Interpretanty lektur. Prototypowy program nauczania metodą multimedialnych modułów tematycznych (szkoła średnia)

• Authors: Anna Ślósarz

Title variants

EN

Interpretants of reading. Multimedia thematic modules as a base for a prototype curriculum (for secondary high school)

Abstracts

EN

Teaching material for each multimedia thematic module is selected to show interdependencies of texts and assists students with learning. Henceforth, the thematically related texts form cognitive amalgams. It is recommended to link verbal texts with multimedia ones to encourage students to decode and create meanings, thus, to compare different means of expression. Such way of teaching of mother tongue has been implemented in developed countries such as Australia, Finland and Norway. The module topic guides the interpretation of the texts. Prototype Polish language curriculum for high schools Interpretants of readings recommends reading the original text aloud first and then comparing it with texts of other genres and with multimedia. This teaching method has been implemented in several Polish schools, at the Pedagogical University of Cracow and the University of Łódź. The original programs based on the prototype curriculum for high schools should be consulted with the local community.

PL

Materiał nauczania warto ująć w sekwencje, aby pokazać zależności, a całość zapamiętać. Powiązane tematycznie utwory tworzą kognitywne amalgamaty. Teksty werbalne należy wiązać z multimedialnymi, aby porównywać środki wyrazowe, ucząc dekodowania i tworzenia znaczeń. Taki sposób nauczania języka ojczystego wdrożono w Australii, Finlandii, Norwegii czyli w wysoko rozwiniętych krajach. Metoda nauczania z użyciem multimedialnych modułów tematycznych polega na celowym powiązaniu treści nauczania w moduły, z których każdy zawiera teksty literackie oraz multimedia. Temat ukierunkowuje rozumienie tekstów. Prototypowy program nauczania języka polskiego w szkole średniej Interpretanty lektur zaleca głośne odczytanie tekstu wyjściowego i tematyczne powiązanie go z tekstami innych gatunków oraz multimediami. Jest wdrożony w kilku szkołach, na Uniwersytecie Pedagogicznym i Uniwersytecie Łódzkim. Stworzone na jego bazie autorskie programy należy przed realizacją skonsultować w lokalnym środowisku, w tym z uczniami.

Keywords

EN

decoding; comparing; reading aloud; emotions; meanings; local community

PL

dekodowanie; porównanie; głośne czytanie; emocje; znaczenia; społeczność lokalna

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Polonistyka. Innowacje
• Year: 2022
• Issue: 15
• Pages: 57-72

