Dramaty (nie)zwierzęce w teatrze lalek dla dzieci

• Authors: Agata Drwięga

Title variants

EN

(Non)animal plays in puppet theatre for children

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Agata Drwięga analizuje, w jaki sposób zwierzęta są obecne we współczesnych dramatach dla dzieci oraz na scenach polskich teatrów lalek. Autorka wspomina sztuki (Malwinka w Ptasim Królestwie A. Wiktorowskiej-Chmielewskiej i Marvin M. Guśniowskiej), które cechuje przedmiotowe podejście do zwierząt. Swoją uwagę koncentruje przede wszystkim na tekstach eksponujących wybrane aspekty zwierzęcej natury, jednak nieuciekających od antropomorfizacji bohaterów (Dziób w dziób M. Prześlugi, Wąż M. Guśniowskiej i Tylko jeden dzień M. Baltscheita). Ostatnim przedmiotem analizy jest spektakl Baltic. Pies na krze R. Wiczy-Pokojskiego, gdzie opowiedziano historię zwierzęcia, zachowując odrębność jego natury, jednocześnie stawiając je na równi z człowiekiem. Podejście realizatorów do kwestii zwierzęcej objawia się zarówno przez wygląd lalek, jak ich rolę w spektaklu. Animanty zwierząt niepopularnych (takich jak gołąb, wąż czy jętka) rzadziej niż lalki ssaków (kot, pies) wykazują podobieństwo do swoich, występujących w naturze, pierwowzorów. Jednocześnie lalki bohaterów nie-ludzkich niemal zawsze upodabnia się do ludzi lub infantylizuje.

EN

Agata Drwięga in her paper investigates how animals are present in contemporary drama for children and in Polish puppet theatre. Pieces in which animals are treated as if they were humans (in both negative and positive sense) are discussed. Investigated dramas include A. Wiktorowska-Chmielewska’s Malwinka in the Bird’s Kingdom and M. Guśniowska’s Marvin. Here, animals are generally treated as objects, and their real nature is not relevant for the content of drama. Texts concentrate on certain aspects of animal nature but also include animals which still undergo anthropomorphism (for example in: M. Guśniowska’s The Snake, M. Prześluga’s Beak in Beak and M. Baltscheit’s One Day Only). The last performance discussed in the paper is Baltic. A Dog on an Ice Floe directed by R. Wicza-Pokojski which tells the story of an animal but retains its subjectivity and places it at the same level as human experience. In general, the artist’s approach to animals is manifested by not only the puppet’s looks, but also by their role in the show. Puppets of less popular animals (e.g. pigeons, snakes or mayflies) often do not resemble original organisms, in contrast to puppets of mammals (e.g. cats, dogs). In the same time, non-human characters are almost always anthropomorphised or infantilized.

Keywords

PL

teatr lalek; teatr dla dzieci; animant; zwierzęta w teatrze

EN

puppet theatre; children’s theatre; puppet; animals on stage; puppet theatre; children’s theatre; puppet; animals on stage

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Polonistyka. Innowacje
• Year: 2017
• Issue: 5
• Pages: 103-120

Dates

published

2017-06-02

Contributors

author

Agata Drwięga

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, Poznań

References

• Baltscheit Martin, 2012, Tylko jeden dzień, Mrowińska-Lissewska L. (przeł.), „Nowe Sztuki dla Dzieci i Młodzieży”, z. 34, Poznań.
• Eco Umberto, 1993 Jak mówić o zwierzętach, w: Zapiski na pudełku od zapałek, Szymanowski A. (przeł.), Poznań, s. 66–71.
• Falkiewicz Andrzej, 1968, Kilka myśli o teatrze dla najmłodszych, „Dialog” nr 11, s. 101–105.
• Golachowski Mikołaj, 2016, Czochrałem antarktycznego słonia i inne opowieści o zwierzołkach, Warszawa.
• Gould Stephen Jay, 1999, Biolog w hołdzie Myszce Miki, w: Niewczesny pogrzeb Darwina. Wybór esejów, Kancewicz-Hoffman N. (przeł.), Warszawa, s. 256–267.
• Guśniowska Marta, 2012, Wąż, „Nowe Sztuki dla Dzieci i Młodzieży”, z. 33, Poznań.
• Guśniowska Marta, 2016, Marvin, „Nowe Sztuki dla Dzieci i Młodzieży”, z. 40, Poznań.
• Herbert Zbigniew, 1993, Piekło owadów, w: Martwa natura z wędzidłem, Wrocław.
• Jans Nick, 2016, Wilk zwany Romeo, Pluszka A. (przeł.), Warszawa.
• Jaremowa Zofia, 1952, Widz w teatrze lalek, „Teatr Lalek”, nr 9, s. 16–23.
• Mikołuszko Wojciech, 2016, Zwierzęta drugiego sortu. Na ratunek brzydalom, „Gazeta Wyborcza” 21.06.
• Prześluga Malina, 2009, Najmniejszy bal świata, „Nowe Sztuki dla Dzieci i Młodzieży”, z. 29, Poznań.
• Prześluga Malina, 2010, Bleee…, „Nowe Sztuki dla Dzieci i Młodzieży”, z. 29, Poznań.
• Prześluga Malina, 2013, Dziób w dziób, „Nowe Sztuki dla Dzieci i Młodzieży”, z. 35, Poznań.
• Pucek Robert, 2014, Pająki Pana Roberta, Wołowiec.
• Simberloff Daniel, 1998, Flagships, Umbrellas, and Keystones: Is Single-Species Menagement Passé in the Landscape Era?, „Biological Conservation” vol. 83, s. 247–257.
• Wajrak Adam, 2015, Wilki, Warszawa.
• Wiktorowska-Chmielewska Agnieszka, 2012, Malwinka w Ptasim Królestwie, „Nowe Sztuki dla Dzieci i Młodzieży”, z. 33, Poznań.

Identifiers

DOI

10.14746/pi.2017.1.5.9