„A przecież tak blisko/ że niektórzy mylą” – rola poety i człowiek określony lokalnością według Stanisława Neunerta

• Authors: Jerzy Borowczyk , Krzysztof Skibski

Title variants

EN

“And yet, so close / that some confuse” – the role of the poet and a man defined by the locality according to Stanisław Neunert

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule podejmujemy analizę i interpretację wybranych utworów poetyckich Stanisława Neunerta (Neumerta), wiejskiego poety ze wsi Gulcz w powiecie czarnkowsko-trzcianeckim (województwo wielkopolskie). Metodologicznie staramy się wpisać w formułę zaproponowaną przez Małgorzatę Mikołajczak w jej „manifeście” regiopoetyki – łączymy więc dwa typy analizy: poetologiczną i kulturową. Analizujemy sposób poetyckiej aranżacji (struktura wiersza wolnego; metaforyka; eliptyczność; idostyl) kilku wydobytych z tej poezji motywów i wątków: domu, przyrody, roli uprawnej, refleksji metapoetyckiej i autotematyczej. Szczególną uwagę zwracamy na obecną w poezji Neunerta relację człowiek – miejsce i ukazujemy aktywność twórcy za pomocą dwóch pojęć wywiedzionych z badań geograficzno-kulturowych − poeta geographicus oraz poeta localis. Dodać należy, iż tekst powstał w związku z projektem „Życiorysy lokalne” realizowanym na Wydziale Filologii Polskiej i Klasycznej UAM we współpracy z Zespołem Szkół w Wieleniu. Autorzy tekstu współpracowali z uczennicami tamtejszego gimnazjum nad biografią Neunerta, w którą wpisane zostały uwagi analityczno-interpretacyjne dotyczące jego poezji.

EN

In this article, we analyze and interpret selected poems by Stanisław Neunert (Neumert), a rural poet from the village of Gulcz in the Czarnkowsko-trzcianecki poviat (Greater Poland Voivodeship). Methodologically, we try to incorporate into the formula proposed by Małgorzata Mikołajczak in her “manifesto” of regiopoetry – so, we combine two types of analysis: poetological and cultural. We analyze the way of poetic arrangement (the structure of the free poem, metaphor, ellipticity, idostyle) of several motifs and themes extracted from this poetry: home, nature, cultivated role, metapoetic and autotematic reflection. We pay special attention to the human-place relationship pre-sent in Neunert’s poetry and show the artist’s activity using two concepts derived from geographical and cultural studies – poeta geographicus and poeta localis. It should be added that the text was created in connection with the project “Local biographies” carried out at the Faculty of Polish and Classical Philology at Adam Mickiewicz University in Poznań in cooperation with the School Complex in Wielen. The authors of the article collaborated with the pupils of the local grammar school over the biography of Neunert, in which analytical and interpretative remarks concerning his poetry were written.

Keywords

PL

geopoetyka; regiopoetyka; nowy regionalizm; biografistyka; wiersz wolny; przyroda; motyw domu

EN

geopoetics; regiopoetics; new regionalism; writing of biographies; a free verse; nature; home theme; geopoetics; regiopoetics; new regionalism; writing of biographies; a free verse; nature; home theme

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Polonistyka. Innowacje
• Year: 2019
• Issue: 9
• Pages: 83-102

Dates

published

2019-06-09

Contributors

author

Jerzy Borowczyk

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, Wydział Filologii Polskiej i Klasycznej, Poznań

author

Krzysztof Skibski

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, Wydział Filologii Polskiej i Klasycznej, Poznań

References

• Bieńkowski Zbigniew, 1993, Ćwierć wieku intymności. Szkice o poezji i niepoezji, Warszawa.
• Dobrzyńska Teresa, 2001, Studia o metaforze, Warszawa.
• Jentys Maria, 1990, Okup za życie, „Regiony”, z. 2.
• Kaczmarek Jan, 2005, Podejście geobiograficzne w geografii społecznej. Zarys teorii i podstawy metodycznej, Łódź.
• Legeżyńska Anna, 1996, Dom i poetycka bezdomność w liryce współczesnej, Warszawa.
• Madurowicz Mikołaj, 2006, Tożsamość „homo localis” w geografii człowieka, w: Człowiek w badaniach geograficznych, Maik W., Rembowska K., Suliborski A. (red.), Bydgoszcz.
• Mikołajczak Małgorzata, 2017, Regiopoetyka? Wstępne uwagi na temat nowego projektu, „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka”, z. 30 (50).
• Neunert (Neumert) Stanisław, 1980, Popychane wiatrem, Poznań.
• Neunert (Neumert) Stanisław, 1994, Wszędzie jesteśmy w wierszach, Piła.
• Neunert (Neumert) Stanisław, 2007, Że, Bydgoszcz.
• Pajdzińska Anna, 2001, Językowy obraz świata a poetyckie gry z gramatyką, w: Semantyka tekstu artystycznego, Gajdzińska A., Tokarski R. (red.), Lublin, s. 247–260.
• Rybicka Elżbieta, 2014, Geopoetyka. Przestrzeń i miejsce we współczesnych teoriach i praktykach literackich, Kraków.
• Sterna-Wachowiak Sergiusz, 1996, Miłość dojrzała do wielkiego równania. W królestwie wierszy Stanisława Neunerta, „Rocznik Nadnotecki”, t. XXVII.
• Sack Robert David, 1997, Homo Geographicus. A Framework for Action, Awareness, and Moral Concern, Baltimore.
• Skwarczyńska Stefania, 1937, Regionalizm a główne kierunki teorii literatury, „Prace Polonistyczne”, seria I.
• Skwarczyńska Stefania, 1948, Systematyka głównych kierunków w badaniach literackich, t. 1, Łódź.
• Skwarczyńska Stefania, 1984, Kierunki w badaniach literackich. Od romantyzmu do połowy XX wieku, Warszawa.
• Stępnik Krzysztof, 1988, Filozofia metafory, Lublin.

Identifiers

DOI

10.14746/pi.2019.9.6