Zmącone nadzieje, czyli literatura „czwarta” na najwyższym biegu

• Authors: Maciej Wróblewski

Title variants

EN

A Blurred Hope or Children’s Literature on the Top Gear

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Autor w artykule analizuje istotną relację między współczesną literaturą dla dzieci i młodzieży a aksjologią w kontekście koncepcji aury Waltera Benjamina. Rozległy obszar literatury „czwartej” obejmuje wiele różnorodnych pod względem artystycznym i prezentowanego w niej systemu wartości tekstów. Mimo że wiele z nich ma formę utworu popularnego, służącego rozrywce, to jednak na polskim rynku książki dziecięcej znaleźć można wiele wartościowych, artystycznie dopracowanych tekstów. Tradycyjne działania krytyka literackiego i badacza literatury nie są dziś wystarczające, aby właściwie opisać rozległy obszar związków między tekstem a aksjologią. Autor artykułu proponuje, by uwzględnić trzy elementy, które współtworzą aurę (wartości) utworu adresowanego do młodego czytelnika: blogokrytykę, dominantę dyskursu publicznego oraz protoautora (dziecięcego pisarza).  

EN

The author analyzes the essential relationship between contemporary literature for children and youth and axiology in the context of Walter Benjamin’s koncept of aura. Dimension of the children’s literature includes a numerous works which prezent a different system of values, e.g. from conservative to the liberal. However, a huge part of such works have a feature of a typical popular text but still a reader can find an artistic, valuable works for children on the Polish book market. Therefore a suitable support for the process of management between children’s literature and the system of value is the most important issue. Thus, a traditional work of reviewers and researchers is not enough today to find a suitable path to exam a numerous work of the children’s literature in axiological context. Therefore the author argues that we should describe the connection between the contemporary children’s literature and axiology by the three phenomena: blog-critique, dominance of a public discourse and a children’s writer.

Keywords

PL

aksjologia; aura; literatura dla dzieci i młodzieży

EN

axiology; aura; children’s literature; axiology; aura; children’s literature

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Polonistyka. Innowacje
• Year: 2018
• Issue: 7
• Pages: 29-40

Dates

published

2018-06-02

Contributors

author

Maciej Wróblewski

• Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Toruń

References

• Barney Darin, 2008, Społeczeństwo sieci, Fronia M. (przeł.), Nadana K. (oprac.), Warszawa.
• Benjamin Walter, 2011, Dzieło sztuki w epoce jego reprodukowalności technicznej, w: Twórca jako wytwórca. Eseje i rozprawy, Reszke R. (przeł.), Warszawa.
• Bourdieu Pierre, Passeron Jean-Claude, 2011, Reprodukcja. Elementy teorii systemu nauczania, Neyman E. (przeł.), Kłoskowska A. (wstęp), Warszawa.
• Bourdieu Pierre, 2008, Zmysł praktyczny, Falski M. (przeł.), Kraków.
• Castells Manuel, 2013, Społeczeństwo sieci, Marody M. (przeł.), Warszawa.
• Cieślikowski Jerzy, 1976, Literatura czwarta. O naturze i sposobach istnienia literatury dla dzieci, „Literatura Ludowa”, nr 1.
• Czabanowska-Wróbel Anna, 2013, [Ta dziwna] instytucja zwana literaturą dla dzieci. Historia literatury dla dzieci w perspektywie kulturowej, „Teksty Drugie”, nr 5.
• Druś Anna, 2016, Polska 11-latka podbiła rynek wydawniczy, „Puls Biznesu”, 22 grudnia. https://www.pb.pl/polska-11-latka-podbila-rynek-wydawniczy-85057. Dostęp: 7 listopada 2017 r.
• Gąsowska Lidia, 2015, Fan fiction. Nowe formy opowieści, Kraków.
• Giddens Anthony, 2008, Konsekwencje nowoczesności, Klekot E. (przeł.), Kraków.
• Giddens Anthony, 2010, Socjologia, Szulżycka A. (przeł.), Warszawa.
• Gortat Grzegorz, 2017, Moje cudowne dzieciństwo w Aleppo, Warszawa.
• Hernas Czesław, 1973, Potrzeby i metody badania literatury brukowej, w: O współczesnej kulturze literackiej, t. 1, Żółkiewski S., Hopfinger M. (red.), Wrocław.
• http://ladnebebe.pl/5-blogow-o-ksiazkach-dla-dzieci/ Blog „5 blogów o książkach dla dzieci”. Dostęp: 5 listopada 2017
• http://mamaczyta.pl/ „Blog o książkach dla dzieci i młodzieży”. Dostęp: 5 listopada 2017
• http://multibook.pl/pl/p/Joanna-Gajewska%2C-Weronika-Zagula-Rycerzelasu/2972. Dostęp: 7 listopada 2017.
• https://www.strefapsotnika.pl/tag/blog-o-ksiazkach-dla-dzieci/ „Blog o książkach dla dzieci”. Dostęp: 5 listopada 2017
• Jenkins Henry, 2007, Kultura konwergencji. Zderzenie starych i nowych mediów, Bernatowicz M., Filipiak M. (przeł.), Warszawa.
• Kwiatkowska-Ratajczak Maria, 1994, Z perspektywy wartości o prozie dla dzieci i młodzieży, Poznań.
• Lasoń-Kochańska Grażyna, 2012, Gender w literaturze dla dzieci i młodzieży. Wzorce płciowe i kobiecy repertuar topiczny, Słupsk.
• Levinson Paul, 2010, Nowe nowe media, Zawadzka M. (przeł.), Kraków.
• Livingstone Sonia, 2002, Young People and New Media: Childhood and the Changing Media Environment, London.
• Ługowska Jolanta, 2009, Literatura dla młodego odbiorcy – „osobna” czy „czwarta”? O sposobie istnienia oraz o miejscu twórczości dla dzieci i młodzieży w systemie literatury, w: Ocalone królestwo. Twórczość dla dzieci – perspektywy badawcze – problemy animacji, Leszczyński G., Świerczyńska-Jelonek D., Zając M. (red.), Warszawa.
• Qvortrup Jens, 2005, Studies in Modern Childhood: Society, Agency, Culture, New York.
• Sawicki Stefan, 1992, Problematyka aksjologiczna w badaniach literackich, w: Problematyka aksjologiczna w nauce o literaturze, Sawicki S., Łyszczyk A. (red.), Lublin.
• Rettberg Jill Walker, 2012, Blogowanie, Szczubiałka M. (przeł.), Warszawa.
• Sarland Charles, 2005, Critical tradition and ideological positioning, in: Understanding Children’s Literature, P. Hunt (ed.), London.
• Tabu w literaturze i sztuce dla dzieci, 2012, Sochańska B., Czechowska J. (red.), Warszawa.
• Wróblewski Maciej, 2015/16, A Boy Pretends To Be An Adult, „Filoteknos. Literatura Dziecięca – Mediacja Kulturowa – Antropologia Dzieciństwa”, vol. 5.
• Żurakowski Bogusław, 1999, Literatura – Wartość – Dziecko, Kraków.

Identifiers

DOI

10.14746/pi.2018.7.3