(Nie)normalność w społecznym zwierciadle. Opresyjne wzory, podziały oraz projekty cielesności jako kontekst doświadczenia kobiet z widoczną niepełnosprawnością

• Authors: Adrianna Wojtyła

Title variants

EN

(Ab)normality in the mirror of the society. Oppressive models, divisions and projects of corporeality as a context for the experience of women with visible disabilities

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The article discusses the perception of physical otherness. The author compares theoretical knowledge regarding the mechanisms according to which stereotypes function with the empirical approach to the concept of femininity. The content of the article is intended to provoke reflection on the condition of value system in the society and to show the complexity behind the gender-related aspects of self-identity. The core of this analysis is to answer the question: ‘What lays the basis for the sense of femininity?’; especially for disabled people, a group which seems to somehow diverge from commonly accepted norms. Research findings quoted In the article allow to approach the problem from a different perspective in order to rediscover the power of femininity which comes primarly from non-physical traits. The author’s intention is to show what criteria of judgement are used in the contemporary society, as well as to emphasize the importance of the often ignored phenomenon discussed in the article.

Keywords

PL

disability; social norms; stigma; stereotypes; woman in popular culture; definitions of femininity

EN

disability; social norms; stigma; stereotypes; woman in popular culture; definitions of femininity; disability; social norms; stigma; stereotypes; woman in popular culture; definitions of femininity

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Interdyscyplinarne Konteksty Pedagogiki Specjalnej
• Year: 2013
• Issue: 3
• Pages: 101-124

