RUSSIAN, JEWISH OR HUMAN? JEWISH MYSTICAL THOUGHT IN THE POETRY OF BULAT SHALVOVICH OKUDZHAVA

• Authors: Katarzyna Anna Kornacka-Sareło

Title variants

PL

ROSYJSKIE, ŻYDOWSKIE CZY LUDZKIE? ŻYDOWSKA MYŚL MISTYCZNA W POEZJI BUŁATA SZAŁWOWICZA OKUDŻAWY

• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

While looking at the literary output of Bulat Shalvovich Okudzhava from the perspective of imagology, one can see that the image of “the Other” in the poems of the Russian bard was created, paradoxically, just by this “Other”, and it was not constructed by the images (imagines) intrinsically present in the consciousness of the ethnocentric “Self” or “The Same”. In other words, in the case of Okudzhava’s poetry, the image of “the Other” stands on the basis of some ideas of Jewish mystics and the ones of Jewish philosophers of dialogue (Martin Buber, Franz Rosenzweig and Emmanuel Lévinas). Therefore, the aim of this article was to present the motifs stemming from Jewish mysticism in the poems-songs by Okudzhava which, as it seems, influenced theological, anthropological and ethical views of the bard. The distinctive feature of Okudzhava’s philosophical approach is perceiving every person, regardless of their ethnic or cultural origin, as a being responsible for themselves in the process of constituting themselves in their humanity. The same person is also responsible for other people, for the world of nature, and even for an impersonal and non-anthropomorphic godhead who does not intervene in human affairs. Therefore, Okudzhava – similarly to Jewish mystics – regards the human being as a co-creator of reality, obliged to perform ethically positive acts and respect an old Kabbalistic postulate tikkun ha-olam - “to mend the world”.

PL

Spoglądając na literacki dorobek Bułata Szałwowicza Okudżawy z perspektywy imagologii, można dostrzec, że wizerunek Innego w poezji rosyjskiego barda został ukształtowany – paradoksalnie – właśnie przez Innego, nie zaś przez obrazy (imagines) utrwalone w kulturowej świadomości etnicznie Tożsamego. Innymi słowy – w przypadku Okudżawy – stworzony przez poetę portret Innego powstał dzięki pewnym ideom żydowskich mistyków oraz doktrynie żydowskich filozofów dialogu (Martina Bubera, Franza Rosenzweiga, Emmanuela Lévinasa). Tak więc celem autorki artykułu było ukazanie w pieśniach Okudżawy motywów pochodzących z żydowskiej myśli mistycznej, która, jak się wydaje, wywarła znaczący wpływ na teologiczne, antropologiczne i etyczne poglądy rosyjskiego barda. Charakterystyczne dla nich jest postrzeganie każdego człowieka – niezależnie od jego etnicznego pochodzenia – jako bytu odpowiedzialnego za siebie samego w procesie konstytuowania się w swoim człowieczeństwie oraz definiowania własnej podmiotowości. Ten sam człowiek, na co wskazuje interpretacja utworów rosyjskiego poety, powinien być również odpowiedzialny za innych ludzi, świat natury, a nawet za nieosobowe i nieantropomorficzne bóstwo: obojętne wobec ziemskiego dominium. Okudżawa – podobnie jak żydowscy mistycy i żydowscy filozofowie dialogu – postrzega zatem człowieka jako współtwórcę rzeczywistości, zobligowanego do realizacji aktów pozytywnych w porządku etycznym, podejmowanych w celu „naprawy świata”, określanej przez kabalistów jako tikkun ha-olam.

Keywords

EN

Bulat Shalvovich Okudzhava; poetry; imagology; Jewish mysticism; Jewish philosophy of dialogue; Bulat Shalvovich Okudzhava; poetry; imagology; Jewish mysticism; Jewish philosophy of dialogue

PL

Bułat Okudżawa; poezja; imagologia; mistycyzm żydowski; żydowska filozofia dialogu

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Porównania
• Year: 2017
• Volume: 21
• Issue: 2

