Sarajewski elementarz Miljenka Jergovicia

• Authors: Sabina Giergiel

Title variants

EN

SARAJEVO’S READING PRIMER BY MILJENKO JERGOVIĆ

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł koncentruje się wokół zagadnień związanych ze sposobem przedstawienia miejsca pochodzenia (tj. Sarajewa) w zbiorze Miljenka Jergovicia zatytułowanym Historijska čitanka. Opowieść o mieście staje się świadectwem istnienia świata, który uległ zagładzie i wyrazem sprzeciwu wobec manipulowania pamięcią. Miejsce, z którego pisarz pochodzi jest w jego ujęciu przestrzenią nieobojętną semantycznie i aksjologicznie, przepełnioną znaczeniami, które są czytelne jedynie dla niegdysiejszych mieszkańców. Elementy rzeczywistości stanowią ponadto dla nich płaszczyzną porozumienia, istniejącego pomiędzy przedstawicielami pokolenia urodzonego w latach sześćdziesiątych, których łączy identyczne doświadczenie wojny i podziału kraju oraz poczucie utraconych możliwości.

EN

The article focuses on issues connected to methods of depicting place of origin (i.e. Sarajevo) in a collection entitled Historijska čitanka. The story about the town becomes a testimony of an annihilated world and a protest against manipulating memory. In the writer’s picture, his place of origin is not semantically and axiologically indifferent, it is filled with meanings understood exclusively by its former dwellers. Elements of reality are a common basis for agreement between members of the generation of people who were born in the sixties sharing identical experience of war and division of the country as well as a feeling of lost opportunities. 

Keywords

PL

przestrzeń; historia; przedmiot; nostalgia; przeszłość

EN

space; history; object; nostalgia; past; space; history; object; nostalgia; past

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Porównania
• Year: 2012
• Volume: 10
• Pages: 221-238