Dates

published

2022

Contributors

author

Anna Ślósarz

• Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

• https://orcid.org/0000000155243227

References

• Apple Michael W., 1976, Curriculum as ideological selection, „Comparative Education Review”, nr 2, s. 209–215. „The University of Chicago Press”, https://www.journals.uchicago.edu/doi/pdf/10.1086/445883 (dostęp: 21.03.2022).
• „Biblica et Patristica Toruniensia”, https://apcz.umk.pl/czasopisma/index.php/BPTh (dostęp: 21.03.2022).
• Bilandzic Helena, Buselle Rock, 2013, Narrative Persuasion, w: Dillard J.P., Shen L. (red.), The Sage handbook of persuasion. Developments in theory and practice, Thousand Oaks, p. 200-219.
• Bobiński Witold, 2007, Film jako interpretant w szkolnym czytaniu literatury, w: Janus-Sitarz A., Szkolne spotkania z literaturą, Kraków, s. 101-125.
• Bobiński Witold, 2016, Edukacja medialna i filmowa w Europie i na świecie, w: Wykształcić widza. Sztuka oglądania w polonistycznej edukacji, Kraków, s. 99-102.
• Bruner Jerome S., 1996, Kultura edukacji, Brzostowska-Tereszkiewicz T. (przeł.), Kraków.
• Budrewicz Zofia, 2003, Czytanka literacka w gimnazjum międzywojennym. Geneza, struktura, funkcje, Kraków.
• Chase Susan E., 2018, Narrative Inquiry: Toward Theoretical and Methodological Maturity, w: Denzin N.K., Lincoln Y.S. (red.), The Sage Handbook of Qualitative Research, Los Angeles, s. 946-970.
• Chrząstowska Bożena, 1988, O interpretacjach porównawczych, w: Chrząstowska B., Kostkiewiczowa T. (red.), Olimpiada Literatury i Języka Polskiego. Założenia – oceny – postulaty, Warszawa, s. 122–148.
• Conceição Pedro i in., Human Development Report 2020. The next frontier. Human development report and the Anthropocene, 2020, New York, s. 155, http://www.hdr.undp.org/en/2020-report (dostęp: 21.03.2022).
• Fauconnier Gilles, Turner Mark, 2019, Jak myślimy. Mieszaniny pojęciowe i ukryta złożoność umysłu, Michalska I. (przeł.), Kraków.
• Fish Stanley, 2002, Interpretacja, retoryka, polityka. Eseje wybrane, Abriszewski K. i in. (przeł.), Szahaj A. (red.), Kraków.
• Galbraith John Kenneth, 1973, Społeczeństwo dobrobytu. Państwo przemysłowe, Warszawa.
• Gromadzka Beata, 2002, Skąd przychodzimy? Kim jesteśmy? Dokąd zmierzamy? Program nauczania języka polskiego w trzyletnim liceum ogólnokształcącym, Poznań.
• Helsingin Yliopisto, 2021, Lukion opetussunnitelma. Helsingin Normaalilyseo 2021, https://www2.helsinki.fi/sites/default/files/atoms/files/lops-2021-www-110521-hnl.pdf (dostęp: 21.03.2022).
• Jankowicz Grzegorz, Marecki Piotr, Pałęcka Alicja, Sowa Jan, Warczok Tomasz, 2014, Literatura polska po 1989 roku w świetle teorii Pierre’a Bourdieu. Raport z badań, Kraków.
• Kalaga Wojciech, 2001, Interpretacja i ontologia, w: Mgławice dyskursu. Podmiot, tekst, interpretacja, Kraków, s. 19-78.
• Kasperek Kinga, 2014, Książki celebrytów, czyli pisarze, gwiazdy i literatura, „Śląskie Studia Polonistyczne”, nr 1-2, s. 69-83, https://journals.us.edu.pl/index.php/SSP/article/view/3336 (dostęp: 21.03.2022).
• Kierzek Paulina (red.), 2008, Polska literatura najnowsza – poza kanonem, Łódź.
• Kotarba Elżbieta, 2020a, Multimedialny moduł tematyczny (MMT), czyli o głośnym czytaniu jako aksjologicznej edukacji na lekcjach języka polskiego w szkole średniej, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio N. Educatio Nova”, vol. 5, s. 131-147, https://reshistorica.journals.umcs.pl/en/article/view/9042/pdf (dostęp: 21.03.2022).
• Kotarba Elżbieta, 2020b, Przyjemność oglądania, czyli filmowe konteksty lektur, „Polonistyka. Innowacje”, nr 12, s. 233-246, https://pressto.amu.edu.pl/index.php/pi/article/view/26280/23986 (dostęp: 21.03.2022).
• Kotarba Elżbieta, Synergia lektury i filmu: „Ludzie bezdomni” i „Cudowne ręce” (w druku).
• Kress Gunther, 2004, Reading as semiosis. Interpreting the world and ordering the world, w: Literacy in the New Media Age, London, s. 139-157.
