Sprzedaż wina w ramach lokalnych systemów żywnościowych na przykładzie prawa włoskiego

• Authors: Anna Kapała

Title variants

EN

The sale of wine within local food systems on the example of Italian law

IT

La vendita del vino nell’ambito dei sistemi alimentari locali sull’esempio della legge italiana

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem rozważań jest próba ustalenia, w jakich formach, spełniających kryteria lokalnych systemów żywnościowych, możliwa jest w świetle prawa włoskiego sprzedaż wina bezpośrednio przez rolnika będącego jego wytwórcą. Pod tym kątem zostały przeanalizowane regulacje dotyczące sprzedaży bezpośredniej, tzw. „dróg winnych”, agroturystyki, farmers’ markets oraz oznaczeń „produkty rolne z zera kilometrów”. Przeprowadzona analiza pozwala zauważyć, że ustawodawca włoski oferuje możliwość sprzedaży wina we wszystkich omówionych formach krótkich łańcuchów dostaw. Są one przeznaczone dla rolników i wytwarzanych przez nich produktów rolnych nieprzetworzonych i przetworzonych, w tym wina. Co więcej, przewidziany został specjalny instrument wspierający sprzedaż wina w ramach krótkich łańcuchów, tj. „drogi winne”, a ustawa o agroturystyce wprost zezwala na serwowanie wina wyprodukowanego w danym gospodarstwie. Omówione instrumenty są formą realizacji idei lokalnych systemów żywnościowych, zawierają bowiem warunki bliskiej odległości między miejscem wytworzenia a miejscem sprzedaży, bezpośredniej lub bliskiej relacji społecznej między producentem a konsumentem oraz braku pośredników lub uczestnictwa co najwyżej jednego pośrednika.

IT

L’articolo si propone di esaminare in quali forme, secondo i criteri dei sistemi alimentari locali e alla luce della legge italiana, sia possibile far vendere vino direttamente all’agricoltore che ne è il produttore. Al riguardo, sono state analizzate le regolazioni relative alla vendita diretta, le cosiddette “strade del vino”, l’ agriturismo, i farmers’ markets e i “prodotti agricoli a chilometro zero”. L’analisi svolta permette di far notare che il legislatore italiano offre la possibilità di vendere vino attraverso tutti i tipi di filiere corte richiamati, le quali riguardano gli agricoltori e i prodotti agricoli, da essi prodotti, trasformati o meno, di cui anche il vino. Inoltre, è stato previsto uno strumento speciale – le c.d. “strade del vino”, che serve a sostenere la vendita del vino all’interno di filiere corte; la legge di disciplina sull’agriturismo consente, in maniera esplicita, di servire il vino prodotto in azienda. Gli strumenti discussi sono una forma di attuazione dell’idea dei sistemi alimentari locali in quanto contengono condizioni di stretta vicinanza tra il luogo di produzione e il luogo di vendita, nonché quelle basate sulle relazioni sociali dirette o strette tra il produttore e il consumatore, come anche l’assenza di intermediari o al limite uno solo.

EN

The purpose of the considerations is to determine in what forms under Italian law wine producers-farmers may sell wine directly to consumers it it meets the criteria of local food systems. In this respect, the regulations on direct sales, so-called “wine routes,” agro-tourism, and farmers’ markets, as well as the “agricultural products from zero kilometres” indications have been analysed. It has been established that Italian laws allow selling wine in all the forms of the short supply chains analysed in the study. Legal provisions in this respect govern farmers and the agricultural products they produce, both unprocessed and processed, including wine. What is more, there is a special instrument created to support the sale of wine in short supply chains – “wine routes” while the Law on Agritourism explicitly allows the serving of wine produced on a given farm. All these represent a form of implementing the idea of local food systems where the conditions such as close proximity between the place of production and the place of sale, direct or close social relationship between the producer and the consumer, the lack of intermediaries or the participation of only one intermediary, are satisfied.

Keywords

PL

lokalne systemy żywnościowe; sprzedaż bezpośrednia; krótkie łańcuchy dostaw; wino; prawo włoskie

IT

sistemi alimentari locali; vendita diretta; filiere corte; vino; diritto italiano

EN

local food systems; direct sales; short supply chains; wine; Italian law; local food systems; direct sales; short supply chains; wine; Italian law

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Przegląd Prawa Rolnego
• Year: 2019
• Issue: 2(25)
• Pages: 203-214

