Intertekst w adaptacji filmowej

• Authors: Marek Hendrykowski

Title variants

EN

Intertext in Film Adaptation

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Dyskusja oraz interpretowanie adaptacji filmowej w społeczno-kulturowym odniesieniu, które jest typowym dla semiotycznej, strukturalistycznej oraz estetycznej analizy tekstu, bywa problematyczne. Nawet kino jako sztuka poddaje się zwyczajowi dyskutowania o filmowym dorobku przypisywanym lub identyfikowanym z „autorem” i kinem autorskim. Mylącym może być przecenianie i nadmierna uwaga poświęcana „wierności” adaptacji filmowej, a trafniejsze może okazać się spojrzenie zarówno na adaptowany utwór literacki, jak i jego wersję ekranową jako na połączone teksty kultury konfrontujące się wzajemnie i biorące udział w określonym dyskursie. Artykuł Marka Hendrykowskiego podnosi te kwestie, a następnie bada je w oparciu o teoretyczną podstawę, w ramach której postrzega się adaptację jako formę komunikacji oraz koncentruje się ona językowych aspektach analizy intertekstualnej adaptacji filmowej jako formy translacji kulturowej.

EN

There are problems with discussing and interpreting film adaptation in the socio-cultural framework that is used for the semiotic, structural and aesthetic analysis of text. Even cinema as art often gives in to habit of talking about film “oeuvres” attributed to or identified in terms of an “author” and author’s cinema. It may be misleading to give too much weight and attention to the concept of “fidelity” of film adaptation, and it may be better to look at both – adapted piece of literature and its screen adaptation - as variously connected texts of culture confronting each other and participating in specific discourse. Marek Hendrykowski’s paper raises these questions, examines theoretical background of adaptation as form of communication, and reflects on the modelling linguistic aspects of intertextual analyses of film adaptation as a form of cultural translation.

Keywords

PL

kino; literatura; adaptator; adaptacja; sztuka filmowa; kultura filmowa; teoria filmu; twórczość filmowa; słowo; obraz; intertekst

EN

cinema; literature; adaptator; adaptation; film art; film culture; film theory; film practice; word; image; intertext; cinema; literature; adaptator; adaptation; film art; film culture; film theory; film practice; word; image; intertext

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication
• Year: 2013
• Volume: 13
• Issue: 22
• Pages: 266-272

Dates

published

2013-01-13

Contributors

author

Marek Hendrykowski

References

• J. Kristeva, Séméiotikč. Recherches pour une sémanalyse, Edi¬tion du Seuil, Paris 1969, passim; M. Głowiński, O intertekstualności, „Pamiętnik Literacki” 1986, z. 4.
• R. Nycz, Intertekstualność i jej zakresy: teksty, gatunki, światy, w: idem, Tekstowy świat. Poststrukturalizm i wiedza o literaturze, IBL PAN, Warszawa 1995, s. 59–82.
• Kultura w stanie przekładu. Translatologia – komparatystyka – transkulturowość, red. W. Bolecki i E. Kraskowska, IBL PAN, Warszawa 2012, s. 7.
• A. Helman, Fantazmat dziecka: pięć adaptacji „Listu do nieznajomej” Stefana Zweiga, w: Przestrzenie intermedialności. Adaptacje filmowe literatury niemieckojęzycznej, red. K. Kupczyńska i M. Saryusz-Wolska, Oficyna Wydawnicza Atut, Wrocław 2012.
• W.J. Ong, Interfaces of the Word, Cornell University Press, Ithaca 1971.
• R. Ingarden, Kilka uwag o sztuce filmowej, w: idem, Studia z estetyki, t. 2, PWN, Warszawa 1966, s. 315.

Identifiers

DOI

10.14746/i.2013.22.16