Ludzie zabijają przecie zwierzęta nie tylko dla ocalenia życia, lecz na rosół i pieczeń – Henryka Sienkiewicza literackie uśmiercanie zwierząt

• Authors: Dorota Samborska-Kukuć

Title variants

EN

People kill animals not only for saving lives but for soup and roast – Killing animals in Henryk Sienkiewicz’s works

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W pisarstwie Henryka Sienkiewicza motywika animalna przejawia się w kilku odsłonach. Mapa występowania i typologia zwierząt wynikają z uwarunkowań topograficznych i służą przyjętej zasadzie realizmu jako sposobowi oglądu i opisu rzeczywistości. Ze szczególnym upodobaniem eksponuje pisarz pojedynki człowieka ze zwierzęciem, który stanowi dla niego zagrożenie (bykiem, niedźwiedziem, lwem), ale również podejmuje temat cierpienia zwierząt „stowarzyszonych”, zwłaszcza konających na oczach czytelnika. Mimo fokalizacji męskiej (perspektywa myśliwego) i raczej miernie wykorzystanej formuły per analogiam ad humanum, jest jednak w dziełach autora Trylogii doza „wyobraźni współczującej” (Coetzee).

EN

In Henryk Sienkiewicz’s literary works motifs of animals appears in some displays. The map and typology of animals arise from topography and serve principle of realism as a way of describing reality. The writer exposes “duels” between animals and a human being. The animals (bull, bear, lion) are treated as a threat to human beings, but Sienkiewicz is also sensitive to their suffering and death. Apart from hunter’s perspective and weakly used formula per analogiam ad humanum in Sienkiewicz’s works considerable dose of “imagination of sympathy” according to J.M. Coetzee’s idea is visible.

Keywords

PL

Sienkiewicz Henryk; zwierzęta; umieranie

EN

Sienkiewicz Henryk; animals; death; Sienkiewicz Henryk; animals; death

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Polonistyka. Innowacje
• Year: 2017
• Issue: 5
• Pages: 9-20

Dates

published

2017-06-02

Contributors

author

Dorota Samborska-Kukuć

• Uniwersytet Łódzki

References

• Baratay Eric, 2014, Zwierzęcy punkt widzenia. Inna wersja historii, Tarasiewicz P. (przeł.), Gdańsk.
• Coetzee John Maxwell, 2004, Żywoty zwierząt, Dobrzańska-Gadowska A. (przeł.), Warszawa.
• Data Jan, 1993, Jak wyją Sienkiewiczowskie wilki? w: Literacka symbolika zwierząt, Martuszewska A. (red.), Gdańsk.
• Dobrowolska Wanda, 1927, Sienkiewicz jako malarz śmierci, Tarnów.
• Krzyżanowski Julian, 1973, Twórczość Henryka Sienkiewicza, Warszawa.
• Lestel Dominique, 2015, Myśleć sierścią. Zwierzęcość w perspektywie drugoosobowej, Dwulit A. (przeł.), w: Zwierzęta i ich ludzie. Zmierzch antropocentrycznego paradygmatu, Barcz A., Łagocka D. (red.), Warszawa.
• Ludorowski Lech, 1970, O postawie epickiej w Trylogii Henryka Sienkiewicza, Warszawa.
• Masłocha Dorota, 2002, Obraz wilka w Trylogii Henryka Sienkiewicza, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica”, z. 42.
• Pietrzak Magdalena, 2004, Językowe środki kreowania postaci w twórczości historycznej Henryka Sienkiewicza, Łódź.
• Sienkiewicz Henryk, 1956, Listy do Mścisława Godlewskiego 1878-1904, Wrocław.
• Sienkiewicz Henryk, 1949, Listy z podróży do Afryki, w: Dzieła, t. XLIII, Krzyżanowski J. (red.), Warszawa.
• Szczublewski Józef, 2006, Sienkiewicz. Żywot pisarza, Warszawa.
• Tyszkiewicz Jan, 2010, Listy z Zanzibaru 1891, Troki.
• Zdziechowski Marian, 1928, O okrucieństwie, Kraków.

Identifiers

DOI

10.14746/pi.2017.1.5.1