Drogi poszukiwania tożsamości „nauki o polityce”

• Authors: Zbigniew Blok

Title variants

EN

Ways of searching for the identity of ‘political science’

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Autor rozpoczyna analizę od istoty tożsamości po to, aby dojść do kategorii tożsamości dyscypliny naukowej. Punktem wyjściowym jest wybór takiej typologii tożsamości dyscypliny, która wydziela: tożsamość przedmiotową, tożsamość metodologiczną, tożsamość wynikającą z historii rozwoju dyscypliny. Główną uwagę koncentruje autor na analizie tożsamości przedmiotowej, natomiast bardziej skrótowo przedstawia tożsamość metodologiczną i tożsamość wynikającą z historii rozwoju nauki o polityce. W konkluzji autor dochodzi do wniosku, iż przedmiot badań w naukach społecznych ma w dużym stopniu charakter polimorficzny wyrażający się wielowymiarowością, wieloaspektowością i wielopoziomowością analizy. Mimo tego autor nie rezygnuje z dalszych rozważań o przedmiocie nauki o polityce z tego względu, że w warunkach powstającego społeczeństwa informacyjnego pewna jej delimitacja staje się wymogiem organizacyjnym i dydaktycznym. Charakterystykę badań nad polem polityki autor rozpoczyna od przedstawienia trzech stanowisk albo inaczej trzech założeń. A mianowicie, że: istnieje możliwość wyodrębnienia jednorodnej klasy zjawisk i procesów politycznych; przedmiot politologii nie jest „bytem”, który da się wyodrębnić; o tożsamości przedmiotowej politologii decydują inne czynniki, na przykład relacje bądź atrybuty. Obiektywne trudności w zdefiniowaniu tożsamości przedmiotowej i metodologicznej kierują autora na trop poszukiwania istoty i definicji „polityczności”. W części końcowej artykułu autor dokonuje krótkiej prezentacji koncepcji: C. Schmitta, Ch. Mouffe, U. Becka, A. Giddensa, a na koniec przedstawia własną ideę „polityczności”.

EN

The author begins his analysis with looking at the notion of identity, moving on to that of the identity of an academic discipline. His starting point is to choose a typology of identities of a discipline that distinguishes the identity of the object, its methodological identity, and an identity stemming from the history of development of the discipline. The author primarily focuses on the analysis of the identity of the object, while giving a brief account of the latter two. He concludes by observing that the object of research in the social sciences is to a large extent polymorphic, as evidenced by multidimensional, multifaceted and multilayered analysis. Nevertheless, the author does not give up his further considerations on the object of political science sińce, under the circumstances of the emerging information society, its delimitation is becoming an organizational and educational necessity. He starts the characteristics of studies into the realm of politics by presenting three standpoints, or three assumptions. (1) It is possible to distinguish a homogenous class o f political events and processes. (2) The object o f political science is not a distinguishable ‘entity’. (3) The identity of the object of political science is determined by other factors, such as relations or attributes. Objective difficulties encountered in the process of defining the identity of the object and methodology make the author take the direction of searching for the gist and defmition of ‘politicality ’. The finał part of the paper consists of a brief presentation of the concepts by C. Schmitt, Ch. Mouffe, U. Beck and A. Giddens, and the presentation of the author’s own idea of ‘politicality’.

Keywords

PL

tożsamość przedmiotowa nauki o polityce; tożsamość metodologiczna; tożsamość wynikająca z historii nauki o polityce; pole polityki; polityczność

EN

identity of the object of political science; methodological identity; identity stemming from the history of political science; the field of politics; politicality; identity of the object of political science; methodological identity; identity stemming from the history of political science; the field of politics; politicality

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Przegląd Politologiczny
• Year: 2013
• Issue: 4
• Pages: 39-58

