Polska emigracja w Wielkiej Brytanii – trudne początki edukacji narodowej na obczyźnie

• Authors: Danuta Jastrzębska-Golonka

Title variants

EN

Polish emigration in Great Britain – difficult beginnings of education abroad

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Tematem artykułu jest druga polska emigracja w Wielkiej Brytanii i wychowanie narodowe młodego pokolenia: zapoznanie z polskimi tradycjami, polską historią i ideą niepodległości. Celem emigrantów było zorganizowanie polskich szkół, w których dzieci uczyłyby się polskiej kultury, języka i literatury. Idea napotykała jednak wiele trudności, np. łączenie nauki w szkole polskiej i szkole angielskiej, złe warunki lokalowe, brak polskich podręczników, wpływ języka angielskiego, wstyd swojego języka, brak motywacji. Dydaktycy dyskutowali o czasie rozpoczęcia nauki języka polskiego, celach i metodach nauczania, programie, o roli rodziców, formie egzaminu z języka polskiego. Głównym celem edukacji emigracyjnej było nauczenie dzieci szacunku do mowy polskiej i polskiej kultury. Trudności zostały pokonane, o czym świadczy współczesna Polonia, która kształci dzieci w Polskich Szkołach Przedmiotów Ojczystych oraz PUNO i cały czas utrzymuje żywy kontakt z ojczyzną.

EN

The subject of the article is the second Polish emigration in Great Britain and the national upbringing of the young generation: familiarization with Polish traditions, Polish history and the idea of independence. The purpose of the emigrants was to organize Polish schools in which children would learn Polish culture, language and literature. However, the idea faced many difficulties, such as combining education in Polish and English schools, poor housing conditions, the lack of Polish textbooks, the influence of English, the shame of their language and lack of motivation. Didactics discussed about the time to start learning Polish, goals and methods of teaching, the program and the role of parents. The main goal of emigration education was to teach children respect for the Polish language and Polish culture. Difficulties have been overcome, as evidenced by contemporary Polonia, who educates children in Polish Saturday schools and PUNO, and constantly maintains a lively contact with the homeland.

Keywords

PL

Druga Wielka Emigracja w Wielkiej Brytanii; edukacja narodowa; dydaktyka polonijna

EN

the Second Great Emigration in the UK; national education; didactics of the Polish community; the Second Great Emigration in the UK; national education; didactics of the Polish community

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Polonistyka. Innowacje
• Year: 2019
• Issue: 10
• Pages: 5-16

Dates

published

2020-01-16

Contributors

author

Danuta Jastrzębska-Golonka

• Uniwersytet Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz, Polska

• https://orcid.org/0000-0001-7193-6824

References

• Allen K., 1973, The Story of Gunpowder, Wayland.
• Bogusławska Anna, 1958, Dzieci dwujęzyczne, „Wychowanie Ojczyste” I-II, z. 1, s. 35-37.
• Borzyskowska Irena, 1966, Wychowanie i szkoła, „Wychowanie Ojczyste” III-IV, z. 2/63, s. 17-20.
• Dmowska Halina, 1956, Sprzyjające i nieprzychylne okoliczności pracy wychowawczej rodziców, „Wychowanie Ojczyste” V-VI, z. 4, s. 29-33.
• Duszowa Maria, 1956, Specyficzny charakter „szkoły ojczystej”, „Wychowanie Ojczyste” V-VI, z. 4, s.8-11.
• Falkiewiczowa A., 1960, Jak uczę dzieci z małżeństw mieszanych, „Wychowanie Ojczyste” IX-X, z. 5/30, s. 3-6.
• Goławski Michał, 1966, Sprawozdanie Wydziału Szkolno-Wydawniczego, „Wychowanie Ojczyste” III-IV, z. 2/63, s. 7-10.
• Goławski Michał, 1961, Z moich doświadczeń, „Wychowanie Ojczyste” I-II, z. 1/32, s. 17-18.
• Gołowczyńska T., 1967, Ocena postępów w szkole, „Wychowanie Ojczyste” V-VI, z. 3/70, s. 9-12.
• Hęciak Paweł, 1966, VII Walny Zjazd Polskiej Macierzy Szkolnej Zagranicą. Artykuł Prezesa Zjednoczenia Polskiego, „Wychowanie Ojczyste” III-IV 1966, z. 2/63, s. 4.
• Jak zgłosić dziecko polskie do egzaminu z języka polskiego na „General Certificate of Education”, 1961, „Wychowanie Ojczyste” I-II, z. 1/32, s. 18-19.
• Kukiel Marian, 1968, Uwagi o nauczaniu historii na emigracji, „Wychowanie Ojczyste” I-III, z. 1/74, s. 8-16.
• Nowak Stanisław, 1956, Karność w domu i w szkole – cz. I (Czynniki wpływające na karność dziecka), „Wychowanie Ojczyste” XI-XII, z. 7, s. 9-13.
• Piałucha Piotr, 1956, Jedna czy dwie szkoły?, „Wychowanie Ojczyste” VII-VIII, z. 5, s. 39-41.
• Piałucha Piotr, 1968, Nauczanie historii, „Wychowanie Ojczyste” X-XII, z. 4/77, s. 2-5.
• Płoska Janina, 1969, Nauczanie języka polskiego na obczyźnie, „Wychowanie Ojczyste” VI-IX, z. 3/80, s. 11-12, 25.
• S.J., 1956, Nauczanie dwujęzyczne, „Wychowanie Ojczyste” V-VI, z. 4, s. 37-38.
• Stanecki Czesław, 1968, Ocena postępów w szkole ojczystej, „Wychowanie Ojczyste” IV-V, z. 2/75, s. 16-18.
• Wolsza Tadeusz, 2010, Polacy na emigracji 1945–1956, w: Persak K., Machcewicz P. (red.), Polski wiek XX: PRL od lipca 1944 do grudnia 1970, Warszawa, s. 263-293.

Identifiers

DOI

10.14746/pi.2019.2.10.1