Dates

published

2018-08-28

Contributors

author

Katarzyna Anna Kornacka-Sareło

• Adam Mickiewicz University in Poznań

References

• Berkovits, Eliezer. “Faith after the Holocaust”. Essential Essays on Judaism. Ed. D. Hazony. Jerusalem: Shalem Press, 2002. P. 315-332.
• Berkovits, Eliezer. God, Man and History. Ed. D. Hazony. Jerusalem: Shalem Press, 2004.
• Baigell, Matthew. “Jewish-American Artists and the Holocaust: The Responses of Two Generations”. In God’s Name: Genocide and Religion in the Twentieth Century. Ed. O. Bartov, P. Mack. New York-Oxford: Berghahn Books, 2001. P. 342-349.
• Buber, Martin. “Distance and Relation”. Martin Buber on Psychology and Psychotherapy: Essays, Letters, and
• Dialogue. Transl. Ronald Gregor Smith, Syracuse, NY, US: Syracuse University Press, 1999. P. 3-16.
• Chosiński, Sebastian. „Zmarł Izaak Szwarc – legendarny radziecki kompozytor”. Web. 10.05.2016. http://esensja.stopklatka.pl/film/publicystyka/tekst.html?id=8811
• Dmitriev, Andriei. “Proizrastanie mysli” [The Vegetative Period of Thought]. Samoilov, David. Izbrannoe [Collected Works]. Moskva: Knizhnyi Klub Knigovek, 2014. P. 5–12.
• Elior, Rachel. “Tzimtzum: A Kabbalistic Approach to Creation”. Shma: A Journal of Jewish Ideas. Web. 10.05.2016. http://shma.com/2010/01/tzimtzum-a-kabbalistic-approach-to-creation/
• Fackenheim, Emil. To Mend the World: Foundation of Post-Holocaust Jewish Thought. Bloomington: Indiana University Press, 1994.
• Fine, Lawrence. Physician of the Soul, Healer of the Cosmos: Isaac Luria and His Kabbalistic Fellowship. Stanford: Standford University Press, 2003.
• Heschel, Abraham J. God in Search of Man: A Philosophy of Judaism. New York: Farrar, Strauss and Giroux, 1975.
• Ivanova Vera, Manykin Mikhail. “Vladimir Vysotsky (1938-1980)”. Web. 10.06.2016. http://www.russiaic.com/people/general/v/122/
• Jonas, Hans. “A Concept of God after Auschwitz: A Jewish Voice”. The Journal of Religion 67, No. 1 (Jan. 1987). P. 1-13.
• Lévinas, Emmanuel. Totality and Infinity: An Essay on Exteriority. Transl. Alfonso Lingis. Pittsburgh: Duquesne University Press, 1969.
• Levitanskii, Iurii. “Kazhdyi vybiraet dlia sebia” [Everyone chooses for himself]. Den’ takoi-to [A usual day]. Moskva: Sovetskiy pisatel’, 1976. P. 101.
• Leerssen, Joep. “Imagology: History and method”. Imagology: The Cultural Construction and Literary Representation of National Characters. A Critical Survey. Eds. M. Beller, J. Leerson. Amsterdam-New York:Rodopi, 2007. P. 17-32.
• Matt, Daniel C. The Essential Kabbalah: The Heart of Jewish Mysticism. New York: Harper One, 1995.
• Okuzdhava, Bulat, “O Volodie Vysotskom”. Web. 08.06.2015 (1). http://www.kulichki.com/vv/ovys/pesni.html
• Okudzhava, Bulat. “Pesenka o moiei zhizni”. Web. 10.05.2015 (2). http://www.bards.ru/archives/part.php?id=10368
• Okudzhava, Bulat. Zamek nadziei [“The Castle of Hope”]. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1984.
• Podgórzec, Zbigniew, red. Wysocki. Życie i twórczość. Warszawa: Wydawnictwo Współpraca, 1989.
• Pushkova, Darya. “Prominent Russians: Bulat Okudzhava”. Web. 10.05.2016. http://russiapedia.rt.com/prominent-russians/music/bulat-okudzhava/
• Scholem, Gershom. Major Trends in Jewish Mysticism. New York: Schocken Books, 1995.
• Sikora, Tomasz. “Aliud valde – wokół idei Hebraizmu Oskara Goldberga” [Aliud valde-Around the Idea of Hebraism by Oskar Goldberg]. Oskar, Goldberg. Rzeczywistość Hebrajczyków. Transl. Tomasz Sikora. Kraków: Nomos, 2012.
• Urban-Podolan, Aleksandra. Poezja Bułata Okudżawy. Między poetyką a interpretacją. Zielona Góra: Uniwersytet Zielonogórski, 2008.
• Vlady, Marina. Wysocki, czyli przerwany lot. Transl. Kalina Szymanowska. Warszawa: Czytelnik, 1990.
• Vysotskii, Vladimir. “Antisemity”. Web. 30.04.2016. http://www.kulichki.com/vv/pesni/zachem-mne-schitatsya-shpanoj.html

Identifiers

DOI

10.14746/p.2017.21.14001