„Wszystko jest warte opisania”. Przypadek Jacka Baczaka

• Authors: Justyna Szczęsna

Title variants

EN

“Everything is Worth Describing:” The Case of Jacek Baczak

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Zapiski z nocnych dyżurów Jacka Baczaka to rzecz o nieobecnym w kulturze, przemilczanym hospicyjnym świecie będącym przestrzenią spotęgowanej obcości. Baczak podejmuje próbę jego opisania, wysłowienia nagromadzonego tam cierpienia, powolnego odchodzenia i śmierci. Jego opis nie może odwoływać się do gotowych matryc, schematów czy wypróbowanych i oswojonych języków. Opis powstaje więc z elementów najprostszych, najbardziej przezroczystych, ascetycznych. Staje się dzięki temu dojmująco wiarygodny, służebny. Zachowując dalece idącą powściągliwość wobec spraw ostatecznych, boleśnie dotyka.

EN

Zapiski z nocnych dyżurów by Jacek Baczak is devoted to the world of hospices, which is generally absent from the world of multiplied presence. Baczak tries to describe it, to express the suffering of this place through words, slowly passing away, and death. His description cannot refer to ready-made matrices, schemes or tested and familiar languages. His description is thus constructed from the simples, the most translucent, ascetic elements. Thanks to this, it becomes poignantly genuine and serving. While restrained in the face of death, it is also moving.

Keywords

PL

twórczość Jacka Baczka; proza polska XX wieku; somatopoetyka; literatura polska XX wieku; ciało w literaturze; śmierć w literaturze

EN

Jacek Baczak; 20th century Polish literature; 20th century Polish prose; death in literarure; SOMATOPOETICS; body in literature; Jacek Baczak; 20th century Polish literature; 20th century Polish prose; death in literarure; SOMATOPOETICS; body in literature

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Forum Poetyki
• Year: 2020
• Issue: 19
• Pages: 63-75

Dates

published

2020-06-15

Contributors

author

Justyna Szczęsna

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

• https://orcid.org/0000-0002-2044-3867

References

• Baczak, Jacek. Zapiski z nocnych dyżurów. Posłowie Jan Błoński. Kraków: Wydawnictwo Znak, 1997.
• Czaja, Dariusz. „Twarze, twarze, twarze…”. Konteksty, nr 1-2 (1996).
• Czapliński, Przemysław. „«Była we mnie odraza»”. W Mikrologi ze śmiercią. Motywy tanatyczne we współczesnej literaturze polskiej, 187–194. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie Studia Polonistyczne, 2001.
• Drzycimska, Tatiana. „Jacek Baczak”. Tekst uzupełniony jest rozmową z Jackiem Baczakiem. Dzielnice Magazine, 9 kwietnia 2014. DzielniceWrocławia.pl [dostęp: 17.01.2020].
• Dzień, Mirosław. „«Wszystko jest warte opisania»”. Z Jackiem Baczakiem rozmawia Mirosław Dzień. Kwartalnik Artystyczny, nr 1 (1996).
• Karoń-Ostrowska, Anna. „Byłem dobrym salowym”. Więź, nr 2 (1999).
• Kristeva, Julia. Potęga obrzydzenia. Esej o wstręcie. Przetłumaczone przez Maciej Falski. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2007.
• Lévinas, Emmanuel. Całość i nieskończoność. Esej o zewnętrzności. Przetłumaczone przez Małgorzata Kowalska. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1998.
• Lévinas, Emmanuel. Etyka i nieskończony. Rozmowy z Philipp’em Nemo. Przetłumaczone przez Bogna Opolska-Kokoszka. Kraków: Wydawnictwo Naukowe PAT, 1991.
• Łebkowska, Anna. Empatia. O literackich narracjach przełomu XX i XXI wieku. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas, 2008.
• Łebkowska, Anna. „Jak ucieleśnić ciało: o jednym z dylematów somatopoetyki”. Teksty Drugie, nr 4 (2011).
• Łebkowska, Anna. Somatopoetyka – afekty – wyobrażenia. Literatura XX i XXI wieku. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2019.
• Łebkowska, Anna. „Somatopoetyka”. W Kulturowa teoria literatury 2. Poetyki, problematyki, interpretacje.
• Zredagowane przez Ryszard Nycz i Teresa Walas. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas, 2012.
• Rosiek, Stanisław. Słowo wstępne. W Wymiary śmierci. Wybór i słowo wstępne Stanisław Rosiek. Gdańsk: słowo/obraz terytoria, 2010.
• Serkowska, Hanna. Co z tą starością? O starości i chorobie w europejskiej literaturze i filmie. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2018.
• Serkowska, Hanna. „Zapiski z (przechodniości) bezradności”. Autobiografia. Literatura.
• Kultura. Media, nr 2 (7) (2016): 115–123. DOI: http://doi.org/10.18276/au.2016.2.7-08.
• Sławiński, Janusz. „O opisie”. W Próby teoretycznoliterackie. Warszawa: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”, 1992.
• Thomas, Louis-Vincent. Trup. Od biologii do antropologii. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie, 1991

Identifiers

DOI

10.14746/fp.2020.19.23432