Edukacja nie na próżno. Rzecz o (nie)świadomej tożsamości osób niepełnosprawnych intelektualnie

• Authors: Irena Ramik-Mażewska

Title variants

EN

Education not too late. (Sub)counscious identity of intellectually disabled persons

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Education is a complex process. Very often it is defined as a general set of action aimed at education, which comprised of aims and rules. Exemplification of education are educational institutions, and educational programmes on each its level. Among many of its aims the most crucial is leading the individual to full independence. Independence is a complex process, demanding not only the example but also own and very often verified experiences. Experiences, which allow the individual to recognize own possibilities, needs and roles, which are going to be fulfilled. Independence allows then for asking questions concerning oneself, own place among others, and these always stay in a close bond to own identity. In special education the subject of identity gain greater significance. Pedagogues concentrate mainly on language expression and on actions, by which disabled are expressing themselves. More important become examining if undertaken educational actions allow disabled to perceive themselves as independent individuals. Are they equipped with emancipated, inner strategies of controlling? Or, another way round, is their independence controlled from outside and depends on retrieving inner patterns of behaviours?

EN

Education is a complex process. Very often it is defined as a general set of action aimed at education, which comprised of aims and rules. Exemplification of education are educational institutions, and educational programmes on each its level. Among many of its aims the most crucial is leading the individual to full independence. Independence is a complex process, demanding not only the example but also own and very often verified experiences. Experiences, which allow the individual to recognize own possibilities, needs and roles, which are going to be fulfilled. Independence allows then for asking questions concerning oneself, own place among others, and these always stay in a close bond to own identity. In special education the subject of identity gain greater significance. Pedagogues concentrate mainly on language expression and on actions, by which disabled are expressing themselves. More important become examining if undertaken educational actions allow disabled to perceive themselves as independent individuals. Are they equipped with emancipated, inner strategies of controlling? Or, another way round, is their independence controlled from outside and depends on retrieving inner patterns of behaviours?

Keywords

PL

intellectual disability; work; identity

EN

intellectual disability; work; identity; intellectual disability; work; identity

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Interdyscyplinarne Konteksty Pedagogiki Specjalnej
• Year: 2015
• Issue: 9
• Pages: 99-118

Dates

published

2015-06-15

Contributors

author

Irena Ramik-Mażewska

• Uniwersytet Szczeciński

References

• BRZEZIŃSKA A., Społeczna psychologia rozwoju, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Poznań 2007.
• ERIKSON E.H., Dzieciństwo i społeczeństwo, Dom Wydawniczy Rebis, Poznań 1997.
• ERIKSON E.H., Tożsamość a cykl życia, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań 2004.
• GAŁDOWA A., Tożsamość człowieka, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2000.
• GRZELAK Ł.J., JARYMOWICZ M., Tożsamość i współzależność, [w:] Psychologia. Podręcznik Akademicki, tom 3, red. J. Strelau, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne Gdańsk 2005.
• GAŁKOWSKI T., Nowe podejście do niepełnosprawności. Uporządkowanie terminologiczne, [w:] Audiofonologia, tom 10, Polski Komitet Audiofonologii, Warszawa 1997.
• GOFFMAN E., Piętno. Rozważania o zranionej tożsamości, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2005.
• GRZEGOREK A., Co psycholog może mieć na myśli kiedy mówi o tożsamości?, [w:] W kręgu psychologicznej problematyki tożsamości, red. D.Kubacka-Jasiecka, M. Kuleta, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2008.
• HALL S.C., LINDZEY G., CAMPBELL J.B., Teorie osobowości, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004.
• HAUSNER J., Ekonomia społeczna jako kategoria rozwoju, Małopolska Szkoła Administracji Publicznej Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Kraków 2008.
• KIJAK R.J. Niepełnosprawność intelektualna między diagnozą a działaniem, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Warszawa 2013.
• KIRENKO J., Oblicza niepełnosprawności., WA WSPP, Lublin 2006.
• KOPEĆ D., Rzeczywistość nie edukacyjna osoby z głęboką niepełnosprawnością intelektualną, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2013.
• KRAUSE A., Człowiek niepełnosprawny wobec przeobrażeń społecznych, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2005.
• KRAUSE A., Współczesne paradygmaty pedagogiki specjalnej, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2010.
• KUBACKA-JASIECKA D., KULETA M., W kręgu psychologicznej problematyki tożsamości, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2008.
• MANDROSZ-WRÓBLEWSKA J., Tożsamość i niespójność ja a poszukiwanie własnej odrębności, Zakład Narodowy im. Ossolińskich Wydawnictwo PAN, Wrocław1988.
• OKOŃ W., Nowy słownik pedagogiczny, Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa 2007.
• RASKIN J.D., Złoty środek piętna, „Charaktery”, nr 3 2009.
• SCHALOCK R.L., BORHWICK-DU Y A., LUCKASSON R. et al., Intellectual Disability. Definitione, Classifcation and Systems of Supports. e AAIDD Ad Hoc Committee on Terminology and Classifcation, 11th ed. Washington 2010.
• SZYMCZAK M., Słowniku języka polskiego, PWN, Warszawa 1981.
• TOWALSKI R., Rozwój sektora gospodarki społecznej w krajach Unii Europejskiej. Wnioski dla Polski, mimeo, Warszawa 2004.
• WAPIENNIK E., PIOTROWICZ R., Niepełnosprawny-pełnosprawny obywatel Europy, Urząd Komitetu Integracji Europejskiej, Warszawa 2002.
• Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, Dziennik Ustaw 1997 nr 123.
• Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 17 lipca 2012 r. w sprawie zakładów aktywności zawodowej, Dziennik Ustaw 2012 nr 0 poz. 850.

Identifiers

DOI

10.14746/ikps.2015.9.05