Miejsce języka polskiego w wielojęzycznym repertuarze uczniów szkół polskich na Litwie

• Authors: Irena Masojć

Title variants

EN

The Place of the Polish Language in the Multilingual Repertoire of Students from Polish Schools in Lithuania

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem artykułu jest wyjaśnienie, jakie miejsce wśród innych znanych i używanych języków zajmuje polszczyzna w komunikacji codziennej i w świadomości młodzieży, uczęszczającej do szkół z polskim językiem nauczania na Litwie. Podstawą materiałową niniejszych rozważań są przeprowadzone w 5 szkołach w maju-czerwcu 2019 r. badania z zastosowaniem metody kwestionariuszowej (116 uczniów) i metody wywiadu pogłębionego (37 uczniów). Uczniowie mieli dokonać samooceny znajomości różnych języków, ujawnić sposób ich akwizycji, zakres użycia w komunikacji i w różnych rodzajach aktywności, ze szczególnym uwzględnieniem nowych technologii komunikacyjnych, wyrazić swoje postawy wobec znanych języków. Wyniki analizy statystycznej danych oraz wypowiedzi uczniów ukazują złożony obraz współwystępowania różnych języków w wielojęzycznym repertuarze młodzieży, w którym miejsce polszczyzny nie jest jednoznaczne.

EN

The aim of the article is to clarify the place of the Polish language in daily communication and consciousness of young people, who attend Lithuanian schools with the Polish language of instruction, in respect to other languages (Lithuanian, Russian, English) learnt and used by them. The empirical material for the research was based on collected in 5 schools questionnaires (116 students) and interviews (37 students) from May to June 2019. The school students were requested to self-assess their own level of command of various languages, to reveal the way of their acquisition, areas of their use in communication and various activities considering new communication technologies as well as to express their own attitudes towards the languages mastered by them. The obtained data and the results of analysis of pupils’ responses disclose a highly complex picture of co-existence of various languages in the multilingual competence of young pe ople with a multi-dimensional role of the Polish language in it.

Keywords

PL

wielojęzyczność; polszczyzna litewska; socjolekt młodzieżowy; język ojczysty; język odziedziczony

EN

multilingualism; Polish language in Lithuania; youth sociolect; mother tongue; heritage language; multilingualism; Polish language in Lithuania; youth sociolect; mother tongue; heritage language

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Polonistyka. Innowacje
• Year: 2019
• Issue: 10
• Pages: 35-50

Dates

published

2020-01-16

Contributors

author

Irena Masojć

• Uniwersytet Witolda Wielkiego, Akademia Edukacji, Wilno

• https://orcid.org/0000-0001-7492-946X

References

• Auer Peter, 1998, From Code-switching via Language Mixing to Fused Lects: Toward a Dynamic Typology of Bilingual Speech. Dostępny online: http://kops.uni-konstanz.de/bitstream/handle/123456789/3677/470_1.pdf?sequence=1&isAllowed=y (dostęp: 13.10.2019)
• Dawlewicz Mirosław, 2000, Słownictwo socjolektu młodzieży polskiego pochodzenia w Wilnie, Warszawa.
• Geben Kinga, 2003, Świadomość i kompetencja językowa a warstwy leksykalne w idiolekcie młodzieży polskiego pochodzenia na Wileńszczyźnie, Warszawa.
• KMPA, 2006 – Kalbų mokymo politikos aprašas. Lietuva. Vilnius: Švietimo aprūpinimo centras. Dostępny online: https://www.smm.lt/uploads/documents/Archyvas/lt_kalbos_politika/kalbu_politika_internetui.pdf (dostęp: 13.10.2019).
• Lipińska Ewa, 2003, Język ojczysty, język obcy, język drugi. Wstęp do badań dwujęzyczności, Kraków.
• Lipińska Ewa, Seretny Anna, 2013, Nie swój lecz i nie obcy – język odziedziczony w perspektywie glottodydaktycznej. Dostępny online: http://www.euroemigranci.pl/dokumenty/pokonferencyjna/Seretny_Lipinska.pdf (dostęp: 13.10.2019)
• Masojć Irena, 2011, Wielojęzyczność Polaków litewskich. Wtręty obcojęzyczne jako wyznaczniki interferencji kulturowej w środowisku wieloetnicznym, w: Nycz R. i in. (red.) Polonistyka bez granic t. 2. Glottodydaktyka polonistyczna – współczesny język polski – językowy obraz świata, Kraków, s. 351-362.
• Sokołowska Henryka, 2004, Wielojęzyczność a umiejętności komunikacyjne uczniów szkół polskich na Litwie, Warszawa.

Identifiers

DOI

10.14746/pi.2019.2.10.3