• Lisowska-Magdziarz Małgorzata, 2018, Fałszywe wiadomości, mediatyzacja wyobraźni. Odbiór doznaniowy a informowanie i obraz świata w mediach, „Studia Medioznawcze”, nr 4, s. 75-86.
• NSW Government Education Standards Authority, 2021, English Year 11 – Year 12, Modules, https://educationstandards.nsw.edu.au/wps/portal/nesa/11-12/stage-6-learning-areas/stage-6-english/english-standard-2017/modules (dostęp: 21.03.2022).
• Nycz Ryszard, 2006, Kulturowa nauka, słaby profesjonalizm. Kilka uwag o przedmiocie poznania literackiego i statusie dyskursu literaturoznawczego, w: Markowski M.P., Nycz R. (red.), Kulturowa teoria literatury. Główne pojęcia i problemy, Kraków, s. 4-38.
• Opetushallitus [Krajowa Rada Edukacji w Finlandii], 2020, Lahden yhteiskoulun lukion opetussuunnitelma, E-Perusteet, 2.10.2020, https://www.lyk.fi/wp-content/uploads/2020/10/LOPS2019web.pdf (dostęp: 21.03.2022).
• Opetushallitus Utbildningsstyrelsen, 2019, Lukion operussuunnitelman perusteet 2019, Helsinki, https://www.oph.fi/fi/koulutus-ja-tutkinnot/lukion-opetussuunnitelmien-perusteet (dostęp: 21.03.2022).
• Opetushallitus [Krajowa Rada Edukacji w Finlandii], 2016, Kimpisen lukion opetussuunnitelma¸ E-Perusteet, 13.06.2016, https://eperusteet.opintopolku.fi/eperusteet-ylops-service/api/dokumentit/7195558 (dostęp: 21.03.2022).
• Pariser Eli, Helsper Elen, 2011, The public bubble. What the Internet is hiding from you, http://www.lse.ac.uk/assets/richmedia/channels/publicLecturesAndEvents/slides/20110620_1830_theFilterBubble_sl.pdf (dostęp: 21.03.2022).
• Polska literatura współczesna (od roku 1897 do chwili bieżącej). Charakterystyki i wypisy z 9 ilustracjami, 1924, Lam S. (oprac.), Poznań – Warszawa – Wilno – Lublin, Śląska Biblioteka Cyfrowa, https://sbc.org.pl/publication/84039 (dostęp: 21.03.2022).
• Program liceum ogólnokształcącego liceum zawodowego i technikum. Język polski (dwie wersje), 1990, Chrząstowska B. (red.), Warszawa.
• Schulze Gerhard, 1992, Die Erlebnisgesellschaft. Kultursoziologie der Gegenwart, Frankfurt am Main.
• Sienkiewicz Barbara, 2018, Polskie remanenty. Szkice o ideowych uwikłaniach polskiej literatury dwudziestowiecznej, Kraków.
• Sieradzki Piotr, 2011, Gerharda Schulze teoria społeczeństwa doznań, Toruń.
• Sławek Tadeusz, 2013, Mapa domu, w: Sławek T., Kunce A., Kadłubek Z., Oikologia. Nauka o domu, Katowice, s. 74-141.
• Szahaj Andrzej, 2014, Względna i lokalna obiektywność interpretacji, w: O interpretacji, Kraków, s. 26-28.
• Ślósarz Anna, 2002, Lektury licealne a kino komercyjne. Aksjologiczny wymiar edukacji filmowej, „Repozytorium Uniwersytetu Pedagogicznego im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie”, Kraków, https://rep.up.krakow.pl/xmlui/handle/11716/10798 (dostęp: 21.03.2022).
• Ślósarz Anna, 2008, Media w służbie polonisty, „Repozytorium Uniwersytetu Pedagogicznego im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie”, Kraków, http://rep.up.krakow.pl/xmlui/handle/11716/6822 (dostęp: 21.03.2022).
• Ślósarz Anna, 2013, Ideologiczne matryce. Lektury a ich konteksty. Postkomunistyczna Polska – postkolonialna Australia, Kraków.
• Ślósarz Anna, 2018, Interpretanty lektur. Produkty medialnego przemysłu. Multimedialne moduły tematyczne jako dydaktyczny instrument, „Repozytorium Uniwersytetu Pedagogicznego im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie”, Kraków, https://rep.up.krakow.pl/xmlui/handle/11716/6820 (dostęp: 21.03.2022).
• Ślósarz Anna, 2020, „Lalka” w multimedialnych modułach tematycznych, w: Gala-Mielczarek B., Klimas A., Kowalkiewicz-Kulesza A. (red.), Wiek XIX na lekcjach języka polskiego. Literatura – język – kultura – historia, Siedlce, s. 251-276.
• Ślósarz Anna, 2018-2021, Interpretanty lektur. Produkty przemysłu medialnego. Język polski. Liceum ogólnokształcące i technikum pięcioletnie. Program nauczania metodą multimedialnych modułów tematycznych, Kraków – Łódź, https://rep.up.krakow.pl/xmlui/handle/11716/10800 (dostęp: 21.03.2022).

Identifiers

DOI

10.14746/pi.2022.15.6

Biblioteka Nauki

2137415