Mediacja jako sposób rozwiązywania sporów gospodarczych o charakterze transgranicznym na przykładzie Polski i Niemiec

• Authors: Artur Kopka

Title variants

EN

Mediation as a way of solving cross-border economic disputes using Poland and Germany as an example

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem niniejszego opracowania jest nakreślenie specyfiki gospodarczych sporów transgranicznych oraz zaprezentowanie mediacji jako metody ich rozwiązywania, alternatywnej wobec sądów powszechnych, dającej zwaśnionym stronom możliwość zarówno ich szybszego i mniej kosztownego zakończenia, jak i kontynuowania relacji gospodarczych oraz rozwijania dalszej współpracy pomiędzy przedsiębiorcami. W pierwszym kroku określone zostaną cechy konstytutywne mediacji oraz specyfika mediacji transgranicznej ze szczególnym uwzględnieniem aspektów interkulturowych. W tym kontekście przedstawione zostaną specyficzne kompetencje mediatora, niezbędne do skutecznego przeprowadzenia postępowania mediacyjnego w tego typu konfliktach oraz podstawy prawne zastosowania mediacji w odniesieniu do sporów pomiędzy podmiotami z Polski i Niemiec. Omówione zostaną zarówno regulacje prawa polskiego i niemieckiego dotyczące mediacji, jak i ramy i uwarunkowania instytucjonalno-prawne postępowania mediacyjnego w UE w zakresie sporów gospodarczych o charakterze transgranicznym. Ponadto analizie poddane zostaną dane empiryczne dotyczące zakresu upowszechnienia mediacji w obu krajach, stosunku polskich i niemieckich przedsiębiorców do mediacji jako metody rozwiązywania sporów gospodarczych pomiędzy podmiotami z obu krajów oraz trudności w jej zastosowaniu wynikające z różnic kulturowych.

EN

This paper aims to outline the specificities of cross-border economic disputes and to present mediation as a means of solving them as an alternative to common courts, giving the parties the opportunity to settle their dispute faster and cheaper. Mediation also allows the involved parties to continue their economic relation and further develop their co-operation. In a first step the constitutive characteristics of mediation are determined and the specificity of cross-border mediation with particular emphasis onintercultural aspects is explained. In this context, the paper presents specific mediator competences necessary for effective mediation proceedings. Furthermore the legal basis for applying mediation to disputes between Polish and German entities will be described followed by the discussion of applicable regulation in both countries as well as the institutional and legal framework for mediation proceedings in the EU on cross-border economic disputes. In addition, empirical data on the scope of dissemination of mediation in both countries, the attitude of Polish and German entrepreneurs towards mediation and the difficulties of applying it due to cultural differences will be analyzed. The conclusions of the above analysis will be presented in the final section of the paper, which will provide a model of the Polish-German mediation center which aims, besides broad information activities, to create a network of professional intercultural mediators and to promote mediation as an alternative method of conflict resolution between Polish and German business entities.

Keywords

PL

mediacja; spory gospodarcze; rozwiązywanie konfliktów; transgraniczność; interkulturowość

EN

mediation; economic dispute; conflict resolution; cross-border; intercultural; mediation; economic dispute; conflict resolution; cross-border; intercultural

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Przegląd Politologiczny
• Year: 2017
• Issue: 2
• Pages: 79-98

