Konflikt o zabytki i miejsca pamięci, czyli o nowo-starym postrzeganiu przeszłości w Europie Środkowej i Wschodniej po 1989 roku.

• Authors: Jakub Lewicki

Title variants

EN

THE CONTFLICT ABOUT MONUMENTS AND REMEMBRANCE SITES OR THE NEW-OLD PERCEPTION OF THE PAST IN CENTRAL AND EASTERN EUROPE AFTER 1989

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Wielokulturowe tereny i zabytki mogą łączyć, ale i dzielić oraz wywoływać konflikty. Takie nowo-stare widzenie przeszłości i zabytków było dość często spotykane w Europie Środkowej i Wschodniej po 1989 roku. Przeciwną postawą jest praca przy ich ochronie i konserwacji, co może być największym elementem łączącym różne społeczności, budować mosty i tworzyć nowe więzi. Dzisiaj nie tylko zabytki łączą, ale praca i wspólne działania na rzecz ich zachowania i konserwacji, co jest zupełnym przeciwieństwem postkolonialnego widzenia świata. W pracy omówiono wielokulturowość zabytków, zwracając uwagę namobilność artystów, mobilność dzieł sztuki i mobilność granic. Przeanalizowano też problem własności dziedzictwa jedno, dwu i wielokulturowego.

EN

Multicultural places and monuments can unite or divide and bring about conflict. Such new-old perception of the past and the monuments is frequent in Central and Eastern Europe after 1989. In contrast, work on the protection and preservation can be an idea that unites different communities, creates bridges and new bonds. At present, it is not only the monuments which unite but the work to maintain and preserve them which constitutes a common goal. This tendency is contrary to the postcolonial perception of the world. The work describes the multiculturality of monuments paying attention to the mobility of artists, works of arts and borders. Also, an analysis of the issue of uni-, bi- and multicultural heritage ownership is offered.

Keywords

PL

pomniki; miejsca pamięci; granice; Europa Środkowa; Europa Wschodnia

EN

monuments; remembrance sites; borders; Central Europe; Eastern Europe; monuments; remembrance sites; borders; Central Europe; Eastern Europe

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Porównania
• Year: 2013
• Volume: 13
• Pages: 203-223

