Literackie topografie pogranicza. Przypadek Slawonii

• Authors: Magdalena Dyras

Title variants

EN

LITERARY TOPOGRAPHY OF THE BORDERLAND. THE CASE OF SLAVONIA

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W ostatnich latach w Chorwacji ożywa duch regionalizmu, który można by nazwać „nowym regionalizmem” w odróżnieniu od tendencji, jakie przez wieki kształtowały oblicze kultury chorwackiej. Można również określić nową sytuację mianem „decentralizacji mapy”, wyrażającą się w zainteresowaniu obszarami granicznymi, peryferiami. Slawonia, przestrzeń przecięcia się i spotkania różnych kultur, również przeżywa znaczące przemiany. W prozie chorwackiej pojawiają się próby odtworzenia środkowoeuropejskiego ducha regionu poprzez odkrywanie śladów przeszłości, za sprawą swego rodzaju literackiej archeologii zmierzającej do odnalezienia, mówiąc słowami Aleidy Assmann „śladów, reliktów, bruzd i ran” określających dane miejsca. Interesującym przypadkiem takiego poszukiwania jest proza autorów pochodzenia niemieckiego, szczególnie Ludwiga Bauera, autora powieści wskrzeszających ducha pogranicza.

EN

The regionalist spirit has been revived during recent years in Croatia. The spirit can be called “new regionalism” as opposed to the tendencies which shaped the Croatian culture for centuries. The new situation can also be referred to as “map decentralization” which is visible in the interest in fringe areas and peripheries. Slavonia, the area of intersection and meeting of different cultures, is also undergoing significant changes. In the Croatian prose there are attempts at recreating the Central European spirit of the region by means of finding traces of the past due to a kind of literary archeology which aims at finding what Aleida Assmann would call “traces, relicts, furrows and wounds” which characterize the particular places. An interesting case of such searching is the prose of authors of German origin, particularly Ludwig Bauer who is the author of a novel which revives the spirit of the borderland.

Keywords

PL

regionalizm; Slawonia; pogranicza; nostalgia; pamięć; interakcja kulturowa

EN

regionalism; Slavonia; borderlands; nostalgia; memory; cultural interaction; regionalism; Slavonia; borderlands; nostalgia; memory; cultural interaction

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Porównania
• Year: 2012
• Volume: 11
• Pages: 157-165

Dates

published

2017-12-02

Contributors

author

Magdalena Dyras

References

• Rapacka Joanna, Godzina Herdera. O Serbach, Chorwatach i idei jugosłowiańskiej. Warszawa, Energeia 1995, s.74–75.
• ---
• Falski Maciej, Porządkowanie przestrzeni narodowej – przypadek chorwacki. Warszawa, Wydawnictwo UW 2008, s. 156.
• ---
• Szkudlarek Tomasz, Miejsce, przemieszczenie, tożsamość. „Magazyn Sztuki” 1998, nr 19.
• ---
• Rybicka Elżbieta, Geopoetyka (o mieście, przestrzeni i miejscu we współczesnych praktykach kulturowych), w: Kulturowa teoria literatury. Główne pojęcia i problemy. Red. M. P. Markowski, R. Nycz. Kraków, Universitas 2010, s. 482.
• ---
• Sablić-Tomić Helena, G. Rem, Slavonski tekst hrvatske književnosti. Zagreb 2003, s. 11.
• ---
• Detoni Dujmić Dunja, Ljepša polovica književnosti. Zagreb 1998, s. 211–219.
• ---
• Burszta Wojciech, Duch Mitteleuropy dzisiaj, w: Procesy autoidentyfikacji na obszarze kultur środkowoeuropejskich po roku 1918. Red. J. Goszczyńska. Warszawa, Wydawnictwo UW 2008, s. 77.
• ---
• Rittig-Beljak Nives, Svapski kulinarij – dodir tradicija u Hrvatskoj. Zagreb 2002, s. 18.
• ---
• Geiger Vladimir, Jurković Ivan, Što se dogodilo s Folksdojčerima? Zagreb 1993.
• ---
• Bauer Ludwig, Hrvatski Nijemci: zaboravljena manjina ili avangarda europejstva? w: Povijesne zaobilaznice, Nijemci i Austrijanci u Hrvatskoj. Red. N. Rittig-Beljak, L. Marks. Zagreb 2009.
• ---
• Beus Richembergh Goran, Povijesni roman kao faktor suvremene povijesti, w: L. Bauer, Kratka kronika porodice Weber. Zagreb 2001, s. 265–267.
• ---
• Matanović Julijana, Krsto i Lucijan: rasprave i eseji o povijesnome romanu. Zagreb 2003, s. 249.
• ---
• Bauer Ludwig, Kratka kronika porodice Weber. Zagreb 2007, s. 9.
• ---
• Smolarkiewicz Elżbieta, „Przerwana” tożsamość. Odtwarzanie i tworzenie tożsamości w społeczeństwach postmigracyjnych. Poznań, Wydawnictwo Naukowe UAM 2010, s. 90.
• ---
• Bauer Ludwig, Zavičaj, zaborav. Zagreb 2010, s. 227.
• ---
• Dąbrowski Mieczysław, Kresy w perspektywie krytyki postkolonialnej. „Porównania” 2008, nr 5, s. 19.
• ---
• Kapralski Sławomir, Pamięć, przestrzeń, tożsamość. Próba refleksji teoretycznej, w: Pamięć, przestrzeń, tożsamość. Red. S. Kapralski. Warszawa, Wydawnictwo Naukowe Scholar 2010, s. 40.

Identifiers

DOI

10.14746/p.2012.11.11220