Gry (dy)wersyfikacyjne, czyli o praktykowaniu poetyki w dydaktyce uniwersyteckiej

• Authors: Joanna Grądziel-Wójcik

Title variants

EN

(Di)versification games, i.e. on practicing poetics at the university level

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł omawia miejsce i zadania poetyki w uniwersyteckim kształceniu polonistycznym, która wprowadza studentów w podstawy teorii literatury oraz przygotowuje do praktykowania sztuki interpretacji. Szczególną uwagę autorka poświęca roli wersyfikacji w edukacji filologicznej, podkreślając jej strukturalistyczne tradycje oraz dążenie do semantyzacji i antropologizacji wersologicznych chwytów. Dzięki badaniom form wierszowych możliwe jest pożądane zbliżenie teorii do literatury, które pociąga za sobą sfunkcjonalizowanie wyborów wersyfikacyjnych w konkretnym, historycznie i społecznie określonym kontekście, tym samym włączając wersologię w przestrzeń współczesnej refleksji humanistycznej. Konieczne jest także dowartościowanie tej problematyki w kształceniu akademickim i jej dywersyfikacja poprzez przywoływanie również na przedmiotach historycznoliterackich.

EN

The article discusses poetics’ significant place and role in the university literary didactics – it is a subject which introduces students into rudiments of literary theory and prepares them to practice the art of interpretation. The author focuses on the role of versification in philological education and underlines its structuralist tradition and tendency towards semantization and antropologization versificational devices. Researching verse enables desirable closeness of literature and theory which results in functionalizing versificational choices in concrete, historically and socially definite context – in this aspect versification becomes an object of modern humanistic thought. The author proclaims the necessity of enhancing the status of this problematics in academic training as well as its diversification through discussing versology also within historic-literary curricula.

Keywords

PL

wersyfikacja; poetyka; teoria literatury; interpretacja

EN

versification; poetics; literary theory; interpretation; versification; poetics; literary theory; interpretation

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Polonistyka. Innowacje
• Year: 2016
• Issue: 4
• Pages: 97-108

Dates

published

2016-12-21

Contributors

author

Joanna Grądziel-Wójcik

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, Wydział Filologii Polskiej i Klasycznej, Poznań