Dates

published

2020-06-29

Contributors

author

Anna Kapała

• Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu

• https://orcid.org/0000-0002-8554-6517

References

• Albisinni F. (2006), Commento all’art. 2, w: L. Costato, C.A. Graziani, F. Albisinni et al., Commentario alla legge 20 febbraio 2006, n. 96 «Disciplina dell’agriturismo», „Rivista di Diritto Agrario” nr 4.
• Germanò A., Rook Basile E., Lucifero N. (2017), Manuale di legislazione vitivinicola, Torino.
• Graziani C.A. (2006), Definizione dell’attività agrituristica, w: L. Costato, C.A. Graziani, F. Albisinni et al., Commentario alla legge 20 febbraio 2006, n. 96 «Disciplina dell’agriturismo», „Rivista di Diritto Agrario” nr 4.
• http://www.senato.it/leg/18/BGT/Schede/Ddliter/50789.htm.
• https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=CELEX%3A61990CJ0075.
• Kapała A. (2017), Status prawny agroturystyki. Studium prawnoporównawcze, Poznań.
• Paoloni L. (2006), Commento all’art. 4, w: L. Costato, C.A. Graziani, F. Albisinni et al., Commentario alla legge 20 febbraio 2006, n. 96 «Disciplina dell’agriturismo», „Rivista di Diritto Agrario” nr 4.
• Strambi G. (2006), Le strade del vino, dell’olio e dei saporiil quadro giuridico di riferimento, „Rivista di Diritto Agrario” nr 2.
• Strambi G. (2007), Agriturismo e valorizzazione dei prodotti agro-alimentari tipici, „Diritto e Giurisprudenza Agraria e dell’Ambiente” nr 12.
• Decreto 20 novembre 2007 Attuazione dell’articolo 1, comma 1065, della legge 27 dicembre 2006, n. 296, sui mercati riservati all’esercizio della vendita diretta da parte degli imprenditori agricoli (Gazzetta Ufficiale, Serie Generale nr 301 z 29.12.2007).
• Decreto del Presidente della Regione 9 agosto 2002, n. 0239 Regolamento per l’attuazione del capo IV della legge regionale 20 novembre 2000, n. 21 „realizzazione delle strade del vino” (Bollettino Ufficiale Regionale nr 37 z 11.09.2002).
• Decreto legislativo 18 maggio 2001, n. 228 Orientamento e modernizzazione del settore agricolo, a norma dell’articolo 7 della legge 5 marzo 2001, n. 57 (Gazzetta Ufficiale nr 137 z 15.06.2001, Supplemento Ordinario nr 149).
• Decreto Legislativo 29 marzo 2004, n. 99 „Disposizioni in materia di soggetti e attività, integrità aziendale e semplificazione amministrativa in agricoltura, a norma dell’articolo 1, comma 2, lettere d, f, g, l, ee, della legge 7 marzo 2003, n. 38” (Gazzetta Ufficiale nr 94 z 22.04.2004).
• Decreto legislativo 30 aprile 1998, n. 173 Disposizioni in materia di contenimento dei costi di produzione e per il rafforzamento strutturale delle imprese agricole, a norma dell’articolo 55, commi 14 e 15, della legge 27 dicembre 1997, n. 449 (Gazzetta Ufficiale, Serie Generale nr 129 z 5.06.1998).
• Decreto Ministeriale 27 luglio 2000 Fissazione degli standard minimi di qualità per i percorsi individuati ai sensi della Legge 27 luglio 1999 n. 268, recante „Disciplina delle strade del vino” (Gazzetta Ufficiale, Serie Generale nr 175 z 28.07.2000).
• Legge 10 febbraio 1992, n. 164 „Nuova disciplina delle denominazioni di origine” (Gazzetta Ufficiale nr 47 z 26.12.1992).
• Legge 20 febbraio 2006, n. 96 Disciplina dell’agriturismo (Gazzetta Ufficiale nr 63 z 16.03.2006).
• Legge 27 luglio 1999 n. 268 Disciplina delle „strade del vino” (Gazzetta Ufficiale, Serie Generale nr 185 z 9.08.1999).
• Legge 5 febbraio 1934 n. 327 sul commercio ambulante (Gazzetta Ufficiale nr 60 z 12.03.1934).
• Legge della Regione Lazio 31 gennaio 1983, n. 12 „Istituzione e gestione delle strade dei vini dei Castelli Romani” (Bollettino Ufficiale Regionale nr 7 z 10.03.1983).
• Legge di pubblica sicurezza (t.u.l.p.s.), Regio decreto 18 giugno 1931, n. 773 (Gazzetta Ufficiale z 26.06.1931, Supplemento Ordinario nr 146).
• Regio decreto 6 novembre 1926, n. 1848 Approvazione del testo unico delle leggi di pubblica sicurezza (Gazzetta Ufficiale nr 257 z 8.11.1926).
• Rozporządzenie (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiające ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołujące Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiające procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności Dz.Urz. UE L 31 z 1.02.2002 r.
• Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) Nr 807/2014 z dnia 11 marca 2014 r. Uzupełniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1305/2013 w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Roz-woju Obszarów Wiejskich (EFRROW) i wprowadzające przepisy przejściowe, Dz.Urz. L 227/1 z 31.07.2014 r.
• Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1305/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) i uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 1698/2005, Dz.Urz. UE L 347 z 20.12.2013 r.
• Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 110/2008 z dnia 15 stycznia 2008 r. w sprawie definicji, opisu, prezentacji, etykietowania i ochrony oznaczeń geograficznych napojów spirytusowych oraz uchylające rozporządzenie Rady (EWG) nr 1576/89, Dz.Urz. UE L 39 z 13.02.2008 r.
• Rozporządzenie Rady (WE) nr 491/2009 z dnia 25 maja 2009 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1234/2007 ustanawiające wspólną organizację rynków rolnych oraz przepisy szczegółowe dotyczące niektórych produktów rolnych (rozporządzenie o jednolitej wspólnej organizacji rynku), Dz.Urz. UE L 154 z 17.06.2009 r.
• Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, Dz.Urz. UE C 326 z 26.10.2012 r.
• Umowa pomiędzy Wspólnotą Europejską i Stanami Zjednoczonymi Ameryki w sprawie handlu winem, Dz.Urz. UE L 87 z 24.03.2006 r. Decreto 11 luglio 2007 r., Individuazione dei beni che possono essere oggetto delle attivita’ agricole connesse di cui all’articolo 32 del testo unico delle imposte sui redditi (Gazzetta Ufficiale nr 193 z 21.08.2007).

Identifiers

DOI

10.14746/ppr.2019.25.2.13