Powinności kształcenia językowego w L1 a niektóre aspekty lingwistyki poststrukturalistycznej

• Authors: Jolanta Nocoń

Title variants

EN

Language education obligations in L1 and some aspects of poststructuralist linguistics

Abstracts

EN

The article is a part of the discussion on language education in L1 in a modern school. The vision presented in it is based on poststructuralist linguistic concepts, in which language is perceived in a non-systemic way, giving it a humanistic, anthropological-subjective, and cognitive dimension. The author discusses three good practice proposals as examples that fit into the presented didactic concept: in the first, writing character profiles was considered a story that interprets oneself and the world, in the second dictionary-phraseological exercises were assigned the function of changing the perception of reality, the third is an attempt to create a methodology based on the achievements of glottodidactics with regard to listening skills in L1. They are distinguished by their openness to the changing extracurricular reality, to the problems of the present day, to the related educational challenges and the subject of education.

PL

Artykuł wpisuje się w dyskusję nad kształceniem językowym w L1 we współczesnej szkole. Przedstawiona w nim wizja oparta została na poststrukturalistycznych koncepcjach lingwistycznych, w których język postrzegany jest niesystemowo, nadaje mu się wymiar humanistyczny, antropologiczno-podmiotowy, kognitywny. Autorka omawia trzy propozycje dobrych praktyk jako przykłady wpisujące się w prezentowaną koncepcję dydaktyczną – w pierwszej umiejętność charakteryzowania uznana została za opowieść interpretującą siebie i świat, w drugiej ćwiczeniom słownikowo-frazeologicznym przypisana została funkcja zmiany postrzegania rzeczywistości, trzecia to próba stworzenia opartej na dorobku glottodydaktyki metodyki sprawności słuchania w L1. Wyróżniają je otwarcie na zmieniającą się pozaszkolną rzeczywistość, na nurtujące współczesność problemy, na wyzwania edukacyjne z nimi związane i na podmiot edukacji.

Keywords

EN

language education in L1; poststructuralist linguistics; humanistic orientation in language education

PL

kształcenie językowe w L1; lingwistyka poststrukturalistyczna; humanistyczna orientacja w lingwodydaktyce

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Polonistyka. Innowacje
• Year: 2022
• Issue: 15
• Pages: 117-128

Dates

published

2022

Contributors

author

Jolanta Nocoń

• Uniwersytet Opolski

• https://orcid.org/0000000297091724

References

• Anusiewicz Janusz, 1995, Lingwistyka kulturowa. Zarys problematyki, Wrocław.
• Bartmiński Jerzy, 2007, Językowe podstawy obrazu świata, Lublin.
• Chyb-Winnicka Marta, 2021, Efektywne słuchanie w języku polskim jako ojczystym – diagnoza i profilaktyka, Opole. [wydruk komputerowy]
• Cichocki Eryk, 2021, Bogacenie słownictwa wokół pojęć: Inny i Obcy. Eksperyment naturalny dydaktyczny w klasie VI szkoły podstawowej, Wrocław. [wydruk komputerowy]
• Dudzik Maria, 1975, Badania eksperymentalne nad kształceniem słownictwa w wyższych klasach szkoły podstawowej, Wrocław.
• Dudzik Maria, 1981, Badania eksperymentalne nad kształceniem słownictwa w szkole. Próba wykorzystania ich w dydaktyce uniwersyteckiej, „Kształcenie Językowe w Szkole”, nr 1, s. 115-125.
• Grzegórzek Mirosław, 2020, Charakterystyka postaci w szkolnej edukacji polonistycznej, Kraków. [wydruk komputerowy]
• Konys Mirosława, 1984, Porządkowanie świata, czyli o uczeniu pojęć, „Polonistyka”, nr 4, s. 275-279.
• Nagajowa Maria, 1985, Kształcenie języka ucznia w szkole podstawowej, Warszawa.
• Nocoń Jolanta (red.), 2015, Język a Edukacja 4. Wychowanie językowe, Opole.
• Patrzałek Tadeusz, 1997, Dobre słuchanie, „Polonistyka”, nr 6, s. 364-370.
• Patrzałek Tadeusz, 1998, Dobre słuchanie, „Polonistyka”, nr 2, s. 90-96.
• Podstawa programowa kształcenia ogólnego dla sześcioletnich szkół podstawowych i gimnazjów, Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 15 lutego 1999 r. w sprawie podstawy programowej kształcenia ogólnego, Dz.U. 1999 nr 14, poz. 129.
• Stróżyński Klemens, 2001, Słuchanie a komunikacja, „Polonistyka”, nr 7, s. 401-405.
• Śliwerski Bogusław, Paluch Michał, 2021, Uwolnić szkołę od systemu klasowo-lekcyjnego, Kraków.
• Tabakowska Elżbieta, 2019, Językoznawstwo zastosowane, Kraków-Budapeszt-Syrakuzy.

Identifiers

DOI

10.14746/pi.2022.15.10

Biblioteka Nauki

2137398