Długomyślność i synekdocha

• Authors: Jerzy Madejski

Title variants

EN

Thinking in long-term perspective and synecdoche

Abstracts

EN

The article discusses Wiek Teorii [The Age of Theory] (a monograph and an anthology) as a unique comprehensive look at Polish literary studies. The author points out that the book edited by Danuta Ulicka is a major contribution to the humanities and social sciences. The team of literary scholars not only structures twentieth-century literary studies but also problematizes the notion of constructing knowledge. The monograph and the two-volume anthology present the history of Polish literary studies in a critical manner and both volumes complement one another. Interestingly, the monograph and the anthology refer to two different cognitive paradigms. The monograph refers to positivist science and the anthology refers to the relativistic concept of knowledge.

PL

Artykuł przedstawia Wiek teorii (monografię i antologię) jako wyjątkową syntezę polskiego literaturoznawstwa. Autor wskazuje, że książka pod redakcją naukową Danuty Ulickiej jest też osiągnięciem naukowym w kontekście badań humanistycznych i społecznych. Zespół literaturoznawców bowiem nie tylko porządkuje wiedzę z teorii ostatniego stulecia. Proponuje też pewną koncepcją konstruowania wiedzy. Chodzi o unikatową formułę przedstawienia teorii w monografii i w dwutomowej antologii, przy czym kolejne części syntezy są wobec siebie komplementarne. Co ciekawe, monografia i antologia powstały poprzez odwołanie do dwu różnych paradygmatów poznawczych. Monografia jest bliżej nauki pojmowanej pozytywistycznie, antologia ufundowana została na relatywistycznej koncepcji wiedzy.

Keywords

EN

theory; methodology; tropology; anthology

PL

teoria; metodologia; tropologia; antologia

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Forum Poetyki
• Year: 2021
• Issue: 26
• Pages: 134-147

Dates

published

2021

Contributors

author

Jerzy Madejski

• Uniwersytet Szczeciński

• https://orcid.org/0000000329112770

References

• Bolecki, Włodzimierz. „Pytania o przedmiot literaturoznawstwa”. W: Polonistyka w przebudowie. Literaturoznawstwo – wiedza o języku – wiedza o kulturze – edukacja. Zjazd Polonistów, Kraków 22-25 września 2004. Zredagowane przez Małgorzata Czermińska, Stanisław Gajda, Krzysztof Kłosiński, Anna Legeżyńska, Andrzej Z. Makowiecki, Ryszard Nycz, 3-14. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas 2005, t. I.
• Burek, Tomasz. Żadnych marzeń. London: Polonia, 1987.
• Burke, Peter. Społeczna historia wiedzy. Przetłumaczone przez Anna Kunicka. Warszawa: Wydawnictwo Aletheia, 2016.
• Burzyńska, Anna, Michał Paweł Markowski. Teorie literatury XX wieku. Kraków: Wydawnictwo Znak, 2006.
• Fadiman, Anne. W ogóle i w szczególe. Eseje poufałe. Przetłumaczone przez Magdalena Heydel. Kraków: Wydawnictwo Znak, 2010.
• Kulturowa teoria literatury. Główne pojęcia i problemy. Zredagowane przez Michał Paweł Markowski, Ryszard Nycz. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas, 2006.
• Kulturowa teoria literatury 2. Poetyki, problematyki, interpretacje. Zredagowane przez Teresa Walas, Ryszard Nycz. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas, 2012.
• Kulturologia polska XX wieku. Zredagowane przez Andrzej Mencwel i inni. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2013.
• Kleiner, Juliusz. „Rola podmiotu mówiącego w epice, w liryce i w poezji dramatycznej”. W: W kręgu historii i teorii literatury. Zredagowane przez Artur Hutnikiewicz. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1981.
• Kruszelnicki, Michał. Drogi francuskiej heterologii. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej, 2008.
• Mencwel, Andrzej. Wyobraźnia antropologicznej. Próby i studia. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2006.
• Nawarecki, Aleksander. „O śląskiej szkole mikrologii (1999-2005). Garść wspomnień”. Forum Poetyki (2017): 6–15.
• Nycz, Ryszard. Kultura jako czasownik. Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN Wydawnictwo, 2018.
• Mochnacki, Maurycy. O literaturze polskiej w wieku dziewiętnastym. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie, 1985.
• Popiel, Magdalena. „List artysty jako gatunek narracji epistolograficznej. O listach Stanisława Wyspiańskiego”. Teksty Drugie: teoria literatury, krytyka, interpretacja (2004): 115–124.
• Przewodnik po literaturze filozoficznej XX wieku t. 1-5. Zredagowane przez Barbara Skarga, Stanisław Borzym, Halina Floryńska-Lalewicz. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994–1997.
• Regionalizm literacki w Polsce. Zarys historyczny i wybór źródeł. Zredagowane przez Zbigniew Chojnowski, Małgorzata Mikołajczak. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas, 2016).
• Sendyka, Roma. Od kultury „ja” do kultury „siebie”: o zwrotnych formach w projektach tożsamościowych. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas, 2015.
• Showalter, Elaine. Wydziałowe wieże. Powieść akademicka i jej źródła (cierpień). Poznań: Wydawnictwo „Poznańskie Studia Polonistyczne”, 2015.
• Socjologia. Lektury. Zredagowane przez Piotr Sztompka, Marek Kucia. Kraków: Wydawnictwo Znak, 2007.
• Sztompka, Piotr. Socjologia. Kraków: Wydawnictwo Znak, 2006.
• Sztompka, Piotr. Słownik socjologiczny. 1000 pojęć, Kraków: Znak Horyzont, 2020.
• Tarnogórska, Maria. Genus ludens. Limeryk w polskiej kulturze literackiej. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2012.
• Teoria wiedzy o przeszłości na tle współczesnej humanistyki. Antologia. Zredagowane przez Ewa Domańska. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 2010.
• Ulicka, Danuta. „«Archiwum» i archiwum”, Teksty Drugie: teoria literatury, krytyka, interpretacja 4 (2017): 301.
• Ulicka, Danuta. Literaturoznawcze dyskursy możliwe. Studia z dziejów nowoczesnej teorii literatury w Europie Środkowo-Wschodniej. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas, 2007.
• Wiek teorii. Sto lat nowoczesnego literaturoznawstwa polskiego. Zredagowane przez Danuta Ulicka. Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN Wydawnictwo, 2020.
• Wiek teorii. Antologia 1. Zredagowane przez Danuta Ulicka. Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN Wydawnictwo, 2020.
• Wiek teorii. Antologia 2. Zredagowane przez Danuta Ulicka. Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN Wydawnictwo, 2020.
• Woleński, Jan. Filozoficzna szkoła lwowsko-warszawska. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1985.
• Współczesne teorie socjologiczne. Zredagowane przez Aleksandra Jasińska-Kania, Lech M. Nijakowski, Jerzy Szacki, Marek Ziółkowski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, 2006.
• Ziomek, Jerzy. Powinowactwa literatury. Studia i szkice. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1980.

Identifiers

DOI

10.14746/fp.2021.26.30853

Biblioteka Nauki

1954107