Dates

published

2013-12-02

Contributors

author

Jakub Lewicki

• Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego

References

• Św. Augustyn, Wyznania. Przeł. Z. Kubiak. Warszawa 1992, s. 355.
• ---
• Tomaszewski Andrzej, Wspólne dziedzictwo kultury Polaków i Niemców w Europie, Międzynarodowe Centrum Kultury. Kraków czerwiec 1995–maj 1996, Rocznik nr 5. Kraków 1996, s. 51–56.
• ---
• Tomaszewski Andrzej, The common cultural heritage of the Poles and Germans in Europe, International Cultural Centre Cracow, June 1995–May 1996, Yearly No. 5. Kraków 1996, s. 52–57.
• ---
• Wit Stwosz. Studia o sztuce i recepcji. Red. A. S. Labuda. Warszawa– Poznań 1986.
• ---
• Wokół Wita Stwosza. Materiały z międzynarodowej konferencji naukowej w Muzeum Narodowym w Krakowie 19–22 maja 2005, „Studia i materiały Naukowe Muzeum Narodowego w Krakowie”, T. 2. Muzeum Narodowe w Krakowie 2006.
• ---
• Tomaszewski Andrzej, Europa Środkowa jako obszar kulturowy, Międzynarodowe Centrum Kultury, Kraków styczeń–grudzień 2000, Rocznik nr 9. Kraków 2001, s. 6–12.
• ---
• Tomaszewski Andrzej, Central Europe as a Cultural Area, June 1993–May 1994, Yearly No. 3. Kraków 1994, s. 6–12.
• ---
• Hornung Zbigniew, Majster Pinsel snycerz. Karta z dziejów polskiej rzeźby rokokowej. Wrocław, Ossolineum 1976.
• ---
• Ostrowski Jan K., Dziedzictwo zabytkowe dawnej Rzeczypospolitej na Kresach Wschodnich, Międzynarodowe Centrum Kultury, Kraków czerwiec 1995‒maj 1996, Rocznik nr 5. Kraków 1996, s. 41–50.
• ---
• Ostrowski Jan K., The Heritage of the old Polish Republic’s historical relicts in its eastern border regions, International Cultural Centre Cracow, June 1995–May 1996 Yearly No. 5. Kraków 1996, s. 41–51.
• ---
• Krasny Piotr, Ostrowski Jan K., Wiadomości biograficzne na temat Jana Jerzego Pinsla, „Biuletyn Historii Sztuki”, R. LVII, 1995, nr 3–4, s. 339–342.
• ---
• Nahlik Stanisław, Grabież dzieł sztuki. Rodowód zbrodni międzynarodowej. Wrocław–Kraków, Ossolineum 1958.
• ---
• Nieć Halina, Ojczyzna dzieła sztuki. Międzynarodowa ochrona integralności narodowej spuścizny kulturalnej. Warszawa– Kraków, Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1980.
• ---
• Kowalski Wojciech, Likwidacja skutków II wojny światowej w dziedzinie kultury. Warszawa, Instytut Kultury 1994.
• ---
• Mapy zmian granic. W: Międzynarodowe Centrum Kultury, Kraków czerwiec 1993‒maj 1994, Rocznik nr 3. Kraków 1994, s. 51–56.
• ---
• Tomaszewski Andrzej, Polityczne granice europejskich dóbr kultury. W: Ochrona dziedzictwa kulturowego zachodnich i północnych ziem Polski. Red. J. Kowalczyk, Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków, Polski Komitet ICOMOS, Warszawa 1995, s. 7–14.
• ---
• Moravánszky Ákos, Czarodziejskie Góry: kształtując geografię nowoczesności, Międzynarodowe Centrum Kultury, Kraków czerwiec 1997–grudzień 1998, Rocznik nr 7. Kraków 1998, s. 37–44.
• ---
• Moravánszky Ákos, Magic Mountains – constructing the Geography of Modernisty, International Cultural Centre Cracow, June 1997–December 1998, Yearly No. 7. Kraków 1999, s. 38–44.
• ---
• Koryčánek Rostislav, Česká architektura v nĕmeckém Brnĕ. Mĕsto jako ideální krajina nacionalismu. Brno, Litera 2007.
• ---
• Hrycak Jarosław, Być z Galicji – co to znaczy. Sprawa tożsamości pogranicza, Międzynarodowe Centrum Kultury, Kraków styczeń–grudzień 2002, Rocznik nr 11. Kraków 2003, s. 11–18.
• ---
• Hrycak Jarosław, The Importance of Being a Galician, the Issue of Identities in Borderlands, International Cultural Centre Cracow, January– December 2002, Yearly No. 11. Kraków 2003, s. 7–10.
• ---
• Kowalski Wojciech, Międzynarodowo-prawne implikacje ochrony dziedzictwa kulturowego na zachodnich i północnych ziemiach Polski. W: Ochrona dziedzictwa kulturowego zachodnich i północnych ziem Polski. Red. J. Kowalczyk, Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków, Polski Komitet ICOMOS. Warszawa 1995, s. 15–23.
• ---
• Tomaszewski Andrzej, Europa: wartość i świadomość dziedzictwa, Mię- dzynarodowe Centrum Kultury, Kraków czerwiec 1997–grudzień 1998, Rocznik nr 7. Kraków 1998, s. 21–31.
• ---
• Tomaszewski Andrzej, Europe: the Value of and Awareness of the Heritage, International Cultural Centre Cracow, June 1997–December 1998, Yearly No. 7. Kraków 1999, s. 21–24.
• ---
• Tomaszewski Andrzej, Tożsamość i różnorodność kulturowa jednoczącej się Europy. Ekumenizm kulturowy, Międzynarodowe Centrum Kultury. Kraków styczeń–grudzień 2002, Rocznik nr 11. Kraków 2003, s. 7–10.
• ---
• Tomaszewski Andrzej, Cultural Identity and Diversity in an Integrating Europe. Cultural Ecumenism?, International Cultural Centre Cracow, January–December 2002, Yearly No. 11. Kraków 2003, s. 7–10.

Identifiers

DOI

10.14746/p.2013.13.10991