Details of the Shoah. The Holocaust in Polish children’s literature

• Authors: Agnieszka Kwiatkowska

Title variants

PL

Detale Zagłady. Holokaust w polskiej literaturze dla dzieci

Abstracts

EN

This article examines what role details and other similar artistic devices play in representing the Holocaust in contemporary Polish children’s literature. The focus on the detail often forces a shift in perspective, both in the fine arts and in literature. Focusing on prominent and meaningful details renders the story less direct, and the cruelty of history is revealed through gaps in the narrative. Details stand for the unsaid and refer the reader to extra-textual knowledge. Details also allow one to engage in a game of perspectives: by zooming in and out on specific scenes or events one, alternatively, renders them more or less important. Children’s books about the Holocaust are primarily meant to build memory and post-memory, and employ details to that end. Around and through details, the successive layers of stories may grow.

PL

Artykuł poświęcony jest roli detalu i powiązanych z nim chwytów artystycznych w ukazywaniu Zagłady w polskiej najnowszej literaturze dla dzieci. Obserwowanie detalu wymusza często zmianę perspektywy zarówno w sztukach plastycznych, jak i w literaturze. Koncentrowanie się na wyeksponowanych i znaczących szczegółach sprawia, że ogólna opowieść się rozmywa, a okrucieństwo historii ukazane zostaje poprzez luki w narracji. Detal staje się znakiem wydarzeń niedopowiedzianych i odsyła do pozatekstowej wiedzy czytelnika. Operowanie detalem umożliwia tez uruchomienie gry perspektyw, operowanie zbliżeniem i oddaleniem powiązanymi z przewartościowaniem opisywanych realiów. Główne zadanie literatury dla dzieci poświęconej Zagładzie to budowanie pamięci i postpamięci. Jest to możliwe dzięki oparciu się na detalach, wokół których narastają kolejne warstwy opowieści.

Keywords

EN

the Holocaust; children’s literature; synecdoche; illustration; postmemory

PL

Zagłada; literatura dla dzieci; synekdocha; ilustracja; postpamięć

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Forum Poetyki
• Year: 2022
• Issue: 30

Dates

published

2022

Contributors

author

Agnieszka Kwiatkowska

• Adam Mickiewicz University of Poznan

• https://orcid.org/000000025178631X

References

• Arasse, Daniel. Detal. Historia malarstwa w zbliżeniu. Tłum. Anna Arno. Kraków: DodoEditor, 2013.
• Balcerzan, Edward. Poezja polska w latach 1939–1968. Książka dla nauczycieli, studentów i uczniów. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1998.
• Chmielewska, Iwona. Pamiętnik Blumki. Poznań: Media Rodzina, 2011.
• Grabowski, Andrzej Marek. Wojna na Pięknym Brzegu. Łódź: Wydawnictwo Literatura, 2019.
• Jaromir, Adam, Cichowska, Gabriela, Ostatnie przedstawienie panny Esterki. Poznań: Media Rodzina, 2014.
• Landau, Irena. Ostatnie piętro. Łódź: Wydawnictwo Literatura, 2015.
• Piątkowska, Renata. Wszystkie moje mamy. Łódź: Wydawnictwo Literatura, 2018.
• Shallcross, Bożena. Rzeczy i Zagłada. Kraków: Universitas, 2012
• Sontag, Susan. O fotografii. Tłum. Sławomir Magala. Kraków: Wydawnictwo Karakter, 2009.
• Tuszyńska, Agata, Chmielewska, Iwona. Mama zawsze wraca. Warszawa: Wydawnictwo Dwie Siostry, 2020.
• Wądolny-Tatar, Katarzyna. „Synekdocha jako trop wizualny w książkowych ilustracjach dla dzieci (na przykładzie wybranych narracji słowa i obrazu o drugiej wojnie światowej)”. W: Literatura i inne sztuki w przestrzeni edukacyjnej dziecka, red. Alicja Ungerheuer-Gołąb, Urszula Kopeć, 161–173. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2016.
• Wójcik-Dudek, Małgorzata. W(y)czytać Zagładę. Praktyki postpamięci w polskiej literaturze XXI wieku dla dzieci i młodzieży. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2016

Identifiers

DOI

10.14746/fp.2022.30.38028

Biblioteka Nauki

27322519