Między neoliberalizmem a feudalizmem. Godność młodych naukowców w kontekście transformacji polskiego uniwersytetu

• Authors: Michał Zawadzki

Title variants

EN

Between the neo-liberalism and feudalism. The dignity of young academics in the context of transformation of the Polish university

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł przedstawia wyniki badań wstępnych prowadzonych z perspektywy zarządzania humanistycznego, dotyczących godności w miejscu pracy wśród osób rozpoczynających karierę akademicką na polskiej uczelni. Polscy doktoranci i osoby ze stopniem doktora znajdują się w momencie przejściowym między feudalizmem a neoliberalizmem oraz między „samodzielnością” a „niesamodzielnością” naukową, co sprzyja upolitycznieniu ich tożsamości. Ma to niebagatelne skutki w kontekście procesów ochrony i ograniczania ich godności w miejscu pracy. Opisane zostaną neoliberalne zmiany w polskim szkolnictwie wyższym, poddana analizie kategoria godności z perspektywy zarządzania humanistycznego, a także zaprezentowane wyniki przeprowadzonego pilotażu badań jakościowych.

EN

This paper presents the results of initial research about the dignity of people starting their career in a Polish university. Polish PhD students and junior academics are situated in a transitional stage between the feudalism and neo-liberalism as well as academial “independency” and “dependency,” which might contribute to the politicization of their work identity. What is the impact of those ambivalent work conditions on their dignity? In the article I describe the neo-liberal changes in the Polish higher education, analyze the dignity in the workplace from the humanistic management perspective and present the results of qualitative pilot study.

Keywords

PL

kultura akademicka; godność; uniwersytet; neoliberalizm; zarządzanie performatywne

EN

academic culture; dignity; university; neoliberalism; performance management; academic culture; dignity; university; neoliberalism; performance management

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Nauka i Szkolnictwo Wyższe
• Year: 2017
• Issue: 1(49)
• Pages: 133-154

Dates

published

2017-06-15

Contributors

author

Michał Zawadzki

• Doktor nauk humanistycznych w dyscyplinie nauki o zarządzaniu, absolwent filozofii i socjologii, pracuje na stanowisku adiunkta w Instytucie Kultury UJ w Krakowie. Autor pierwszych na polskim rynku wydawniczym publikacji na temat nurtu krytycznego w zarządzaniu oraz metody autoetnografii w naukach zarządzania, aktualnie przygotowuje rozprawę habilitacyjną na temat zarządzania humanistycznego w uniwersytecie. Redaktor w czasopiśmie European Managemet Journal, recenzent w polskich i zagranicznych czasopismach naukowych. Stypendysta Visby Programme (staż podoktorski w Gothenburg Research Institute), laureat Stypendium Miasta Krakowa, stypendysta European Educational Research Association oraz wydawnictwa SAGE. W wolnych chwilach gra na perkusji w zespole jazzrockowym UDA.