Dates

published

2012-12-02

Contributors

author

Sabina Giergiel

References

• Jergović Miljenko, Historijska čitanka 1. Zagreb 2008.
• ---
• http://www.jergovic.com/> (19.06.2011 r.)
• ---
• Słownik terminów literackich. Red. J. Sławiński. Wrocław–Warszawa–Kraków 2000, s. 47, 151–152 i 455.
• ---
• Jergović Miljenko, Tamo gdje žive drugi ljudi, w: R. Swartz (red.), Nepoznati susjed. Antologija s jugoistoka Europe. Zagreb 2007, s. 137–158
• ---
• Ivanković Željko, Kulturni identitet – mitsko stanje stvari, w: Tegoż, Tetoviranje identiteta. Pohlepa za prošlošću. Studije i eseji. Sarajevo 2007, s. 178–179.
• ---
• Neumann Birgit, Literatura, pamięć, tożsamość. Tłum. A. Pełka, w: M. Saryusz-Wolska (red.), Pamięć zbiorowa i kulturowa. Współczesna perspektywa niemiecka. Kraków, Universitas 2010, s. 249–253
• ---
• Ricoeur Paul, Filozofia osoby. Tłum. M. Frankiewicz. Kraków 1992.
• ---
• Ricoeur Paul, O sobie samym jako innym. Tłum. B. Chełstowski. Oprac. M. Kowalska. Warszawa, PWN 2003.
• ---
• Foucault Michel, Szaleństwo i społeczeństwo, w: Tegoż Filozofia. Historia. Polityka. Wybór pism. Tłum. i wstęp D. Leszczyński i L. Rasiński. Warszawa–Wrocław, PWN 2000, s. 84–85.
• ---
• Karwowska Bożena, Tożsamość postmigracyjna – przypadek (między innymi) Czesława Miłosza. „Przegląd Humanistyczny” 2005, nr 4, s. 8.
• ---
• Rybicka Elżbieta, Od poetyki przestrzeni do poetyki miejsca. „Teksty Drugie” 2008, nr 4, s. 27.
• ---
• Wiegandt Ewa, Austria Feliks czyli o micie Galicji w polskiej prozie współczesnej. Poznań, Bene Nati 1997, s. 50.
• ---
• Dąbrowska-Partyka Maria, Pogranicze – konflikt i synteza kultur, w: Tejże, Literatura pogranicza. Pogranicza literatury. Kraków, WUJ 2004, s. 35.
• ---
• Czapliński Przemysław, Mapa, córka nostalgii, w: Tegoż, Wzniosłe tęsknoty. Nostalgie w prozie lat dziewięć dziesiątych. Kraków, Wydawnictwo Literackie 2001, s. 105–128.
• ---
• Nycz Ryszard, Literatura jako trop rzeczywistości. Poetyka epifanii w nowoczesnej literaturze polskiej. Kraków, Universitas 2001.
• ---
• Nycz Ryszard, Wprowadzenie. Kulturowa natura, słaby profesjonalizm. Kilka uwag o przedmiocie poznania literackiego i statusie dyskursu literaturoznawczego, w: Tenże i M. P. Markowski (red.), Kulturowa teoria literatury. Główne pojęcia i problemy. Kraków, Universitas2002, s. 20.
• ---
• Benjamin Walter, O pojęciu historii. Tłum. K. Krzemieniowa, w: Tegoż, Anioł historii: eseje, szkice, fragmenty. Fragmenty, wybór i oprac. H. Orłowski. Tłum. K. Krzemieniowa i inni. Pozna ń, Wydawnictwo Poznańskie 1996
• ---
• <http://strebski.dyktatura.info/wp-content/texts/philosophy/Benjamin01.pdf> (12.11.2010 r.)
• ---
• Adrić I., Arsenijević V., Đ. Matić (red.), Leksikon Yu mitologie. Beograd–Zagreb 2004.
• ---
• Ugrešić Dubravka, Ministerstwo Bólu. Tłum. D.J. Ćirlić. Izabelin 2006.
• ---
• Nora Pierre, Między pamięcią i historią: Les lieux de Memoire. Tłum. P. Mościcki, w: A. Leśniak, M. Ziółkowska (red.), Tytuł roboczy: archiwum. Łódź 2009, s. 7.
• ---
• Kaniewska Bogumiła, Postać literacka w estetycznym uniwersum, w: S. Wysłouch i B. Kaniewska (red.), Człowiek i rzecz. O problemach reifikacji w literaturze, filozofii i sztuce. Poznań 1999, s. 84
• ---
• Kornhauser Julian, Literatura bośniacko-hercegowińska. „Literatura na Świecie” 2003, nr 5–6, s. 275–283.
• ---
• Lubas-Bartoszyńska Regina, Od dokumentu do fikcji. Rzecz o powieści autobiograficznej, w: Tejże, Między autobiografią a literaturą. Warszawa, PWN 1993, s. 191–192.
• ---
• Grochowski Grzegorz, (Nie)widzialne miasta. „Teksty Drugie” 2008, nr 4, s. 8–9.
• ---
• Jergović Miljenko, Drugi poljubac Gite Danon. Izabrane priče. Zagreb 2007.
• ---
• Lisak-Gębala Dobrawa, Literackie świadectwa kresowej melancholii, w: A. Małczyńska, B. Małczyński (red.), W kręgu melancholii. Opole–Wrocław, Inicjatywa Wydawnicza "Chiazm" 2010, s. 101.
• ---
• Eliade Mircea, Świat archaiczny wobec historii, w: Tegoż, Sacrum. Mit. Historia. Wybór esejów. Tłum. A. Tatarkiewicz. Wyboru dokonał M. Czerwiński. Wstępem opatrzy ł B. Moliński. Warszawa 1970, s. 249–290.
• ---
• Avdagić Anisa, Bosanskohercegovačka pripovijetka u tranziciji: pozitivne subverzije, „Sarajevske sveske” 2010, nr 27–28, s. 261–262.
• ---
• Dellapière Maria, Historia w polskiej literaturze współczesnej. Gry i dekonstrukcje, w: Tejże, Pod znakiem antynomii. Studia i szkice o polskiej literaturze XX wieku. Kraków, Universitas 2006, s. 118.
• ---
• Agiejewa W., Między autentyzmem a imitacją. Tłum. B. Nazaruk, w: H. Janaszek-Ivaničkova (red.), Literatury słowiańskie po roku 1989. Nowe zjawiska, tendencje, perspektywy, T. 1, Transformacje. Warszawa, Dom Wydawniczy Elipsa 2005, s. 157.
• ---
• Kuziak Michał, Ślad Mickiewicza, w: M. Cieśla-Korytkowska, I. Puchalska, M. Siwiec (red.), Oblicza Narcyza: obecność autora w dziele. Kraków, WUJ 2008, s. 99.

Identifiers

DOI

10.14746/p.2012.10.11284