Dates

published

2017-06-15

Contributors

author

Artur Kopka

• Uniwersytet Europejski Viadrina we Frankfurcie nad Odrą

References

• ADR Center (2010), The Cost of Non ADR – Surveying and Showing the Actual Costs of Intra-Community Commercial Litigation, http://www.adrcenterinternational.com/wp-content/uploads/ 2016/04/Survey-Data-Report.pdf, 16.02.2017.
• Auswärtiges Amt der Bundesrepublik Deutschland, Polsko-niemieckie stosunki gospodarcze, http://www.polen.diplo.de/Vertretung/polen/pl/09-wirtschaft-verkehr/03-dt-poln-wirtschaftsbeziehungen/0-dt-poln-wirtschaftsbeziehungen.html, 16.02.2017.
• Blom H., Meier H. (2002), Interkulturelles Management, Nwb Verlag, Herne–Berlin.
• Bobrowicz M. (2004), Mediacje gospodarcze, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa.
• Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/52/WE z dnia 21.05.2008 r.
• GUS, Rocznik statystyczny handlu zagranicznego 2015, http://stat.gov.pl/obszarytematyczne/rocznikistatystyczne/roczniki-statystyczne/rocznik-statystyczny-handlu-zagranicznego-2015,9,9.html, 16.02.2017.
• Hall E. (2001), Poza kulturą, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Hofstede G. (2009), Kultury i organizacje: zaprogramowanie umysłu, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
• Hołda-Wydrzyńska A. (2015), Mediacja w sprawach gospodarczych, w: Mediacja w sprawach gospodarczych. Praktyka – teoria – perspektywy, red. A. Torbus, Ministerstwo Gospodarki, Warszawa, s. 157–187.
• Jakubik P. (2011), Interkulturelle Mediation in der Wirtschaft als alternative Lösungsform der Konflikte in der deutsch-polnischen Zusammenarbeit, ibidem, Stuttgart.
• Kalisz A., Zienkiewicz A. (2009), Mediacja sądowa i pozasądowa, Wolters Kluwer Polska SA, Warszawa.
• Jaranowski M. (2016), Polacy inwestują w Niemczech. „Atrakcyjny kraj”, „Deutsche Welle”, http://www.dw.com/pl/polacy-inwestuj%C4%85-w-niemczech-atrakcyjny-kraj/a-19252822, 16.02.2017.
• Kordasiewicz S. (2014), Historyczna i międzynarodowa perspektywa mediacji, w: E. Gmurzyńska, R. Morek, Mediacje. Teoria i praktyka, Wolters Kluwer Polska SA, Warszawa, s. 35–51.
• Kriegel-Schmidt K. (2012), Interkulturelle Mediation. Plädoyer für ein Perspektiven-reflexives Modell, LIT Verlag, Belin–Münster–Wien–Zürich–London.
• Mediacja w państwach członkowskich – Niemcy, European-Justice, https://e-justice.europa.eu/content_mediation_in_member_states-64-de-pl.do?member=1, 16.02.2017.
• MediationsG – ustawa o wspieraniu mediacji i innych trybów pozasądowego rozwiązywania sporów (Gesetz zur Förderung der Mediation und anderer Verfahren der außergerichtlichen Konfliktbeilegung) z 21.07.2012, BGBl. I, s. 1577.
• Michnowicz M. (2015), Wymagania formalno-prawne stawiane mediatorom w sprawach gospodarczych, w: Mediacje gospodarcze, red. A. Binsztok, MARINA, Wrocław, s. 84–86.
• Moore C. W., Woodrow P. J. (2010), Handbook of Global and Multicultural Negotiation, Jossey-Bass, San Francisco.
• Morek R. (2004), ADR – w sprawach gospodarczych, C.H. Beck, Warszawa.
• Morek R. (2014), Wprowadzenie, w: Mediacje teoria i praktyka, red. E. Gmurzyńska, R. Morek, Wolters Kluwer Polska SA, Warszawa, s. 17–31.
• Okońska A. (2015), Mediacja – Austria, Niemcy, Szwajcaria, w: Mediacja w sprawach gospodarczych.
