Światopoglądy jako źródła postaw wobec środowiska naturalnego

• Authors: Tatiana Krawczyńska-Zaucha

Title variants

EN

Worldviews as sources of attitudes towards the natural environment

Abstracts

EN

The 2020 survey found that adult Poles place the environment high in the hierarchy of life values. However, deeper analysis of the survey revealed a gap between declarations and the realization of these values. Among the more than 50% of adult Poles assigning a high value to the environment in the first part of the survey, in the final, only about 2% admit that it is the most important life value they follow in their daily life choices. The purpose of this article is to answer the question of where the mentioned gap between the declaration and realization of values comes from by analyzing the phenomenon of the existence of worldviews in general and the values correlated with them. This analysis is based not only on the classical answers of Kant, Dilthey or Scheler on the phenomenon of paradigms of reality, but also includes Dawkins’ meme theory and vMEME, or values meme by Beck and Cowan. On this base, conclusions about possible directions for educational changes regarding raising to the ecological paradigm were drawn. The novelty of the article is the proposal to design the change, using modern sources of information and knowledge acquisition, often rejected by the education system.

Keywords

EN

ecological axiology; worldview; new education; reality paradigm; mem; v MEME

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Kultura-Społeczeństwo-Edukacja
• Year: 2022
• Volume: 22
• Issue: 2
• Pages: 177-189

Dates

published

2022

Contributors

author

Tatiana Krawczyńska-Zaucha

• Pedagogical University of Kraków

• https://orcid.org/0000000165304206

References

• Beck, D.E. & Cowan, C.C. (1996). Spiral dynamics. Mastering values, leadership, and change. Blackwell Publishing.
• Cieciuch, J. (2005). Czym jest światopogląd? Filozoficzny kontekst psychologicznego pojęcia. Psychologia Rozwojowa, 10(2), 147–159.
• Ciura, T. (2021, 18 czerwca). Ekolog – jak brzmi to słowo? Monitor Leśny. https://www.forest-monitor.com/pl/ekolog-jak-brzmi-to-slowo
• Copleston, F. (1996). Historia filozofii (t. 6) (J. Szporko, tłum.). Instytut Wydawniczy PAX.
• Dawkins, R.(1994). Ślepy zegarmistrz (A. Hoffman, tłum.). Państwowy Instytut Wydawniczy.
• Dilthey, W. (1911/1987). O istocie filozofii i inne pisma (E. Paczkowska-Łagowska, tłum.). PWN. Edukacja przyrodnicza w szkole podstawowej, gimnazjum i liceum. (2021). W: Podstawa programowa z komentarzami (t. 5). https://static.epodreczniki.pl/portal/f/res/RYe5eR1W722NK/1611745681/eC1KMmCt9LuyNQqviMvznc8B8yKdl5PT.pdf
• Kant, E. (1790/1986). Krytyka władzy sądzenia (J. Gałecki, tłum.). PWN.
• Krawczyńska-Zaucha, T. (2021). Generational differences in key values and ethics, Organizations and Management, 151, 287–298.
• ORE. (2021a). Podstawa programowa kształcenia ogólnego z komentarzem. Szkoła Podstawowa. Biologia. ORE. https://www.ore.edu.pl/wpcontent/uploads/2017/05/biologia.-pp-z-komentarzem.-szkola-podstawowa.pdf
• ORE. (2021b). Podstawa programowa kształcenia ogólnego z komentarzem. Szkoła Podstawowa. Przyroda. ORE. https://www.ore.edu.pl/wp-content/uploads/2017/05/przyroda.-pp-z-komenatarzem.-szkola-podstawowa.pdf
• Polański, K. (1993). Encyklopedia językoznawstwa ogólnego. Wydawnictwo Ossolineum.
• Scheler, M. (1917/1987). Pisma z antropologii filozoficznej i teorii wiedzy (A. Węgrzecki, S. Czerniak, tłum.). PWN.
• Sire, J.W. (2004). Naming the elephant: Worldview as a concept. InterVarsity Press.
• Ward, B. (1966). Spaceship earth. Columbia University Press.
• Wilber, K. (2006). Integralna teoria wszystkiego (C. Urbański, tłum.). Wydawnictwo Zysk i S-ka.

Identifiers

DOI

10.14746/kse.2022.22.09

Biblioteka Nauki

2194689