References

• Alvesson, M. (2013). The Triumph of Emptiness: Consumption, Higher Education and Work Organization. Oxford: Oxford University Press.
• Amaral, A., Meek, V.L., Larsen, I.M. (red.) (2003). The Higher Education Managerial Revolution? Dordrecht: Kluwer Academic Publishers.
• Antonowicz, D. (2015). Między siłą globalnych procesów a lokalną tradycją. Polskie szkolnictwo wyższe w dobie przemian. Toruń: Wyd. Nauk. UMK.
• Arnaboldi, M., Lapsley, I., Steccolini, I. (2015). Performance management in the public sector: the ultimate challenge. Financial Accountability and Management. 31(1): 11-22.
• Barry, J., Chandler, J., Heather, C. (2001). Between the Ivory Tower and the Academic Assembly Line. Journal of Management Studies. 38(1): 88-101.
• Batko, R. (2013) Golem, Awatar, Midas, Złoty cielec. Organizacja publiczna w płynnej nowoczesności. Warszawa: Sedno.
• Becher, T. Trowler, P.R. (2001). Academic Tribes and Territories: Intellectual Enquiry and the Culture of Disciplines. Buckingham: SRHE – Open University Press.
• Beech, N. (2011). Liminality and the practices of identity reconstruction. Human Relations. 64(2): 285-302.
• Bogt, H.J. ter, Scapens, R.W. (2012). Performance management in universities: Effects of the transition to more quantitative measurement systems. European Accounting Review. 21(3): 451-497.
• Bolton, S.C. (2007) Dignity in and at Work. W: S.C. Bolton (red.). Dimensions of Dignity at Work (3-16). Oxford: Butterworth-Heinemann.
• Bristow, A., Robinson, S., Ratle, O. (2017). Being an early-career CMS academic in the context of insecurity and ‘excellence’: the dialectics of resistance and compliance. Organization. http://journals.sagepub.com/doi/full/10.1177/0170840616685361 [dostęp 24.04.2017].
• Broadbent, J., Laughlin, R. (2009). Performance management systems: A conceptual model. Management Accounting Research. 20(4): 283-295.
• Brzeziński, J.M. (2015). „Trzej przyjaciele z boiska”. Jak cudownie powiększyć dorobek publikacyjny jednostki naukowej. Forum Akademickie. 7-8: 38-39.
• Butler, N., Spoelstra, S. (2012). Your Excellency. Organization. 19(6): 891-903.
• Craig, R., Amernic, J., Tourish, D. (2014). Perverse audit culture and accountability of the modern public university. Financial Accountability & Management. 30(1): 1-24.
• Crowley, M. (2012). Control and dignity in professional, manual and service-sector employment. Organization Studies. 33(10): 1383-1406.
• Czarnecki, K. (2013). Nowe Zarządzanie Publiczne a reforma szkolnictwa wyższego w Polsce. Praktyka Teoretyczna. 1(7): 85-106. http://www.praktykateoretyczna.pl/PT_nr7_2013_NOU/08.Czarnecki.pdf [dostęp: 21.04.2017].
• Czarniawska, B. (1997). Narrating the Organization. Dramas of Institutional Identity. Chicago – London: The University of Chicago Press.
• Czarniawska, B. (2004) Narratives in Social Science Research. London: Sage.
• Czarniawska, B. (2014). Social Science Research. From Field to Desk. Los Angeles: Sage.
• Davies, W. (2014) The Limits of Neoliberalism. Authority, Sovereignty and the Logic of Competition. London: Sage.
• Decramer, A., Smolders, C., Vanderstraeten, A. (2013). Employee performance management culture and system features in higher education: relationship with employee performance management satisfaction. The International Journal of Human Resource Management. 24(2): 352-371.
• Diefenbach, T. (2009). New Public Management in public sector organizations: the dark sides of managerialistic “Enlightenment”. Public Administration. 87(4): 892-909.
• Dierksmeier, C. (2016). Reframing Economic Ethics. The Philosophical Foundations of Humanistic Management. London: Palgrave.
• Dill, D.D. (1982) The management of academic culture. Notes on the management of meaning and social integration. Higher Education. 11: 303-320.
• Düwell, M., Braarvig, J., Brownsword, R., Mieth, D. (red.) (2014). The Oxford Handbook of Human Dignity. Interdisciplinary Perspectives. Oxford: Oxford University Press.
• Elliot, J. (2005). Using Narrative in Social Research. London: Sage.
• Ergöl, H., Coşar, S. (2017) Universities in the Neoliberal Era. Academic Cultures and Critical Perspectives. London: Palgrave Macmillan.
• Fleming, P., Spicer, A. (2007). Contesting the Corporation. Struggle, Power and Resistance in Organizations. Cambridge: Cambridge University Press.
• Fontana, A., Frey, J.H. (2009) Wywiad. Od neutralności do politycznego zaangażowania. W: N.K. Denzin, Y.S. Lincoln (red.). Metody badań jakościowych (tom 2, 81-128). Warszawa: Wyd. Nauk. PWN.
• Graeber, D. (2011). Debt. The First 5000 Years. Brooklyn – New York: Melvillehouse.
