Between the Politicisation and Juridisation of Constitutional Accountability in Poland

• Authors: Robert Kropiwnicki

Title variants

PL

Pomiędzy polityzacją a jurydyzacją odpowiedzialności konstytucyjnej w Polsce

Abstracts

PL

W artykule omówiono modele odpowiedzialności konstytucyjnej oraz jej zakres przedmiotowy i podmiotowy. Polski model odpowiedzialności jest znacznie bliżej polityzacji niż jurydyzacji. Konstytucja określa zamknięty krąg podmiotów, które mogą odpowiadać przed Trybunałem Stanu, który orzeka co do trzech rodzajów odpowiedzialności: 1) za delikt konstytucyjny, czyli naruszenie konstytucji lub ustawy jednakże bez znamion przestępstwa kryminalnego; 2) karnej bez związku z deliktem konstytucyjnym, to dotyczy wyłącznie osoby sprawującej urząd prezydenta RP; 3) karnej za delikt konstytucyjny wypełniający znamiona przestępstwa kryminalnego, dotyczącej czynu popełnionego w związku z pełnioną funkcją.

EN

The article discusses the models of constitutional accountability as well as the personal and material scope. The Polish model of accountability is much closer to politicization than to juridization. The Constitution defines a closed circle of entities that may be held accountable before the State Tribunal, which adjudicates on three types of liability: 1. For a constitutional tort, i.e. a violation of the Constitution or a statute, however, without the characteristics of a criminal offence. 2. Criminal law unrelated to a constitutional tort, this applies only to the person holding the office of the President of the Republic of Poland. 3. Criminal for a constitutional delict meeting the criteria of a criminal offence, concerning an act committed in connection with the function performed.

Keywords

EN

constitutional accountability; State Tribunal; constitution; parlament

PL

odpowiedzialność konstytucyjna; Trybunał Stanu; konstytucja; parlament

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Przegląd Politologiczny
• Year: 2023
• Issue: 2
• Pages: 39-49

Dates

published

2023

Contributors

author

Robert Kropiwnicki

• https://orcid.org/0000000268861101

References

• Act of 9 May 1996 on Exercising the Mandate of Deputy and Senator (i.e., Journal of Laws of 2022, item 1339).
• Article 23 of the Law..., in : Law of 26 March 1982 on the State Tribunal.
• Constitution of the Republic of Poland of 2 April 1997 (Journal of Laws No. 78, item 483 with amendments).
• Dudek D. (2016), Komentarz do art. 156, in: Duże Komentarze Becka, Konstytucja RP, vol. 2, eds. M. Safjan, L. Bosek, Wydawnictwo Beck, Warszawa.
• Działocha K., Zalasiński T. (2001), Komentarz do art. 198, in: Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, komentarz, vol. 5, ed. L. Garlicki, Warszawa.
• Full record of the sitting of the Constitutional Accountability Commission of the VII term of the Sejm (no. 6) of April 13, 2012, p. 7.
• Garlicki L. (ed.) (2001), Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, komentarz, vol. II, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa.
• Grabowska S. (2018), W sprawie rozumienia immunitetu oraz odpowiedzialności konstytucyjnej winy i kary Prezydenta RP, in: Immunitet parlamentarny i immunitet głowy państwa z perspektywy konstytucyjnej i karnoprocesowej, eds. M. Kłopocka-Jasińska, M. Filipowska-Tuthill, Dom Wydawniczy Elipsa, Warszawa.
• Juchniewicz J. (2018), O odpowiedzialności Marszałka Sejmu – przyczynek do dyskusji, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego”, no. 5(45).
• Kowalska M. (2018), Odpowiedzialność członków egzekutywy przed Trybunałem Stanu w III Rzeczypospolitej Polskiej, Lublin.
• Kropiwnicki R. (2018), Wokół wartości i zasad konstytucyjnych, in: Dookoła Wojtek…, eds. R. Balicki, M. Jabłoński, Wrocław.
• Królikowski M., Odrowąż-Sypniewski W. (2007), Postępowanie przed Komisją Odpowiedzialności Konstytucyjnej, zagadnienia systemowe, Studia Biura Analiz Sejmowych Kancelarii Sejmu, Warszawa.
• Law of 26 March 1982 on the State Tribunal (i.e., Journal of Laws of 2022, item 762).
• Opinion no. 1 of the Constitutional Accountability Commission on the statutory conditions concerning the initial motion to hold members of the National Broadcasting Council constitutionally accountable, adopted on April 13, 2012, www.sejm.gov.pl.
• Pach M, (2012), Odpowiedzialność Marszałka Sejmu (Senatu) wykonującego obowiązki Prezydenta RP, „Przegląd Sejmowy”, no. 2.
• Pietrzak M. (1983), Odpowiedzialność konstytucyjna w Polsce, „Studia Prawnicze”, no. 2(76).
• Report of Constitutional Accountability Commission, paper no. 3283, Sejm of the VII term, www.sejm.gov.pl.
• Safjan M., Bosek L. (eds.) (2016), Konstytucja RP, vol. II: Komentarz, Duże Komentarze Becka, Warszawa.
• Sakowicz A., Steinborn S. (2016), Komentarz do art. 198, in: Duże Komentarze Becka, Konstytucja RP, vol. 2, eds. M. Safjan, L. Bosek, Wydawnictwo Beck, Warszawa.
• Zaleśny J. (2004), Odpowiedzialność konstytucyjna w prawie polskim okresu transformacji ustrojowej, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń.
• Zweiffel Ł. (2007), Państwo Platona: idealna odpowiedź na nieidealne okoliczności, “Annales Academiae Paedagogicae Cracoviensis”, Folia 46, “Studia Politologica” III.

Identifiers

DOI

10.14746/pp.2023.28.2.3

Biblioteka Nauki

32304291