Dates

published

2018-06-21

Contributors

author

Zbigniew Blok

• Poznań

References

• Arendt A. (2007), Polityka jako obietnica, Warszawa.
• Beck U., Giddens A., Lash S. (2009), Modernizacja refleksyjna. Polityka tradycyjna i estetyka w porządku społecznym nowoczesności, PWN, Warszawa.
• Blok Z. (2009), O polityczności, polityce i politologii, Wydawnictwo Naukowe WNPiD UAM, Poznań.
• Blok Z. (1999), Teoria polityki studia, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.
• Blok Z. (2009a), Koncepcje strukturyzacji pola polityki, w: Demokratyczna Polska w globalizującym się świecie, I Ogólnopolski Kongres Politologii, Wydawnictwo AiP, Warszawa.
• Bodnar A. (1978), Ekonomika i polityka. Podstawowe zależności, Warszawa.
• Bourdieu P., Wacąuant L. (2001), Zaproszenie do socjologii refleksyjnej, Warszawa.
• Bourdieu P. (2000), Propos sur le champ politiąue, Presses Universitaires de Lyon.
• Castells M. (2008), Siła tożsamości, PWN, Warszawa.
• Cetwiński O., Karwat M. (2001), Podmiot jako homeostat systemu społecznego, w: Metafory polityki, red. B. Kaczmarek, Warszawa.
• Chodubski A. J. (2004), Wstęp do badań politologicznych, Wydawnictwo UG, Gdańsk.
• Elliot A. (2006), Człowiek istota społeczna, przekł. J. Radzicki, PWN, Warszawa.
• Freud S. (1998), Pisma społeczne, Warszawa.
• Giddens A. (2010), Nowoczesność i tożsamość, PWN, Warszawa.
• Jabłoński A. W. (1991), Teorie politologiczne w nauce anglosaskiej, Wrocław.
• Jacyno M. (1997), Iluzje codzienności. O teorii socjologicznej Pierre’a Bourdieu, Warszawa.
• Johnson J. B., Reynolds H. T., Mycoff J. D. (2010), Metody badawcze w naukach politycznych, PWN, Warszawa.
• Kaczorowski P. (2009), Polityczność jako sposób egzystencji podmiotu zbiorowego. Koncepcja Schmitta Carla, w: Koncepcje polityki, red. Wl. Wesołowski, Scholar, Warszawa.
• Karwat M. (2009), Syndromatyczny charakter przedmiotu nauki o polityce, w: Demokratyczna Polska w globalizującym się świecie, I Ogólnopolski Kongres Politologii, Warszawa.
• Klementewicz T. (2010), Rozumienie polityki. Zarys metodologii nauki o polityce, Elipsa, Warszawa.
• Klementewicz T. (1991), Spór o model metodologiczny nauki o polityce, ISP PAN, Warszawa.
• Krauz-Mozer B. (2009), Metodologia politologii w perspektywie pluralistycznej, w: Demokratyczna Polska w globalizującym się świecie, I Ogólnopolski Kongres Politologii, Wydawnictwo AiP, Warszawa.
• Lowndes V. (2006), Instytucjonalizm, w: Teorie i metody w naukach politycznych, red. D. Marh, G. Stoker, Wydawnictwo UJ, Kraków.
• Mazurkiewicz P. (2009), Polityka jako roztropna troska o dobro wspólne: Koncepcje polityki w katolickiej nauce społecznej, w: Koncepcje polityki, red. Wł. Wesołowski, Scholar, Warszawa.
• Mouffe Ch. (2008), Polityczność, Warszawa.
• Muszyński J. (2007), Podstawy teorii i praktyki polityki, Toruń.
• Nicoń J. (2010), Między tradycją a modernizacją, Bydgoszcz.
• Nicoń J. (2012), Problem granic dyscyplinarnych w politologii, „Athenaeum”, vol. 26.
• Porębski L. (1996), Behawioralny model władzy, Universitas, Kraków.
• Ryszka F. (1988), O tym co polityczne. Przyczynek do rozważań i semantyki polityki, w: Prawo i polityka, red. K. Opałek, F. Ryszka, W Sokolewicz, Warszawa.
• Szacki J. (1973), Użytki historii w doktrynie politycznej Machiavellego, w: Niccolo Machiavelli Paradoksy losów doktryny, red. A. Tomasiak-Brzost, Warszawa.
• Szostak W. (2007), Zarys teorii polityki dla studentów nauk politycznych, Toruń.
• Sztompka P. (1975), Analiza systemowa w naukach politycznych. (Próba rekonstrukcji), w: Metodologiczne i teoretyczne problemy nauk politycznych, red. K. Opałek, PWN, Warszawa.
• Szwed R. (2010), Warianty tożsamości, w: Odmiany tożsamości, Wydawnictwo KUL, Lublin.
• Ścigaj P. (2010), Granice politologii jako wyznacznik tożsamości dyscypliny, „Athenaeum” Polskie Studia Politologiczne, vol. 26.
• Tokarczyk R. (2008), Współczesne doktryny polityczne, Warszawa.
• Woleński J. (1975), Spór o status metodologiczny nauki o polityce, w: Metodologiczne i teoretyczne problemy nauk politycznych, red. K. Opałek, PWN, Warszawa.
• Woleński J. (1981), Dyscyplina naukowa a teoria naukowa, Zeszyty Naukoznawstwa nr 1-2.

Identifiers

DOI

10.14746/pp.2013.18.4.3