• Gunn, A.M. (2011). The discursive construction of care when there is no care to be found: organizational life (re)framed by those on the socio-economic margins facing job loss. Culture & Organization. 17(1): 65-85.
• Hicks, D. (2016). A culture of indignity and failure of leadership. Humanistic Management Journal. 1(1): 113-126.
• Hodson, R. (2001). Dignity at Work. Cambridge: Cambridge University Press.
• Hryniewicz, J. (2012). Stosunki pracy w polskich organizacjach. Warszawa: Scholar.
• Jago, B.J. (2002). Chronicling an academic depression. Journal of Contemporary Ethnography. 31(6): 729-757.
• Kallio, K.M., Kallio, T.J. (2014). Management-by-results and performance measurement in universities – implications for work motivation. Studies in Higher Education. 39(4): 574-589.
• Kant, I. (1953). Uzasadnienie metafizyki moralności. Przeł. M. Wartenberg. Warszawa: PWN.
• Karlsson, J.Ch. (2012). Organizational Misbehaviour in the Workplace. Narratives of Dignity and Resistance. Hampshire: Palgrave
• Knights, D., Clarke, C.A. (2014). It’s a bittersweet symphony, this life: Fragile academic selves and insecure identities at work. Organization Studies. 35(3): 335-357.
• Kola, A.M. (2016). Doktoranci – grupa wybrana czy przegrana? Prezentacja wniosków studium teoretyczno-empirycznego na temat studiów doktoranckich w Polsce. Nauka i Szkolnictwo Wyższe. 2(48): 175-191.
• Kostera, M. (2003). Antropologia organizacji. Metodologia badań terenowych. Warszawa: Wyd. Nauk. PWN.
• Kostera, M., Pirson, M. (red.) (2017). Dignity and the Organization. London: Palgrave.
• Kościelniak, C. (2015). Uniwersytet, rozwój, kultura. Poznań: Wyd. Nauk. UAM.
• Kowzan, P., Zielińska, M., Kleina-Gwizdała, A., Prusinowska, M. (2016). „Nie zostaje mi czasu na pracę naukową”. Warunki pracy osób ze stopniem doktora, zatrudnionych na polskich uczelniach. Raport NOU. Gdańsk – Bydgoszcz – Warszawa: Nowe Otwarcie Uniwersytetu.
• Kulczycki, E. (2017). Punktoza jako strategia w grze parametrycznej w Polsce. Nauka i Szkolnictwo Wyższe. 1(49): 63-78. doi: 10.14746/nisw.2017.1.4.
• Kwiek, M. (2016). Uniwersytet w dobie przemian. Instytucje i kadra akademicka w warunkach rosnącej konkurencji. Warszawa: Wyd. Nauk. PWN.
• Kwiek, M., Antonowicz, D., Brdulak, J, Hulicka, M., Jędrzejewski, T., Kowalski, R., Kulczycki, E., Szadkowski, K., Szot, A., Wolszczak-Derlacz, J. (2016). Projekt założeń do ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym. Poznań: Wyd. Nauk. WNS UAM.
• Laudel, G., Gläser, J. (2008). From apprentice to colleague: The metamorphosis of early career researchers. Higher Education. 55(3): 387-406.
• Leja, K. (2013). Zarządzanie uczelnią. Koncepcje i współczesne wyzwania. Warszawa: Wolters Kluwer Polska.
• Lucas, K. (2015) Workplace dignity: communicating inherent, earned, and remediated dignity. Journal of Management Studies. 52(5): 621-646.
• Lynch, K., Ivancheva, M. (2015). Academic freedom and the commercialisation of universities: A critical ethical analysis. Ethics in Science and Enviromental Politics. 15: 1-15.
• Macfarlane, B. (2017) The ethics of multiple authorship: Power, performativity and gift economy. Studies in Higher Education. 42(7): 1194-1210.
• Magala, S., Zawadzki, M. (2017). Performing Academics: Return to Meritocracy? W: C. Cannavale, F. Maimone, P. Malizia (red.). Evolution of the Post-Bureaucratic Organization (88-104). Hershey: IGI-Global Publisher.
• Malsch, B., Tessier, S. (2015). Journal ranking effects on junior academics: Identity fragmentation and politicization. Critical Perspectives on Accounting. 26: 84-98.
• McCloskey, D. (2010). Bourgeois Dignity: Why Economics Can’t Explain the Modern World. Chicago: University of Chicago .
• McKelvey, M., Holmén, M. (red.) (2009). Learning to Compete in European Universities. From Social Institution to Knowledge Business. Cheltenham – Northampton: Edward Elgar.
• Morrissey, J. (2015) Regimes of performance: Practices of the normalised self in the neoliberal academia. British Journal of Sociology of Education. 36(4): 614-634.
• Nierenberg, B., Batko, R., Sułkowski, Ł. (red.) (2015). Zarządzanie humanistyczne. Kraków: Wyd. Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Otis, E.M. (2008). The dignity of working women: Service, sex, and the labor politics of localization in China’s City of Eternal Spring. American Behavioral Scientist. 52(3): 356-376.
• Otley, D. (1999). Performance management: a framework for management control systems research. Management Accounting Research. 10(4): 363-382.
