Empowerment through religion: religion’s survival strategies in democratic politics

• Authors: Maciej Potz
• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

In contemporary Western world religion has long lost its status of a default legitimating formula and has been relegated, in liberal political philosophy, to the private sphere. Institutionally, religious organizations have been largely separated from government institutions. Despite these adverse circumstances, religion – both as a system of ideas, values and norms and in its institutional expression – has adopted effective survival strategies guarding it from social and political marginalization. Religion has been accorded special status among other ideologies. In science, it results in a sort of methodological agnosticism, which treats religious and scientific statements as belonging to two incommensurable spheres. In politics, religious organizations are often granted special legal status among other political actors and religious freedom has been constitutionalized as a special case of general freedom of expression. As judicature and political practice show, religious arguments can often trump non-religious claims when fundamental value conflicts arise. In their political activity, religious organizations have used strategies characteristic for other political actors (lobbying, mass mobilization etc.), thereby gaining democratic legitimacy, as well as unique, religion-specific strategies. Armed with these and other empowering tools, religion can continue to influence democratic political systems in significant ways.

PL

Utraciwszy status dominującej formuły legitymizacyjnej w świecie zachodnim, religia została też instytucjonalnie oddzielona od państwa i, w myśl ideologii liberalnej, zepchnięta na margines życia publicznego. Pomimo tych niesprzyjających okoliczności, religia – zarówno jako system idei i norm, jak i w wymiarze instytucjonalnym – zdołała obronić się przed marginalizacją, zapewniając sobie szczególny status wśród innych ideologii. W nauce objawia się to swego rodzaju metodologicznym agnostycyzmem, nakazującym traktować twierdzenia religijne jako niewspółmierne z naukowymi, a zatem niepodlegające krytyce. W polityce, organizacje religijne uzyskały w wielu państwach zachodnich szczególną pozycję, a wolność religijna została ukonstytuowana jako szczególny przypadek swobody wypowiedzi. W swej działalności politycznej organizacje religijne stosują zarówno metody identyczne z innymi aktorami politycznymi (lobbying, masowa mobilizacja itp.) – co nadaje im legitymację w ramach demokratycznych systemów politycznych – jak i specyficzne strategie religijne. Działania te są w artykule analizowane głównie na przykładach polskich i amerykańskich. Uzbrojone w takie narzędzia, religijne podmioty polityczne mogą wywierać znaczący wpływ na demokratyczne systemy polityczne.

Keywords

EN

religion and politics in Poland; religion and politics in USA; political science of religion; political movements; religious political actors in liberal democracy; religion and politics in Poland; religion and politics in USA; political science of religion; political movements; religious political actors in liberal democracy

PL

religia i polityka w Polsce; religia i polityka w USA; politologia religii; ruchy polityczne; religijni aktorzy polityczni w demokracji liberalnej

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Przegląd Politologiczny
• Year: 2016
• Issue: 4
• Pages: 93-106