Dates

published

2013-01-01

Contributors

author

Adrianna Wojtyła

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

References

• ARONSON E., Człowiek – istota społeczna, Wyd. Nauk. PWN, Warszawa 2004.
• BARNES C., MERCER G., Niepełnosprawność, Wyd. Sic!, Warszawa 2008.
• BAUMAN Z., Ponowoczesność jako źródło cierpień, Wyd. Sic!, Warszawa 2011.
• BEDYŃSKA S., RYCIELSKI P., Kim jestem? Przeciwdziałanie stereotypizacji i stygmatyzacji osób z ograniczeniami sprawności, Wyd. Nauk. Scholar, Warszawa 2010.
• BRZEZIŃSKA A.I. (red.), Psychologiczne portrety człowieka, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2005.
• BUCZKOWSKI A., Dwa różne światy, czyli jak socjalizuje się dziewczynkę i chłopca, [w:] J. Brach-Czaina (red.), Od kobiety do mężczyzny i z powrotem. Rozważania o płci w kulturze, Trans Humana, Białystok 1997.
• BYRA S., Mechanizmy kształtowania się stereotypów dotyczących osób z niepełnosprawnością, [w:] M. Chodkowska, S. Byra, Z. Kazanowski, D. Osik-Chudowolska, M. Parchomiuk, B. Szabała, Stereotypy niepełnosprawności. Między wykluczeniem a integracją, Wyd. UMCS, Lublin 2010.
• CHARZYŃSKA E., Mieć raka piersi i czuć się kobietą – doświadczenia pacjentek o różnych orientacjach psychoseksualnych, [w:] K. Palus (red.), Płeć. Między ciałem, umysłem i społeczeństwem, Wyd. Nauk. Wydziału Nauk Społecznych, Poznań 2011.
• GAŁKOWSKI T., Wokół definicji pojęcia „osoba niepełnosprawna” – doświadczenia europejskie, Problemy Rehabilitacji Społecznej i Zawodowej, <http://www.idn.org.pl/sonnszz/def_on.htm>, [dostęp: 20.10.2013].
• GŁAŻEWSKA E., Płeć i antropologia, Wyd. Adam Marszałek, Toruń 2005.
• GNITECKI J., Elementy metodologii badań w pedagogice hermeneutycznej, Wyd. Nauk. WSP, Zielona Góra 1996.
• GOFFMAN E., Piętno. Rozważania o zranionej tożsamości, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2007.
• GRABOWSKA M., Stereotypy płci we wczesnej dorosłości, Wyd. Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz 2007.
• GURBA E., Wczesna dorosłość, [w:] B. Harwas-Napierała, J. Trempała (red.), Psychologia rozwoju człowieka. Charakterystyka okresów życia człowieka, Wyd. Nauk. PWN, Warszawa 2007.
• HARWAS-NAPIERAŁA B., Dorosłość jako spełnienie, Wyd. Libron, Kraków 2012. <http://www.idn.org.pl/sonnszz/def_on.htm>, [dostęp: 22.10.2013]. Karta Praw Osób Niepełnosprawnych, <http://www.niepelnosprawni.gov.pl/karta-praw-osob-niepelnosprawnyc/>, [dostęp: 19.10.2013].
• KOWALIK S., Psychologia rehabilitacji, Wyd. Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2007.
• KRAUSE A., Współczesne paradygmaty pedagogiki specjalnej, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2010.
• ŁOBOCKI M., Wprowadzenie do metodologii badań pedagogicznych, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2007.
• MACRAE C.N., STANGOR C., HEWSTONE M., Stereotypy i uprzedzenia, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2010.
• MANDAL E., Podmiotowe i interpersonalne konsekwencje stereotypów związane z płcią, Wyd. Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2000.
• MĄDRZYCKI T., Wpływ postaw na rozumowanie, PWN, Warszawa 1974.
• MELOSIK Z., Tożsamość, ciało i władza w kulturze instant, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2010.
• MELOSIK Z., SZKUDLAREK T., Kultura, tożsamość i edukacja. Migotanie znaczeń, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 1998.
• MOIR A., JESSEL D., Płeć mózgu, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 2008.
• MYERS D.G., Psychologia społeczna, Zysk i S-ka, Poznań 2003.
• OSTASZEWSKA A., Popkulturowe ramy tożsamości. Media, kultura popularna, internet jako nowe środowisko kształtowania tożsamości, Ośrodek Rozwoju Edukacji, Warszawa 2012, <http://www.ore.edu.pl>, [dostęp: 19.10.2013].
• OSTROWSKA A., SIKORSKA J., Niepełnosprawność kobiet. Płeć jako dodatkowy czynnik marginalizujący?, „Problemy Rehabilitacji Społecznej i Zawodowej” 1997, 1, s. 54–63.
• PIOTROWSKI K., Wkraczanie w dorosłość. Tożsamość i poczucie dorosłości młodych osób z ograniczeniami sprawności, Wyd. Nauk. Scholar, Warszawa 2010.
• RADOMSKI D., Ocena życia seksualnego osób z niepełnosprawnością fizyczną, [w:] M. Kościelska, B. Aouila (red.), Człowiek niepełnosprawny. Rodzina i praca, Wyd. Akademii Bydgoskiej im. Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz 2004.
• SKUZA P., Poza wszelką sprawnością. O dwóch spojrzeniach na problem poczucia własnej wartości, [w:] K.D. Rzedzicka, A. Kobylańska (red.), Dorosłość, niepełnosprawność, czas współczesny, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2003.
• SZPUNAR M., Życie z piętnem. Studia jako próba zdeprecjonowania stygmatu osoby niepełnosprawnej, „e-mentor” 2010, 2, s. 62–69.
• SZTUMSKI J., Wstęp do technik i metod badań społecznych, Wyd. Nauk. „Śląsk”, Katowice 2010.
• ŚWIEJKOWSKI M., Piękno w deformacji, <http://arteum.pl/aktualnosci/2010_05_20_piekno_w_deformacji>, [dostęp: 25.10.2013].
• TEPPER M., „Sexuality and Disability” 2000, Vol. 18, Issue 4, s. 283–290.
• TODYS P., Przejawy dyskryminacji osób z niepełnosprawnością ruchową, <http://www.tea.org.pl/userfiles/file/Seminaria/Niepelnosprawnosc_%20ruchowa_PTodys_TEA.pdf>, [dostęp: 22.10.2013].

Identifiers

DOI

10.14746/ikps.2013.3.07