwo IBL, 1995.
• Racine, Jean Baptiste. Fedra. Przetłumaczone przez Antoni Libera. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawn., 2011.
• Riffaterre, Michael. „La trace de l’intertexte”. La Pensée, nr 215 (1980): 4–18.
• Ryszard Nycz. „Intertekstualność i jej zakresy: teksty, gatunki, światy”. Pamiętnik Literacki, nr 2 (1990).
• Vigoda, Frank L. „Midrash Cain: A «Pastoral Poem»”. Modern Poetry in Translation, nr 18 (2001): 199–219.
• Wat, Aleksander. Notatniki. Zredagowane przez Adam Dziadek i Jan Zieliński. Warszawa: Wydawnictwo IBL, 2015.
• Zajączkowski, Ryszard. „W archiwum Aleksandra Wata”. Pamiętnik Literacki, nr 1 (2007): 145–61.
• Ziomek, Jerzy, Janusz Sławiński, i Włodzimierz Bolecki, red. Między tekstami: intertekstualność jako problem poetyki historycznej. Warszawa: Wydawn. Nauk. PWN, 1992.
• Texte Revue de Critique et de Théorie Littéraire., nr 2 (1983).
• Pamiętnik Literacki, nr 1 (1988).
• Pamiętnik Literacki, nr 4 (1991).

Identifiers

DOI

10.14746/fp.2019.17.20652