Zwierzę jako podmiot. O metastrategiach kolonizowania przyrody.

• Authors: Hanna Mamzer

Title variants

EN

ANIMAL AS A SUBJECT. ON META-STRATEGIES OF COLONIZING THE NATURE

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Społeczeństwa postindustrialne realizują formy kolonizacji, które sięgają społeczności tradycyjnych. Rewolucja przemysłowa wyposażyła cywilizację Zachodu w narzędzia, pozwalające kolonizować w wymiarze kulturowym, i wymiarze podporządkowywania przyrody. Proceder ten jest dzisiaj mocno zaawansowany – na szczęście jednak budzić zaczyna opór, ze strony aktywistów proekologicznych, których działania zmierzają do uznania zwierzęcia jako pełnoprawnego podmiotu. Strategie oporu wobec kolonizowania przyrody są realizowane w postaci różnego rodzaju ruchów. Wszystkie one zmierzają do uprawomocnienia postrzegania przyrody, w tym zwierząt jako pełnoprawnych podmiotów korzystających z zasobów Ziemi, co do których człowiek uzurpuje sobie prawo nieograniczonej eksploatacji. Czy można mówić o meta-strategiach, które były i są wykorzystywane do kolonizowania?

EN

Postindustrial societies undertake forms of colonization, which derive from specificity of agriculturally-based societies. Industrial revolution had equipped human kind in tools that are being applied in order to conquest the natural world. In contemporary humanistic discourse one can observe stronger and stronger stream of discussing issues related to human domination andexploitation of the nature. All of protets against those procedures aim at empowering naturalsurroundings of human kind in order to limit colonization process. While looking at colonizationin socio-cultural aspects and environmental aspects, one may notice many similarities. Is itpossible to name meta-strategies used in colonization processes?

Keywords

PL

kolonizowanie przyrody; strategie kolonizowania; upodmiotowienie przyrody; zwierzę

EN

colonization; empowering nature; ecology; animal; colonization; empowering nature; ecology; animal

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Porównania
• Year: 2014
• Volume: 15
• Pages: 75-90

Dates

published

2014-12-02

Contributors

author

Hanna Mamzer

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza

References

• Braidotti Rosi, Po człowieku. Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN 2014.
• ---
• Ricoeur Paul, Drogi rozpoznania. Przeł. J. Margański. Kraków, Znak 2004.
• ---
• Taylor Charles, Etyka autentyczności. Przeł. A. Pawelec. Kraków, Znak 1996, s. 12.
• ---
• Singer Peter, W obronie zwierząt. Przeł. M. Betley. Warszawa, Czarna Owca 2011.
• ---
• Said Edward, Orientalizm. Przeł. M. Wyrwas-Wiśniewska. Poznań, Wydawnictwo Zysk i S-ka 2005.
• ---
• Fanon Frantz, Wyklęty lud ziemi. Przeł. H. Tygielska. Warszawa, PIW 1985.
• ---
• Mamzer Hanna, Inny uprzedmiotowiony? Jak mówić o wielokulturowości. W: Czy kres wielokulturowości? Red. H. Mamzer. Poznań, Wydawnictwo Naukowe Humaniora 2008, s. 61–79.
• ---
• Lévinas Emmanuel, Istniejący i istnienie. Przeł. J. Margański. Kraków, Homini 2006.
• ---
• Ryder R., http://www.theguardian.com/uk/2005/aug/06/animalwelfare (data dostępu: 27.12.2014)
• ---
• Spivak Gayatri Chakravorty, The Post-Colonial Critic: Interviews, Strategies, Dialogues. London 1990.
• ---
• Adorno Theodor, Der autoritäre Charakter. Amsterdam 1968.
• ---
• Posłuszna Elżbieta, Ekstremizm ekologiczny. Warszawa, Wydawnictwo Naukowe Scholar 2012, s. 9.
• ---
• Maslow Abraham, Motywacja i osobowość. Przeł. P. Sawicka. Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN 1990.
• ---
• Darwin Karol, O wyrazie uczuć u człowieka i zwierząt. Przeł. Z. Majlert, K. Zaćwilichowska. Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN 1988.
• ---
• De Waal Frans, Małpy i filozofowie. Skąd pochodzi moralność? Przeł. B. Brożek, M. Furman. Kraków, Copernicus Center Press 2013.
• ---
• De Waal Frans, Bonobo i ateista. W poszukiwaniu humanizmu wśród naczelnych. Przeł. K. Kornas. Kraków, Copernicus Center Press 2014.
• ---
• https://www.youtube.com/watch? v=IH9 HpdOaTWE (data dostępu: 27.12.2014).
• ---
• Baratay Eric, Zwierzęcy punkt widzenia. Inna wersja historii. Przeł. P. Tarasewicz. Gdańsk, Wydawnictwo w Podwórku 2014.
• ---
• Hodder Ian, Hutson Scott, Reading the Past. Current approaches to interpretation in archaeology. Cambridge 2003.
• ---
• Latour Bruno, Polityka natury. Przeł. A. Czarnacka. Warszawa, Krytyka Polityczna 2009.
• ---
• Wolniewicz Bogusław, Wstęp do Tractatus Logico-Philosophicus. W: L. Wittgenstein, Tractatus LogicoPhilosophicus. Przeł. B. Wolniewicz. Warszawa 1970.
• ---
• Austin John Langshaw, Mówienie i poznawanie. Przeł. B. Chwedeńczuk. Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN 1993.
• ---
• http://dziennik.lowiecki.pl/forum.php?f=11&t=323803&numer=1634 (data dostępu: 17.02.2015).
• ---
• Bernstein Basil, Class, Codes and Control v.1: Theoretical Studies Towards Sociology of Language, London 1971.
• ---
• Kruczyński Zenon, Piękne, wolne, ginące. W: Śmierć zwierzęcia. Red. M. Kotyczka. Katowice, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego 2014, s. 21–29.

Identifiers

DOI

10.14746/p.2014.15.10881