EN
This research investigated the phonological directions by which new roots are incorporated into Esperanto. Words were selected from the following magazines: Kontakto, the official magazine of the Tutmonda Esperantista Junulara Organizo (TEJO – World Esperanto Youth Organization), which was first published in 1963 and has subscribers in over 90 countries, and Esperanto, the official magazine of the Universala Esperanto-Asocio (UEA – Esperanto Universal Association), which was first released in 1905 and has readers in 115 countries, in addition to a technological terminology list (Nevelsteen, 2012) and to words not quoted in dictionaries but published in a list on the blog <http://vortaroblogo.blogspot.com.br/2009/09/nepivajvortoj-i.html>. Words were collected from 13 different languages: Arabic, Chinese, French, English, Japanese, Komi, Korean, Portuguese, Russian, Spanish, Turkish, Sanskrit and Swahili. The theoretical basis that guided this analysis was Loanword Phonology, mainly the works of Calabrese & Wetzels (2009), Vendelin & Peperkamp (2006), Paradis (1988), Kang (2011), Friesner (2009), Menezes (2013), Chang (2008), Kenstowicz & Suchato (2006) and Roth (1980). An analysis of the corpus showed that words can be adapted by their phonetic form as well as by their root’s orthographic form from the original language. Furthermore, we observed that long vowels were, for the most part, adapted as simple vowels; and some words are present in two synchronic variations.
PL
Niniejsze badania zostały przeprowadzone celem zbadania kierunków fonologicznych, z których adaptowane są przez język esperanto nowe rdzenie wyrazowe. Poszczególne wyrazy wybrano spośród następujących czasopism: Kontakto – oficjalny magazyn Światowej Esperanckiej Organizacji Młodzieżowej (Tutmonda Esperantista Junulara Organizo – TEJO), który po raz pierwszy wydano w 1963 roku i który ma swoich abonentów w ponad 90 krajach świata, oraz Esperanto – oficjalny magazyn Światowego Związku Esperantystów (Universala Esperanta Asocio – UEA), który po raz pierwszy został wydany w 1905 roku i który ma swoich czytelników w 115 krajach na świecie, a także listy terminologii technicznej (Nevelsteen 2012) oraz wyrazów nie zarejestrowanych jeszcze w słownikach, lecz opublikowanych na liście na blogu <http:// vortaroblogo.blogspot.com.br/2009/09/nepivajvortoj-i.html>. Wyrazy pochodzą z 13 języków, tj. arabskiego, chińskiego, francuskiego, angielskiego, japońskiego, komi, koreańskiego, portugalskiego, rosyjskiego, hiszpańskiego, tureckiego, sanskrytu oraz suahili. Podstawą teoretyczną niniejszej analizy jest Fonologia Zapożyczeń (Loanword Phonology); głównie Calabrese & Wetzels (2009), Vendelin & Peperkamp (2006), Paradis (1988), Kang (2011), Friesner (2009), Menezes (2013), Chang (2008), Kenstowicz & Suchato (2006) oraz Roth (1980). Analiza korpusu wykazała, że wyrazy mogą być dostosowywane do języka esperanto zarówno poprzez ich formy fonetyczne, jak i poprzez oryginalną ortograficzną formę zapisu bezpośrednio z danego języka. Co więcej, zaobserwowano, że samogłoski długie zostały w przeważającej mierze zaadaptowane jako samogłoski proste, zaś niektóre wyrazy mogą występować w dwóch wersjach synchronicznych.