• Praktyka – teoria – perspektywy, red. A. Torbus, Ministerstwo Gospodarki, Warszawa, s. 59–86.
• Orłowski W. (2015), Cel mediacji gospodarczych i korzyści z nich płynące, w: Mediacje gospodarcze, red. A. Binsztok, MARINA, Wrocław, s. 15–19.
• Pieckowski S. (2009), Arbitraż i mediacja w sprawach cywilnych, w: Mediacja, red. L. Mazowiecka, Wolters Kluwer Polska SA, Warszawa, s. 257–268.
• Pieckowski S. (2012), Mediacja w sprawach gospodarczych, Ministerstwo Sprawiedliwości, Warszawa.
• Pieckowski S. (2015), Mediacja gospodarcza, Difin, Warszawa.
• Soszka-Ogrodnik K. (2016), Niemieccy inwestorzy o Polsce: Polityka minusem, „Deutsche Welle”, http://www.dw.com/pl/niemieccy-inwestorzy-o-polsce-polityka-minusem/a-19282901, 16.02.2017.
• Stasik E. (2016), Rekordowe obroty w polsko-niemieckim handlu. „Znakomity wynik”, „Deutsche Welle”, http://www.dw.com/pl/rekordowe-obroty-w-polsko-niemieckim-handlu-znakomitywynik/a-19179641, 16.02.2017.
• Tański M. (2015), Mediacja w sprawach gospodarczych. Praktyczny przewodnik dla mediatorów, Lublin, http://caim.gov.pl/images/user_media/40/O%20mediacji/Praktyczny%20poradnik%20dla%20mediator%C3%B3w_Maciej%20Tanski.pdf, 18.02.2016.
• Ustawa z dnia 28.07.2005 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, Dz. U. Nr 172, poz. 1438.
• Ustawa z dnia 10.09.2015 r. o zmianie niektórych ustaw z związku z wspieraniem polubownych metod rozwiązywania sporów, Dz. U. 2015, poz. 1595.
• Walentynowicz J. (2015), Mediacja dla przedsiębiorcy, czyli o roli mediacji w sprawach gospodarczych, http://kancelaria-ociepa.pl/pl/aktualnosci/29/mediacja-dla-przedsiebiorcy-cyli-o-rolimediacji-w-sprawach-gospodarczych, 16.02.2017.
• Waszkiewicz P. (2014), Zasady mediacji, w: E. Gmurzyńska, R. Morek, Mediacje. Teoria i praktyka, Wolters Kluwer Polska SA, Warszawa, s. 157–171.
• Weitz K., Gajda-Roszczynialska K. (2015), Alternatywne metody rozwiązywania sporów ze szczególnym uwzględnieniem mediacji, w: Mediacja w sprawach gospodarczych. Praktyka – teoria – perspektywy, red. A. Torbus, Ministerstwo Gospodarki, Warszawa, s. 11–57.
• Winiarska A. (2014), Kwestie kulturowe w mediacji, w: Mediacje teoria i praktyka, red. E. Gmurzyńska, R. Morek, Wolters Kluwer Polska SA, Warszawa, s. 249–269.
• Wydział Statystycznej Informacji Zarządczej Departament Strategii i Funduszy Europejskich Ministerstwo Sprawiedliwości (2016a), Postępowanie mediacyjne w sądach okręgowych w latach 2006–2015 oraz 1 półroczu 2016 roku, https://isws.ms.gov.pl/pl/baza-statystyczna/publikacje/download,2779,18.html, 16.02.2017.
• Wydział Statystycznej Informacji Zarządczej Departament Strategii i Funduszy Europejskich Ministerstwo Sprawiedliwości (2016b), Postępowanie mediacyjne w sądach rejonowych w latach 2006–2015 oraz 1 półroczu 2016 roku, https://isws.ms.gov.pl/pl/baza-statystyczna/publikacje/download,2779,17.html, 16.02.2017.
• Żaczkiewicz-Zborska K. (2016), W Niemczech więcej ugód niż mediacji, http://www.mediacje.lex.pl/czytaj/-/artykul/w-niemczech-wiecej-ugod-niz-mediacji, 6.02.2017.
• Żurawska M. (2008), Mediacja jako nowa metoda rozwiązywania sporu z zakresu prawa pracy, w: Sądy polubowne i mediacja, red. J. Olszewski, C.H. Beck, Warszawa, s. 101–127.

Identifiers

DOI

10.14746/pp.2017.22.2.5