References

• Balbus Stanisław, 1985, „Pierwszy ruch jest śpiewanie”. (O wierszu Miłosza –rozpoznanie wstępne), w: Poznawanie Miłosza. Studia i szkice o twórczości poety, Kwiatkowski J. (red.), Kraków.
• Balcerzan Edward, 1997, Rosyjskie Urodziny Wisławy Szymborskiej, w: Śmiech pokoleń – płacz pokoleń, Kraków.
• Barańczak Stanisław, 1995, Tunel i lustro. Czesław Miłosz: „Świty”, w: Pomyślane przepaście. Osiem interpretacji, Opacki I. (posłowie), Katowice.
• Białoszewski Miron, 1994, „Odczepić się” i inne wiersze opublikowane w latach 1976–1980, Warszawa.
• Bukowiec Paweł, 2015, Metronom. O jednostkowości poezji „nazbyt” rytmicznej, Kraków.
• Chrząstowska Bożena, Wysłouch Seweryna, 1978, Poetyka stosowana, Warszawa.
• Ćwiczenia z poetyki, 2006, Gajewska A., Mizerkiewicz T. (red.), Warszawa.
• Dembińska-Pawelec Joanna, 2010, „Poezja jest sztuką rytmu”. O świadomości rytmu w poezji polskiej dwudziestego wieku (Miłosz – Rymkiewicz – Barańczak), Katowice.
• Dłuska Maria, 1962, Próba teorii wiersza polskiego, Warszawa.
• Dobrzyńska Teresa, 2015, Formy wiersza jako nośniki znaczeń, w: Tekst poetycki i jego konteksty. Zbiór studiów, Warszawa.
• Dziadek Adam, 2002, O Notre-Dame raz jeszcze, w: Stulecie Przybosia, Balcerzan E., Balbus S. (red.), Poznań.
• Dziadek Adam, 2007, Soma i sema – zarys krytyki somatycznej, w: Literackie reprezentacje doświadczenia, Bolecki W., Nawrocka E. (red.), Warszawa.
• Fish Stanley, 2007, Jak rozpoznać wiersz, gdy się go widzi, w: Interpretacja, retoryka, polityka, Szahaj A. (red.), Kraków.
• Grądziel-Wójcik Joanna, 2011, „Blok, ja w nim”. Doświadczenie architektury a rewolucja formy w późnej poezji Mirona Białoszewskiego, w: W kręgu literatury i języka. Analizy i interpretacje, Michalska-Suchanek M. (red.), Gliwice.
• Grądziel-Wójcik Joanna, 2013, „Zachwiany rytm” wierszy Wisławy Szymborskiej, w: Potencjał wiersza, Sadowski W. (red.), Warszawa.
• Jakobson Roman, 1989, Poetyka w świetle językoznawstwa, w: W poszukiwaniu istoty języka, t. 2, Mayenowa M.R. (wybór, wstęp i oprac.), Warszawa.
• Kopczyńska Zdzisława, Dobrzyńska Teresa, Pszczołowska Lucylla, 2007, Znaczenie wyboru wiersza. Trzy studia, Warszawa.
• Korwin-Piotrowska Dorota, 2011, Poetyka. Przewodnik po świecie tekstów, Kraków.
• Kulawik Adam, 1990, Poetyka. Wstęp do teorii dzieła literackiego, Kraków.
• Latawiec Bogusława, 2007, Odkrytki, Warszawa.
• Latawiec Bogusława, 1999, Razem tu koncertujemy, Poznań.
• Mikołajczak Małgorzata, 2004, W cieniu heksametru. Interpretacje wierszy Zbigniewa Herberta, Zielona Góra.
• Miłobędzka Krystyna, 2006, Zbierane 1960-2005, Wrocław.
• Nycz Ryszard, 2012, KTL – wyjaśnienia i propozycje, w: Kulturowa teoria literatury2. Poetyki, problematyki, interpretacje, Walas T., Nycz R. (red.), Kraków.
• Nycz Ryszard, 1997, Tropy „ja”. Koncepcje podmiotowości w polskiej ostatniego stulecia, w: Język modernizmu. Prolegomena historycznoliterackie, Wrocław.
• Okopień-Sławińska Aleksandra, 1965, Wiersz awangardowy dwudziestolecia międzywojennego, „Pamiętnik Literacki”, z. 2.
• Opacki Ireneusz, 2001, Julian Tuwim, „Zadymka”, w: Liryka polska. Interpretacje, Prokop J., Sławiński J. (red.), Kraków.
• Potencjał wiersza, 2013, Sadowski W. (red.), Warszawa.
• Potkański Jan, 2004, Sens nowoczesnego wiersza: wersyfikacja Białoszewskiego, Przybosia, Miłosza i Herberta, Warszawa.
• Pszczołowska Lucylla, 2003, Dlaczego wierszem, Warszawa.
• Pszczołowska Lucylla, 1976, Forma wierszowa a utwór liryczny, w: Problemy teorii literatury, Seria 2, Markiewicz H. (red.), Wrocław.
• Pszczołowska Lucylla, 2002, Semantyka form wierszowych, w: Wiersz – styl –poetyka. Studia wybrane, Kraków.
• Pszczołowska Lucylla, 1997, Wiersz polski. Zarys historyczny, Wrocław.
• Przyboś Julian, 1959, O wersologii, w: Linia i gwar, t. II, Kraków.
• Sadowski Witold, 1999, Tekst graficzny Białoszewskiego, Warszawa.
• Sadowski Witold, 1987, Wiersz wolny jako tekst graficzny, Kraków.
• Sławiński Janusz, 2006, Miejsce interpretacji, Warszawa.
• Szymborska Wisława, 2010, Wiersze wybrane, wybór i układ Autorki, wydanie nowe, uzupełnione, Kraków.
• Urbańska Dorota, 1995, Wiersz wolny. Próba charakterystyki systemowej, Warszawa.

Identifiers

DOI

10.14746/pi.2015.1.4.8