Hodrová, Urban, Macura – ponowoczesne spojrzenia na czeskie mity narodowe

• Authors: Anna Gawarecka

Title variants

EN

HODROVÁ, URBAN, MACURA – A POSTMODERN LOOK AT THE CZECH NATIONAL MYTH

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Po aksamitnej rewolucji 1989 roku literatura czeska, uwolniwszy się z więzów ideo-logicznego zaangażowania (zarówno w reżimowej, oficjalnej wersji, jak i w postaci dysydenc-kiego imperatywu demaskowania/oskarżania komunistycznych deformacji i represji) znalazła się w sytuacji, gdy dotychczasowe – obowiązujące od czasów dziewiętnastowiecznego ruchu emancypacyjnego określanego mianem Odrodzenia Narodowego – wyobrażenia na temat zadań i eksponowanej roli pisarza straciły ważność. Sytuacja ta zmusiła twórców do zrewidowania poglądów dotyczących własnej pozycji w społeczeństwie i do ponownego przyjrzenia się dotąd powszechnie respektowanym mitom i stereotypom definiującym czeską wspólnotową tożsa-mość. W naturalny sposób ich uwaga zwróciła się w stronę epoki kształtowania podwalin naro-dotwórczego projektu, a zatem w stronę czasów konstruowania odrodzeniowego imaginarium, do dziś w istotnej, choć już nie dominującej mierze dostarczającego narzędzi postrzegania i interpretacji historii i – co za tym idzie – oddziałującego na modele literackiego reprezentowa-nia współczesności. W twórczości Vladimíra Macury, Danieli Hodrovej czy Miloša Urbana ima-ginarium to zostaje jednak częściowo zakwestionowane i poddane skomplikowanym procesom demitologizacji i uwieloznacznienia.

EN

After the Velvet Revolution of 1989 the Czech literature, released from the duty of ideological commitment (both in its official version and dissident imperative of unmasking/accusing com-munistic deformation and repressions), faced the situation when hitherto – obvious from the times of National Revival – ideas of tasks and the important role of the writer lost their validity. This situation obliged the artists to reconsider their opinions about the position of writers in society and to reconstruct the system of the traditional myths and stereotypes which until then had defined the Czech collective identity. Their interest was naturally fixed on the beginning of the national project, which means the return to the times of forming the Revival imaginary struc-ture which is still up-to-date, although not dominating, in the area of the interpretation of the history and still influences the literary representation of the present day. In the novels of Vladi-mír Macura, Daniela Hodrová or Miloš Urban this imaginary structure is partly called in ques-tion and brought under the process of demythologization and multiplication of senses.

Keywords

PL

Odrodzenie Narodowe; czeskie imaginarium; demitologizacja

EN

National Revival; czech imaginary system; demythologization; National Revival; czech imaginary system; demythologization

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Porównania
• Year: 2015
• Volume: 17
• Pages: 43-54

Dates

published

2015-12-02

Contributors

author

Anna Gawarecka

Identifiers

DOI

10.14746/p.2015.17.10757