Dates

published

2016-12-15

Contributors

author

Maciej Potz

• Łódź

References

• Adopt a Liberal. A Liberty Council Prayer-in Action program, https://www.liberty.edu/media/9980/side/AdoptALiberal.pdf (22.03.2016).
• Apel Prezydium Konferencji Episkopatu Polski w związku z rozpoczęciem prac nad projektem ustawy o medycznym wspomaganiu prokreacji (in vitro) (2015), http://episkopat.pl/dokumenty/6549.1,Apel_Prezydium_Konferencji_Episkopatu_Polski_w_zwiazku_z_rozpoczeciem_prac_nad_projektem_ustawy_o_medycznym_wspomaganiu_prokreacji_in_vitro.html, 31.03.2015 (24.03.2016).
• Atran S. (2002), In Gods We Trust: The Evolutionary Landscape of Religion, Oxford University Press, Oxford.
• Carter S. L. (1993), The Culture of Disbelief, BasicBooks, New York.
• Casanova J. (2012), Public religions in the modern world, University of Chicago Press, Chicago.
• Cohen J. (2007), Deliberative Democracy, in: Deliberation, Participation and Democracy. Can the People Govern?, ed. S. W. Rosenberg, Palgrave Macmillan, New York.
• Constitution of Greece, http://www.hri.org/docs/syntagma, 23.03.2016.
• Constitution of Ireland, http://www.taoiseach.gov.ie/eng/Historical_Information/The_Constitution/February_2015_-_Constitution_of_Ireland_.pdf, 21.03.2016.
• Constitution of Malta, http://justiceservices.gov.mt/DownloadDocument.aspx?app=lom&itemid=8566, 23.03.2016.
• Constitution of the Kingdom of Norway, http://www.servat.unibe.ch/icl/no00000_.html, 23.03.2016.
• Constitution of the Principality of Liechtenstein, http://www1.umn.edu/humanrts/research/liechtenstein-constitution.pdf, 23.03.2016.
• Constitution of the Republic of Iceland, http://www.government.is/constitution, 15.03.2016.
• Constitution of the Republic of Poland, http://www.sejm.gov.pl/prawo/konst/angielski/kon1.htm, 25.03.2016.
• Constitutional Act of Denmark, http://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/---ed_protect/---protrav/---ilo_aids/documents/legaldocument/wcms_127469.pdf, 22.03.2016.
• Dawkins R. (2008), The God Delusion, Mariner Books, Boston–New York.
• Delumenau J. (ed.) (1993), Le savant et la foi, Flammarion, Paris.
• Furniere A. (2015), Lessons in religion no longer obligatory in Belgium, “FlandersToday”, 15.03.2015, http://www.flanderstoday.eu/education/lessons-religion-no-longer-obligatory-belgium, 14.02.2016.
• Giuriato L. (2009), Combining Autocracy and Majority Voting: The Canonical Succession Rules of the Latin Church, in: The Political Economy of Theocracy, eds. M. Ferrero, R. Wintrobe, Palgrave
• Macmillan, New York.
• Głuchowski P., Hołub J. (2013), Imperator, Agora, Warszawa.
• Grabowska M. (2013), Religia i kościół w przestrzeni publicznej, CBOS, Warszawa, http://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2013/K_170_13.PDF, 25.03.2016.
• Haugaard M. (2012), Power and Truth, “European Journal of Social Theory”, vol. 15, no. 1. Jasna Góra: dziś rozpoczyna się Pielgrzymka Rodziny Radia Maryja (2010), http://ekai.pl/diecezje/x30983/jasna-gora-dzis-rozpoczyna-sie-pielgrzymka-rodziny-radia-maryja, 10.07.2010, 22.03.2016.
• Kintz L., Lesage J. (eds.) (1998), Media, Culture, and the Religious Right, University of Minnesota Press, Minneapolis–London.
• Kowalczyk K. (2014), Kościół katolicki jako podmiot oddziałujący na system polityczny, „Wrocławskie Studia Politologiczne”, vol. 17.
• Llorent-Bedmar V., Cobano-Delgado V. (2014), The Teaching of Religious Education in Public Schools in the Nordic Countries of Europe, “Review of European Studies”, vol. 6, no. 4.
• Mansbridge J. (1986), Why We Lost the ERA, University of Chicago Press, Chicago–London 1986.
• Neuhaus R. J. (1986), The Naked Public Square. Religion and Democracy in America, William B. Eerdmans, Grand Rapids.
• Noonan J. T. Jr. (1987), The Believer and the Powers That Are, Macmillan, London–New York.
• Poggi G. (2001), Forms of Power, Polity, Cambridge.
• Pomarański M. (2013), ‘God bless America’. Prayer as a political ritual in the USA, “Annales UMCS. Sectio K – Politologia”, vol. XX, no. 1.
• Potz M. (2008), Granice wolności religijnej. Kwestie wolności sumienia i wyznania oraz stosunku państwa do religii w Stanach Zjednoczonych Ameryki, FNP, Wrocław.
• Potz M. (2010), The Unfulfilled Promise? Deliberative Democracy vs. Political Participation, “Polish Political Science Yearbook”, vol. XXXIX.
• Potz M. (2013), Religious doctrine as a factor of stability of political systems. A study of two North American theocracies, “Politics and Religion Journal”, vol. 7, no. 2.
• Potz M. (2015), A contemporary religious political movement: LDS Church’s nation-wide political campaigns, “Annales UMCS. Sectio K; Politologia”, vol. 22, no. 1.
• Sandel M. (1993), Freedom of Conscience or Freedom of Choice?, in: Religious Liberty in the Supreme Court. The Cases that Define the Debate over Church and State, ed. T. Eastland, Ethics and Public Policy Center/Eerdmans Publishing, Grand Rapids–Cambridge.
• Sherbert v. Verner (1963), 374 U.S. 398 (a decision by the US Supreme Court).
• Sowiński S. (2014), Polityka i religia w Polsce po roku 1989, in: Religia i polityka. Zarys problematyki, eds. P. Burgoński, M. Gierycz, Elipsa, Warszawa.
• Stewart C. (2015), School system in Italy, http://www.lifeinitaly.com/moving/school-system.asp, 14.02.2016.
• Szymanek J. (2011), Konstytucjonalizacja idei państwa wyznaniowego, in: Państwo wyznaniowe. Doktryna, prawo i praktyka, ed. J. Szymanek, Elipsa, Warszawa.
• Wilson D. S., Green W. S. (2007), Evolutionary Religious Studies (ERS): A Beginner’s Guide, http://www.volution.binghamton.edu/religion/wp-content/uploads/2009/09/BeginnersGuide.pdf, 24.03.2016.
• World Values Survey, http://www.worldvaluessurvey.org/WVSOnline.jsp, 21.03.2016.
• Zuba K. (2010), The Political Strategies of the Catholic Church in Poland, “Religion, State & Society”, vol. 38, no. 2.

Identifiers

DOI

10.14746/pp.2016.21.4.7