• Prasad, A. (2013). Playing the game and trying not to lose myself: a doctoral student’s perspective on the institutional pressures for research output. Organization. 20(6): 936- 948.
• Prawelska-Skrzypek, G. (2007). Przedmiot i metody badań w dziedzinie nauk humanistycznych w dyscyplinie nauk o zarządzaniu. Współczesne Zarządzanie. Kwartalnik środowisk naukowych i liderów biznesu. 1: 17-24.
• Raineri, N. (2015). Business doctoral education as a liminal period of transition: Comparing theory and practice. Critical Perspective on Accounting. 26: 99-107.
• Rosen, C. (2012). Dignity: Its History and Meaning. Cambridge, MA: Harvard University Press.
• Sarrico, C.S. (2010). On performance in higher education: Towards performance governance. Tertiary Education and Management. 16(2): 145-158.
• Sayer, A. (2007) Dignity at work: Broadening the agenda. Organization. 14(4): 565-581.
• Silver, H. (2003) Does a university have a culture? Studies in Higher Education. 28(2): 157-169.
• Smeenk, S., Teelken, C., Eisinga, R., Doorewaard, H. (2009). Managerialism, organizational commitment, and quality of job performances among european university employees. Research in Higher Education. 50(6): 589-607.
• Solska, E. (2008). Zmierzch kultury uniwersytetu? W: K. Leja (red.). Społeczna odpowiedzialność uczelni (73-88). Gdańsk: Katedra Zarządzania Wiedzą i Informacją, Wydział Zarządzania i Ekonomii, Politechnika Gdańska.
• Sorokowski, P., Kulczycki, E., Sorokowska, A., Pisanski, K. (2017). Predatory journals recruit fake editor. Nature. 543: 481-483.
• Strathern, M. (red.) (2000). Audit Cultures. Anthropological Studies in Accountability, Ethics and the Academy. London – New York: Routledge.
• Stuesse, A.C. (2010) What’s “justice and dignity” go to do with it? Migrant vulnerability, corporate complicity, and the state. Human Organization. 69(1): 19-30.
• Styhre, A. (2014) Management and Neoliberalism: Connecting Policies and Practicies. New York – London: Routledge.
• Sułkowski, Ł. (2016). Kultura akademicka: koniec utopii? Warszawa: Wyd. Nauk. PWN.
• Szenajch, P., Małecka, M., Suwada, K. (2013). Nowe Otwarcie Uniwersytetu – wprowadzenie do tekstów rozproszonych. Praktyka Teoretyczna. 1(7): 63-72. http://www.praktykateoretyczna.pl/PT_nr7_2013_NOU/06.Szenajch.pdf [dostęp: 24.04.2017].
• Szadkowski, K. (2015). Uniwersytet jako dobro wspólne. Podstawy krytycznych badań nad szkolnictwem wyższym. Warszawa: Wyd. Nauk. PWN.
• Szadkowski, K. (2016). Socially necessary impact/time: Notes on the acceleration of academic labor, metrics and the transnational association of capitals. Teorie Vědy/Theory of Science. 38(1): 53-85.
• Szkudlarek, T. (2010). Inner University, Knowledge Workers, and Liminality. W: P. Thompson, M. Walker (red.). The Routledge Doctoral Student’s Companion. Getting to Grips with Research in Education and Social Sciences (356-367). London: Routledge.
• Szwabowski, O. (2014). Uniwersytet, fabryka, maszyna. Uniwersytet w perspektywie radykalnej. Warszawa: Książka i Prasa.
• Tierney, W.G. (1988) Organizational culture in higher education: Defining the essentials. The Journal of Higher Education. 59(1): 2-21.
• Tuchman, G. (2009). Wannabe U. Inside the Corporate University. Chicago – London: The University of Chicago Press.
• Turner, V. (1966). The Ritual Process. Structure and Anti-Structure. Ithaca: Cornell University Press.
• Williams, R. (2002). Performance Management. London: International Thomson Business Press.
• Witkowski, L. (2011). Historie autorytetu wobec kultury i edukacji. Kraków: Impuls.
• Wojtyła, K. (1969). Osoba i czyn. Kraków: Polskie Towarzysztwo Teologiczne.
• Ylijoki, O.-H. (2005). Academic nostalgia: a narrative approach to academic work. Human Relations. 58(5): 555-576.
• Ylijoki, O.-H. (2010) Future orientations in episodic labour: Short-term academics as a case in point. Time & Society. 19(3): 365-386.
• Ylijoki, O.-H., Henriksson, L. (2017) Tribal, proletarian and entrepreneurial career stories: Junior academics as a case in point. Studies in Higher Education. 42(7): 1292-1308.
• Zawadzki, M. (2014). Nurt krytyczny w zarządzaniu: kultura, edukacja, teoria. Warszawa: Sedno.
• Zawadzki, M. (2017). Last in the Food Chain. Polish Junior Academics and Doctoral Candidates in the Face of Performance Management. W: M. Izak, M. Kostera, M. Zawadzki (red.). The Future of University Education (63-84). London: Palgrave Macmillan.
• Zielińska, M., Kowzan, P. (2016). Mobilność zagraniczna polskich doktorów – możliwości i bariery. Nauka i Szkolnictwo Wyższe. 1(47): 181-201. doi: 10.14746/nisw.2016.1.7.

Identifiers

DOI

10.14746/nisw.2017.1.7