Rodzaj gramatyczny rzeczownika jako nośnik informacji pozagramatycznej I. Przegląd literatury dotyczącej rodzaju gramatycznego

• Authors: Mirosław Koziarski , Adrian P. Krysiak

Title variants

EN

Grammatical gender of nouns as a means of conveying extragrammatical information I. Review of the research concerning grammatical gender

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

This article aims at investigating the nature of the gender system in Polish. The paper includes a review of various approaches to the problem, as seen by psycholinguistics, neurolinguistics and feminist linguistics, as well as an attempt at presenting a synchronic view on the gender system. It is also the theoretical introduction to a following empirical article treating of Polish genders.

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Investigationes Linguisticae
• Year: 2012
• Volume: 26
• Pages: 20-38

Dates

published

2012-06-15

Contributors

author

Mirosław Koziarski

• Adam Mickiewicz University, Poznań

author

Adrian P. Krysiak

• Adam Mickiewicz University, Poznań

References

• Anderson, R.T., Lockowitz, A. 2009. How do children ascribe gender to nouns? A study of Spanish-speaking children with and without specific language impairment. Clinical Linguistics and Phonetics, vol. 23(7), pp. 489–506.
• Bańczerowski, J., Pogonowski, J., Zgółka, T. 1982. Wstęp do językoznawstwa. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
• Bastiaanse, R., Jonkers, R., Ruigendijk, E., Van Zonneveld, R. 2003. Gender and case in agrammatic production. Cortex, vol. 39(3), pp. 405–417.
• Bates, E., Wulfeck, B. 1989. Comparative aphasiology: A cross-linguistic approach to language breakdown. Aphasiology, vol. 3, pp. 111–142.
• Boroditsky, L., Schmidt, L., Phillips, W. 2003. Sex, Syntax and Semantics. w: D. Gentner, S. Goldin-Meadow (Eds.) Language in Mind: Advances in the Study of Language and Thought. Cambridge, MA: MIT Press. pp. 61–79.
• Brzozowska, D. 2002. The Role of Gender in Language Communication. Investigationes Linguisticae, vol. VIII, pp. 1–5.
• Cattaneo, Z., Devlin, J.T., Vecchi, T., Silvanto, J. 2009. Dissociable neural representations of grammatical gender in Broca’s area investigated by the combination of satiation and TMS. NeuroImage, vol. 47(2): 700–704.
• Costa, A., Kovacic, D., Franck, J., Caramazza, A. 2003. On the Autonomy of the Grammatical Gender Systems of the Two Languages of a Bilingual. Bilingualism: Language and Cognition, vol. 6(3), pp. 181–200.
• Cubelli, R., Paolieri, D., Lotto, L., Job, R. 2011. The effect of grammatical gender on object categorization. Journal of Experimental Psychology: Learning, Memory, and Cognition, vol. 37(2), pp. 449–460.
• Dąbrowska, M. 2008. Rodzaj gramatyczny a seksizm. Studia Linguistica Universitatis Iagellonicae Cracoviensis, vol. 125, pp. 67–78.
• Degani, T. 2007. The Semantic Role of Gender: Biological and Grammatical Gender Match Effects in English and Spanish. (nieopublikowana praca magisterska, University of Pittsburgh) [@:] http://etd.library.pitt.edu/ETD/available/etd-04102007- 153018/unrestricted/Degani_Master_April_2007.pdf [data dostępu: luty, 2011]
• Dubisz, S. (red.) 2006. Uniwersalny słownik języka polskiego. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN (wersja elektroniczna 2.0).
• El-Yousseph, N. 2006. Sex and Size: The Influence of Grammatical Gender on Object Perception in English and German. (A Senior Honors Thesis, The Ohio State University) [@:] https://kb.osu.edu/dspace/bitstream/handle/1811/6573/thesisfinal_1.pdf;jsessionid=38BDB0DFC77000429E4835274A4D6C29?sequence=1 [data dostępu: luty, 2011]
• Grodecki, R., Zachorowski, S., Dąbrowski, J. 1995. Dzieje Polski średniowiecznej. Tom 2. Od roku 1333 do 1506. Kraków: Universitas Platan.
• Grzegorczykowa, R. 2001. Wprowadzenie do semantyki językoznawczej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Heim, S., Alter, K., Friederici, A.D. 2005. A dual-route account for access to grammatical gender: evidence from functional MRI. Anatomy and Embryology, vol. 210(5–6), pp. 473–483.
• Heim, S., Opitz, B., Friederici, A.D. 2002. Broca's area in the human brain is involved in the selection of grammatical gender for language production: evidence from event-related functional magnetic resonance imaging. Neuroscience Letters, vol. 328(2), pp. 101–104.
• Hernandez, A.E., Kotz, S.A., Hofmann, J., Valentin, V.V., Dapretto, M., Bookheimer, S.Y. 2004. The neural correlates of grammatical gender decisions in Spanish. NeuroReport, vol. 15(5), pp. 863–866.
• Hofmann, J., Kotz, S.A., Marschhauser, A., Yves von Cramon, D., Friederici, A.D. 2007. Lesion-site affects grammatical gender assignment in German: perception and production data. Neuropsychologia, vol. 45(5), pp. 954–965.
• Holmes, V.M., de la Bâtie, B.D. 1999. Assignment of Grammatical Gender by Native Speakers and Foreign Learners of French. Applied Psycholinguistics, vol. 20(4), pp. 479–506.
• Imai, M., Schalk, L., Saalbach, H., Okada, H. 2010. Influence of grammatical gender on deductive reasoning about sex-specific properties of animals. w: R. Catrambone, S. Ohlsson (Eds.) Proceedings of the 32nd Annual Conference of the Cognitive Science Society. Austin, TX: Cognitive Science Society. pp. 1160–1165.
• Jadacka, H. 2006. Kultura języka polskiego. Fleksja, słowotwórstwo, składnia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Jasiaczyk, M. 2010. Различия в грамматическом роде в словах иностранного происхождения в польском и русском языках Магистерская (nieopublikowana praca magisterska; Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu)
• Kamasa, V. 2006. Przykład metodologii badań nad językiem jako nośnikiem statusu. Investigationes Linguisticae, vol. XIII, pp. 102–117.
• Kamasa, V. 2007. Fryzjer czy fryzjerka? Rodzaj gramatyczny nazwy zawodu jako nośnik statusu społecznego. Investigationes Linguisticae, vol. XV, pp. 56–79.
• Konishi, T. 1993. The semantics of grammatical gender: a cross-cultural study. Journal of Psycholinguistic Research, vol. 22(5), pp. 519–534.
• Krysiak, A.P., Koziarski, M. Rodzaj gramatyczny rzeczownika jako nośnik informacji pozagramatycznej II. Próba ewaluacji intuicji natywnych użytkowników języka polskiego w odniesieniu do rodzaju gramatycznego rzeczownika - badanie ankietowe (w przygotowaniu)
• Laskowski, R. 1999. Rodzaj gramatyczny. w: R. Grzegorczykowa, R. Lakowski, H. Wróbel (red.) Gramatyka współczesnego języka polskiego. Morfologia. Wydanie III poprawione. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. pp. 207–213.
• Lemhöfer, K., Schriefers, H., Hanique, I. 2010. Native language effects in learning second-language grammatical gender: A training study. Acta Psychologica, vol.135(2), pp. 150–158.
• Lemhöfer, K., Spalek, K., Schriefers, H. 2008. Cross-language effects of grammatical gender in bilingual word recognition and production. Journal of Memory and Language, vol. 59(3), pp. 312–330.
• Lyons, J. 1976. Wstęp do językoznawstwa. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Mańczak, W. 1956. Ile jest rodzajów w języku polskim? Język Polski, vol. XXXVI, z. 2, pp. 116–121.
• Miceli, G., Turriziani, P., Caltagirone, C., Capasso, R., Tomaiuolo, F., Caramazza, A. 2002. The Neural Correlates of Grammatical Gender: An fMRI Investigation. Journal of Cognitive Neuroscience, vol. 14(4), pp. 618–628.
• Nowosad-Balakarczyk, M. 2009. Płeć a rodzaj gramatyczny we współczesnej polszczyźnie. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
• Paolieri, D., Cubelli, R., Macizo, P., Bajo, T., Lotto, L., Job, R. 2010. Grammatical gender processing in Italian and Spanish bilinguals. Quarterly Journal of Experimental Psychology, vol. 63(8), pp. 1631–1645.
• Pérez-Pereira, M. 1999. The acquisition of gender: what Spanish children tell us. Journal of Child Language, vol. 18(3), pp. 571–590.
• Pogonowski, J. 2006. Ile jest języków? Investigationes Linguisticae, vol. XIV, pp. 1–12.
• Saloni, Z. 1976. Kategoria rodzaju we współczesnym języku polskim. w: Kategorie gramatyczne grup imiennych. Materiały konferencji w Zawoi, 13–15 XII 1974. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich. pp. 43–78.
• Saloni, Z. 1988. O tzw. formach nieosobowych męskoosobowych w polszczyźnie. Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego, vol. XLI, pp. 155–166.
• Satkiewicz, H., Buttler, D., Kurkowska H. 1973. Kultura języka polskiego. Warszawa: PWN.
• Sera, M.D., Elieff, C., Forbes, J., Burch, M.C., Rodriguez, W., Dubois, D.P. 2002. When language affects cognition and when it does not: An analysis of grammatical gender and classification. Journal of Experimental Psychology: General, vol. 131, pp. 377–397.
• Tight, D.G. 2006. The Relationship between Perceived Gender in L1 English and Grammatical Gender in L2 Spanish. w: Selected Proceedings of the 7th Conference on the Acquisition of Spanish and Portuguese as First and Second Languages. Somerville, MA. pp. 149–160.
• Vigliocco, G., Vinson, D.P., Paganelli, F. 2004. Grammatical gender and meaning. Proceedings of the 26th Meeting of the Cognitive Science Society. [@:] http://www.psychol.ucl.ac.uk/language/papers/vvp_cogsci.pdf [data dostępu: luty, 2011]
• Vigliocco, G., Vinson, D.P., Paganelli, F., Dworzynski, K. 2005. Grammatical gender effects on cognition: implications for language learning and language use. Journal of Experimental Psychology: General, vol. 134(4), pp. 501–520.
• Vigliocco, G., Warren, J., Siri, S., Arciuli, J., Scott, S., Wise, R. 2006. The role of semantics and grammatical class in the neural representation of words. Cerebral Cortex, vol. 16(12), pp. 1790–1796.
• Warchoł-Schlottmann, M. 2006. Dlaczego pani psycholog Nowak nie chce być psycholożką Nowak. Alma Mater, vol. 82, pp. 42–45.

Identifiers

DOI

10.14746/il.2012.26.2